Wageningen Universiteit

Persberricht Wageningen Universiteit - nr. 009, 25 februari 2003

Meetmethode voor lachgasproductie uit bodems deugt niet

De meetmethode waarmee de afgelopen twintig jaar de grootte van verschillende natuurlijke bronnen van lachgas (stikstofdioxide) is gemeten werkt niet. Daardoor is de omvang van een deel van die bronnen van dit broeikasgas lokaal mogelijk onderschat. Dat concludeert Nicole Wrage in haar proefschrift waarop ze 28 februari aan Wageningen Universiteit promoveert.

Het onderzoek van de promovenda aan Wageningen Universiteit concentreerde zich op de productie van lachgas (N2O) in bemeste grond. Daarin wordt dit broeikasgas geproduceerd door verschillende groepen bodembacteriën. Deze zetten ammonium om in nitraat (nitrificatie) of ze maken van nitraat (een stikstofverbindingen in de bodem) stikstofgas (denitrificatie). Bij deze processen kan lachgas ontstaan. Om te onderzoeken via welke biochemische weg het lachgas tot stand komt gebruiken onderzoekers vanaf 1979 een relatief eenvoudige methode waarbij ze een hoeveelheid grond afzonderen (incubatie). Aan verschillende incubaties werd een beetje (0,02 %) acetyleengas toegevoegd of veel (100 %) zuurstof of een combinatie van beide gassen. Het acetyleen is bedoeld om de nitrificatie te stoppen, terwijl de zuurstof de denitrificatieprocessen moet remmen.

Deze methode blijkt volgens het Wageningse onderzoek niet te werken voor alle soorten micro-organismen. Zo werkte de toevoeging van het acetyeleengas wel remmend op de lachgasproductie door de bacterie Nitrosomonas europaea. Maar de bacterie Nitrosospira briensis, bekend van akkergrond, liet zich niet beïnvloeden. Volgens onderzoeker Nicole Wrage remt het acetyleen waarschijnlijk alleen een deel van de nitrificerende bacteriën in de grond. Zuurstof, dat in de incubaties alleen denitrificatieprocessen moest stoppen, bleek eveneens een deel van het nitrificatieproces te remmen. Door deze problemen van de toegepaste methode wordt het waarschijnlijk dat de nitrificerende bacteriën een onderschatte bron van lachgas vormen.

Lachgas is wereldwijd verantwoordelijk voor ongeveer zes procent van de opwarming. Ongeveer zeventig procent van het lachgas wordt in de grond geproduceerd. Kooldioxide is de grootste bron van mondiale opwarming.