5 februari 2003
Pilpauze achilleshiel bij lichte anticonceptiepil
Sinds de introductie van de anticonceptiepil, nu ruim veertig jaar
geleden, heeft een aantal veranderingen in aard en samenstelling van
de pil geleid tot een vermindering van bijwerkingen en afname van
risicos tijdens gebruik. De geleidelijke verlaging van het
oestrogenengehalte zorgde weliswaar voor een drastische daling van het
tromboserisico, maar tegelijkertijd is de kans op zwangerschap
toegenomen door deze vermindering van het oestrogeengehalte. Tot deze
conclusie komt Arne van Heusden in zijn proefschrift Resterende
ovarium activiteit tijdens orale anticonceptie. Hij promoveert
woensdag 5 februari 2003 aan de Erasmus Universiteit Rotterdam.
Hoewel dosering, samenstelling en zelfs de onderlinge verhouding van hormonen in de anticonceptiepil veranderde, bleef het schema hetzelfde: drie weken aansluitend een pil per dag gevolgd door een week pilpauze. Van oorsprong is deze pilpauze bedoeld om een menstruatiebloeding te veroorzaken om zo veel mogelijk de normale menstruele cyclus te imiteren. Vanuit oogpunt van betrouwbaarheid (bescherming tegen ongewenste zwangerschap) heeft de pilpauze eerder nadelen dan voordelen. Immers, tijdens de pilpauze valt de onderdrukking van de pil-hormonen weg en kunnen de eigen hormonen uit de hypofyse de eierstokken weer aanzetten tot het laten groeien van eiblaasjes. Deze ontwikkeling moet dan juist in het begin van de volgende strip weer worden onderdrukt om te voorkomen dan een eisprong, en dus een kans op zwangerschap, optreedt.
Met de geleidelijke vermindering van het hormoongehalte van de
anticonceptiepil blijkt nu juist dat deze pilpauze de achilleshiel
wordt voor betrouwbaarheid.
In de studie van Van Heusden waarbij drie verschillende
anticonceptiepillen worden vergeleken blijkt dat pillen met een laag
oestrogeengehalte ( de zogenaamde sub-30 pillen) meer herstel van de
hypofyse-eierstok activiteit geven dan een hoger gedoseerde. Juist
vrouwen die een dergelijk laaggedoseerde pil gebruiken, kunnen de pil
beter niet vergeten. De keuze van een anticonceptiepil zal niet zozeer
door de leeftijd van de gebruikster moeten worden bepaald
(gebruikelijk is hoe jonger, hoe lager), maar door de verwachte
therapietrouw (Een lage pil voor wie m niet vergeten wil).
Van Heusden ontwikkelde een nieuw studiemodel dat aan de hand van eenvoudige metingen tijdens de pilpauze en het begin van een volgende pilstrip informatie kan verschaffen over (onderlinge) betrouwbaarheid ( versus het traditioneel meten van zwangerschappen tijdens gebruik).
De promovendus verrichtte tevens onderzoek om de combinatie van een
progestageen-alleen pil met een maandelijkse toevoeging van een
anti-progesteron te beoordelen als een nieuwe vorm van anticonceptie.
De volgens Van Heusden ten onrechte weinig populaire
progestageen-alleen pil ( vroeger ook wel mini-pil genoemd) kent in de
nieuwste vorm een goede betrouwbaarheid, doch een beduidend minder
goede voorspelbaarheid van het bloedingspatroon (van helemaal geen
menstruatie tot frequent onregelmatig bloedverlies). Maandelijkse
toevoeging van het anti-progesteron blijkt een drastische verbetering
te geven van dit bloedingpatroon wat helaas ten koste gaat van de
betrouwbaarheid en derhalve in de bestudeerde combinatie niet in
aanmerking komt voor verdere ontwikkeling.
Promotor: prof.dr. B.C.J.M. Fauser, Gynaecologische endocrinologie
Noot voor de pers
Promotie: woensdag 5 februari 2003
Plaats: Erasmus MC, faculteitsgebouw, collegezaal 7
Tijd: 15.45 uur
Info: afdeling Communicatie,
tel. (010) 408 1216/1777
e-mail: persberichten@daz.eur.nl
pixel.gif] r1pixg.gif]