Al eeuwen worstelt de mens met de vraag naar de oorsprong van het kwaad. Volgens de bijbel en de koran schiep God een goede wereld waarin de mens een gelukkig leven kan leiden. Hoe is dan toch het kwaad ontstaan? Als God de schepper van alles is, is hij dan ook de oorsprong van het kwaad? Schiep hij naast goede mensen en engelen, ook de duivel en demonen? De middeleeuwse filosoof en theoloog Anselmus van Canterbury (1033-1109) heeft zijn hele leven nagedacht over de oorsprong van het kwaad en de duivel. In Anselmus' tijd dacht men dat de duivel macht over de mens had sinds Adam van de vrucht in het paradijs at. Maar door de kruisdood van Christus was de mens als het ware losgekocht uit de heerschappij van de duivel. Anselmus is het met deze opvatting niet eens. In zijn tractaat 'Over de val van de duivel' (De casu diaboli, ca. 1086) stelt Anselmus dat ons vermogen het goede te willen en te doen, gegeven is in ons bestaan en dat er niets buiten ons is dat ons kan dwingen dat vermogen tegen onze wil op te geven. Door list en verleiding weet de duivel wel mensen op het verkeerde pad te lokken, maar dat is volgens Anselmus nooit het gevolg van de daden van de duivel alleen. Mensen die voor de duivel zwichten, hebben daar
- door de zwakte van hun wil - uiteindelijk zelf voor gekozen.
Prof.dr. Arjo Vanderjagt (1948) is hoogleraar ideeëngeschiedenis en middeleeuwse studies aan de Rijksuniversiteit Groningen en wetenschapelijk directeur van de landelijke Onderzoeksschool Mediëvistiek.
Datum en tijd
maandag 17 februari 2003, 16.30-17.30 uur
Spreker
prof.dr. Arjo Vanderjagt
Titel
De Duivel
Serie
Everything you always wanted to know about...
Plaats
Offerhauszaal, Academiegebouw, Broerstraat 5 te Groningen
Informatie
Studium Generale Groningen, tel (050)363 55 94, www.rug.nl/studium
Studium Generale