Praktijkonderzoek Veehouderij

Arbeidsbelasting in de zeugenhouderij

PraktijkRapport 11

Auteurs: E.M. van den Heuvel, J. Enting, J.J.H. Huijben, P.F.M.M. Roelofs, A.A.J. Looije, A.T.M. Hendrix

Uit onderzoek blijkt dat aandacht voor arbeidsomstandigheden en arbeidsbelasting bij een beslissing over een groepshuisvestingssysteem geen overbodige luxe is. Van zeven werkzaamheden in deze huisvestingssystemen voor zeugen is de arbeidsbelasting bepaald. Hoge arbeidsbelastingen, dus knelpunten, ontstaan vooral bij handmatig verwijderen van mest uit de mestgang, het handmatig of met een stroblazer instrooien van strohokken, het handmatig voeren van ruwvoer en het handmatig of met een hogedrukspuit wassen van de zeugen. Oplossingen hiervoor worden gevonden door werkzaamheden meer mechanisch uit te voeren, in wisselgroepen een voerstation met selectiepoort toe te passen en zeugen in een zeugendouche te wassen. Deze conclusies komen uit een verkennend onderzoek, gehouden onder twintig zeugenhouders in Nederland.

Het onderzoek is uitgevoerd door het Praktijkonderzoek Veehouderij in samenwerking met het IMAG. Aanleiding voor dit onderzoek is het Varkensbesluit '98 waardoor zeugenbedrijven moeten omschakelen naar een systeem met groepshuisvesting. Hierbij is niet bekend wat de gevolgen zijn voor de arbeidsbelasting. Het onderzoek is uitgevoerd op varkensbedrijven met zeugen die gehuisvest zijn in stabiele of in wisselgroepen en in systemen met of zonder stro. Bij bedrijfsbezoeken (uitgevoerd in het najaar van 2001) is een checklist ingevuld en zijn aanvullende waarnemingen verricht. Daarnaast is een aanvullende vragenlijst verstuurd naar de deelnemende bedrijven. We hebben zeven werkzaamheden onderzocht: verwijderen van mest, instrooien van het ligbed, uitmesten van strohokken, voeren van ruwvoer, uitvoeren van de drachtcontrole, selecteren en verplaatsen van de zeugen naar de kraamstal en het wassen van de zeugen. Voor elke werkmethode is de arbeidsbelasting bepaald.

De totale arbeidsbelasting is bepaald uit de fysieke belasting, de stofbelasting en de geluidsbelasting. De beoordeling van de arbeidsbelasting is door middel van het stoplichtmodel weergegeven. Werkmethoden die geen nadelige invloed hebben op de arbeidsbelasting zijn groen weergegeven. Een werkmethode die mogelijk een te zware arbeidsbelasting vormt, heeft de kleur oranje. De werkmethoden die duidelijk een te zware arbeidsbelasting vormen, een knelpunt dus, zijn rood.

Het is af te raden werkmethoden die rood scoren nog langer toe te passen. Het handmatig verwijderen van mest en het handmatig instrooien van de strohokken leveren een te hoge fysieke belasting en een te hoge stofbelasting op. Instrooien met behulp van een stroblazer levert naast een te hoge fysieke belasting ook een te hoge stof- en geluidsbelasting op. Een te hoge fysieke belasting treedt ook op bij het handmatig wassen van de zeugen.

Werkmethoden die oranje scoren zijn niet direct schadelijk, maar moet men op termijn wel aanpassen. Handmatig mest verwijderen door deze mest weg te scheppen of te schuiven levert een te hoge fysieke belasting en een hoge stofbelasting op. Ook het mechanisch verwijderen van mest en het instrooien waarbij nog handmatig voorwerk wordt verricht, leveren een te hoge fysieke belasting op. Een te hoge fysieke belasting is ook waargenomen bij het handmatig voeren van ruwvoer, het uitvoeren van de drachtcontrole van een deel van de zeugen in stabiele groepen en het wassen van de zeugen met een hogedrukspuit.

Oplossingen voor knelpunten in de arbeidsbelasting zijn het afschaffen van werkmethoden die rood of oranje scores opleveren. Als alternatief kan men werkmethoden toepassen die groen scoren. Dit betreft met name mechanische werkmethoden, zoals het mechanisch verwijderen van mest met tractor of automatische mestschuif, het mechanisch instrooien van strohokken en het mechanisch voeren van ruwvoer. Bij wisselgroepen vermindert de arbeidsbelasting als men werkt met een voerstation met selectiemogelijkheid. Bij het wassen van de zeugen vermindert de fysieke belasting als men de zeugen wast onder een zeugendouche.

Wilt u het hele praktijkrapport lezen? Dat kan. Bestel praktijkrapport 11 hier voor de prijs van EUR 17.50.

Varkens praktijkrapport 11: Arbeidsbelasting in de zeugenhouderij - 2003 - 37 pagina's

Oudste praktijkrapport Vorige praktijkrapport Overzicht alle praktijkrapporten

---

© Praktijkonderzoek Veehouderij - Wageningen UR. Laatst bijgewerkt: 17-02-2003 11:28.