College Bescherming Persoonsgegevens


24 februari 2003

Procesbeschrijving `Heimelijke waarneming door sociale diensten' biedt voldoende waarborgen

Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) heeft de procesbeschrijving `Heimelijke waarneming door sociale diensten' goedgekeurd. Gemeenten dienen de werkwijze, zoals omschreven in de procesbeschrijving, wel steeds te concretiseren in werkprocessen. Deze procesbeschrijving is opgesteld door Stimulansz in afstemming met vertegenwoordigers van het Landelijk Contact Sociaal Rechercheurs en rechercheurs van enkele gemeenten.

Heimelijke waarneming
Sociale diensten verwerken veel privacygevoelige gegevens, zoals gegevens over het arbeidsverleden, sociale omstandigheden en financiële gegevens, ter uitvoering van de Algemene bijstandswet (Abw). Soms worden deze gegevens verkregen zonder dat de betreffende persoon hierover wordt geïnformeerd (heimelijke waarnemingen). Een dergelijke gegevensverwerking houdt naar het oordeel van de wetgever een bijzonder risico in voor de persoonlijke levenssfeer van de betrokkenen en is daarmee onderworpen aan een Voorafgaand Onderzoek (VO). Een VO moet aangevraagd worden bij het CBP, bij de melding van verwerkingen van deze persoonsgegevens.

Procesbeschrijving leidraad bij melding
De procesbeschrijving `Heimelijke waarneming door sociale diensten' kan als leidraad dienen bij de melding van gegevensverwerkingen door sociale diensten. Een sociale dienst zal bij melding van een verwerking van gegevens met een bijzonder risico (zoals heimelijke waarneming), verzoeken om een VO. Indien de dienst bij de melding schriftelijk aangeeft dat voor de betreffende verwerking de werkwijze in de procesbeschrijving wordt gevolgd, zal het CBP afzien van het instellen van een nader onderzoek. De werkwijze zoals beschreven, is immers door het CBP goedgekeurd. Wijkt de werkwijze af van de procesbeschrijving, dan mag de sociale dienst niet naar de procesbeschrijving verwijzen. Het CBP oordeelt dan of een nader onderzoek naar de verwerking vereist is.

De procesbeschrijving is tevens te vinden op de website van Stimulansz (Diensten en producten/bedrijfsvoering/handhaving).

Over het CBP
Het College bescherming persoonsgegevens (CBP) houdt - onder de Wet bescherming persoonsgegevens (WBP) - toezicht op de naleving van wetten die het gebruik van persoonsgegevens regelen. Bij het CBP moet het gebruik van persoonsgegevens worden gemeld, tenzij hiervoor een vrijstelling geldt.
Het CBP adviseert de regering en organisaties over de bescherming van persoonsgegevens en onderwerpen die daarmee samenhangen. Het CBP toetst gedragscodes en bemiddelt in geschillen tussen burgers en gebruikers van persoonsgegevens. Op eigen initiatief of op verzoek van een belanghebbende kan het CBP onderzoeken of de manier waarop persoonsgegevens in een bepaalde situatie zijn gebruikt, in overeenstemming is met de wet en daaraan zonodig gevolgen verbinden. Voor in gebreke blijven bij de melding kan een boete worden opgelegd. Bij overtreding van de wet of daarop gebaseerde regelingen kan het CBP overgaan tot bestuursdwang of een dwangsom opleggen.

Print dit document
Download de procesbeschrijving in PDF (112 kB). Actuele informatie ontvangen over het CBP?