Ministerie van Algemene Zaken

Postadres Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer Postbus 20001 der Staten-Generaal 2500 EA Den Haag
Bezoekadres
Binnenhof 19, Den Haag

Datum Kenmerk Onderwerp 28 februari 2003 03M450819 Waarden en Normen Vanaf zijn aantreden op 22 juli 2002 heeft het kabinet het belang van waarden en normen voor de kwaliteit van onze samenleving actief willen uitdragen. Dit in de wetenschap dat het door velen ervaren verval van waarden en normen duidelijke raakvlakken heeft met tal van problemen die onze huidige samenleving kenmerken, zoals onveiligheid in de publieke ruimte, hinderlijk gedrag in het verkeer en het openbaar vervoer, pesten op school en geweld op tv. Het kabinet heeft ervaren ­ onder meer bij de Algemene Politieke Beschouwingen in Uw Kamer op 18 en 19 september 2002 ­ dat de agendering van het thema waarden en normen op brede politieke ondersteuning kan rekenen. In mijn brief aan Uw Kamer d.d. 4 oktober 2002 heb ik uiteengezet dat het kabinet in het kader van het waarden- en normendebat voor een aanpak heeft gekozen volgens drie sporen. Het eerste spoor omvat de dialoog met de burger. In het tweede spoor staat de vraag centraal welke initiatieven de verschillende bewindspersonen op hun beleidsterrein kunnen nemen of welke lopende initiatieven zij kunnen uitlichten, verbreden en versterken. Het derde spoor richt zich op de achterliggende vraag naar de fundamentele waarden in onze samenleving. Hiertoe heeft het kabinet op 8 november 2002 een adviesaanvraag aan de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) gericht, waarbij de raad is verzocht tevens de samenwerking te zoeken met de Raad voor Maatschappelijke Ontwikkeling (RMO) en het Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP). In mijn brief d.d. 16 december 2002 heb ik Uw Kamer op de hoogte gesteld van de voortgang op de verschillende onderdelen van de kabinetsaanpak. Daarbij heb ik in relatie tot het tweede spoor aangegeven dat het ministerie van Algemene Zaken het Forum voor Democratische Ontwikkeling (FDO) heeft verzocht een inventarisatie te maken van op het terrein van waarden en normen relevante lokale, sectorale en


departementale initiatieven. Het FDO heeft deze inventarisatie inmiddels afgerond en neergelegd in de bijgaande rapportage, die ik u hierbij namens het kabinet graag aanbied.
De rapportage van het FDO is uit de aard der zaak een momentopname. Ook heeft het FDO geen volledigheid gepretendeerd. Dat laat echter onverlet dat de rapportage volgens het kabinet een goed beeld geeft van de diverse typen activiteiten die op sectoraal, lokaal en departementaal niveau worden ondernomen op het vlak van waarden en normen. De rapportage laat zien dat er in Nederland ­ op tal van manieren en in uiteenlopende geledingen van onze samenleving ­ vele activiteiten worden ontplooid ter versterking van waarden en normen. Ook blijkt uit de rapportage dat er een duidelijk draagvlak bestaat voor beleidsinitiatieven die deze inspanningen ondersteunen en verbreden. Het kabinet is het FDO zeer erkentelijk voor het opstellen van deze uitgebreide rapportage. De inventarisatie van initiatieven leent zich volgens het kabinet goed voor ontsluiting via de website die in het kader van het eerste spoor voor het volgende kabinet wordt voorbereid. De inventarisatie wordt daarmee toegankelijk gemaakt voor een groot publiek, opdat geïnteresseerde burgers en organisaties met deze informatie hun voordeel kunnen doen. Koppeling aan de website kan er tevens toe bijdragen dat de voortgang en de uitkomsten van de uiteenlopende initiatieven op een samenhangende wijze kunnen blijven worden gevolgd. Gezien de demissionaire status van het huidige kabinet, is het evenwel aan het volgende kabinet om te bepalen op welke wijze het waarden- en normendebat zal worden voortgezet. Bij de bepaling van de accenten in het vervolg van de aanpak kan de rapportage van het FDO naar de mening van het kabinet een belangrijke rol spelen.
Met de meeste hoogachting,
mr. dr. J.P. Balkenende
Pagina
2/2