Vereniging Nederlandse Gemeenten
---
Sluiting asielzoekerscentra: gemeenten eisen meer
duidelijkheid (05/03/03)
Geachte heer Nawijn,
Onlangs heeft het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) aan een
dertigtal gemeenten medegedeeld dat het in hun gemeente aanwezige
asielzoekerscentrum op korte termijn gesloten moet worden. Het betreft
asielzoekerscentra waarvoor een tijdelijk contract was afgesloten. De
wijze waarop de communicatie met gemeenten heeft plaatsgevonden, wordt
als niet erg constructief beoordeeld.
Wij kunnen ons voorstellen dat de sterk verminderde instroom van
asielzoekers het COA noopt tot maatregelen. Wij zijn echter van mening
dat de nu gekozen werkwijze een erg ad-hockarakter draagt en mede
daardoor een toekomstige structurele opvang van asielzoekers niet ten
goede komt. Bovendien worden gemeenten met grote financiële en sociale
problemen geconfronteerd.
Onze informatie aan gemeenten is tot dusver gebaseerd op afspraken die
in respectievelijke bestuurlijke overleggen gemaakt zijn, namelijk het
toewerken naar een definitieve opvang van asielzoekers in structurele
centra. Begin 2005 zouden er 40.000 van dergelijke opvangplaatsen
beschikbaar moeten zijn. Tot voor kort is dit ook de maatstaf geweest
waarmee het COA gemeenten benaderde. Een wijze van werken die wij,
daar waar mogelijk, steeds ondersteund hebben.
Het is ons niet duidelijk in hoeverre de prognose van 40.000 plaatsen
in 2005 nog steeds de richtlijn is. Een aantal gemeenten dat nu
bericht heeft gekregen over sluiting van het in hun gemeente
gevestigde centrum, heeft aangegeven mee te willen werken aan de
omzetting naar een definitief centrum, omdat het aantal van 40.000
structurele plaatsen nog lang niet is bereikt. Op dit moment zijn
slechts 19.000 structurele plaatsen gerealiseerd. Een dergelijk aanbod
lijkt dan ook zeer goed te passen in de aanloop naar 2005. Het COA
gaat hier echter niet op in en zet bovendien reeds vergevorderde
onderhandelingen met andere gemeenten op een laag pitje.
Wij kunnen ons niet aan de indruk onttrekken, dat het op dit moment ontbreekt aan een heldere beleidslijn voor het toekomstig beleid.
Niet alleen veroorzaakt de huidige ad-hocwerkwijze grote onrust in gemeenten, maar vormt deze ook een grote bedreiging voor het draagvlak voor opvang van asielzoekers en integratie in het algemeen.
Wij verzoeken u dringend om eerst een uitspraak te doen over de
prognose voor structurele opvangplaatsen in de komende jaren en
vervolgens te inventariseren welke centra die nu op de lijst van te
sluiten centra staan, omgezet kunnen worden in permanente centra.
Daarna kan bezien worden in hoeverre de prognose en de realiteit op
elkaar aansluiten.
Zodra daarover duidelijkheid is, zouden wij met u willen bespreken in
hoeverre gemeenten met een dan alsnog te sluiten centrum eventueel
genoegdoening moeten krijgen voor financiële problemen die zij
ondervinden door vervroegde sluiting. Te denken valt hierbij aan
huurderving en wachtgeldregelingen voor onderwijzend personeel.
Gezien het bovenstaande verzoeken wij u betrokken gemeenten mee te
delen dat het besluit tot sluiting van de centra opgeschort wordt
totdat de toekomstige beleidslijn helder is. Wij zijn vanzelfsprekend
bereid hierover met u in overleg te treden.
Een kopie van deze brief doen wij toekomen aan de beide
kabinetsonderhandelaars, de vaste Commissie voor justitie uit de
Tweede Kamer der Staten Generaal, de hoofddirectie van het COA en de
betrokken gemeenten.
Hoogachtend,
Vereniging van Nederlandse Gemeenten
mr. R.J.J.M. Pans,
voorzitter directieraad