VNG

Resultaten en uitdagingen na één jaar dualisme gepresenteerd

De taakverdeling tussen raad en college in het gedualiseerde bestel is volgens sommige bestuurders te rigide: de raad zou uitvoeringszaken met een zwaarwichtig karakter naar zich toe moeten kunnen trekken. Dit is één van de resultaten waar de begeleidingscommissie Vernieuwingsimpuls en Lokale democratie melding van maakt in haar eerste jaarbericht, 'Dualisme in de steigers'. Dit heeft de voorzitter van de begeleidingscommissie, burgemeester de Vet uit Leusden, vandaag gepresenteerd op het eerste griffierscongres in Amsterdam: de dag dat de gemeenten een raadsgriffier moeten hebben aangesteld.

De begeleidingscommissie wijst het idee om de raad zwaarwichtiger uitvoeringstaken toe te kennen echter van de hand: 'Als spelers moeite hebben met hun rolopvatting, moet je daar iets aan doen en niet gaan morrelen aan de uitgangspunten.' De commissie benadrukt dat een heldere doordenking van de positie van de burgemeester ten opzichte van de raad noodzakelijk is. De begeleidingscommissie wil een nieuwe discussie over de gekozen burgemeester niet voortijdig aanzwengelen, maar wijst erop dat het niet ondenkbaar is dat de verkiezingen voor de raad in de schaduw komen te staan van de verkiezing van de burgemeester. 'Elementen uit een andere politieke cultuur kunnen niet zomaar getransformeerd worden naar de Nederlandse context.'

Uit het jaarbericht blijkt dat sommige bestuurders zich hebben uitgesproken voor een kleinere raad. Deze zou beter op hoofdlijnen kunnen sturen en daarmee beter passen in een duaal bestel. De commissie adviseert de minister om dit vraagstuk nog eens nader te laten onderzoeken. Gedegen wetenschappelijk onderzoek om alle effecten van de dualisering in kaart te brengen en te blijven volgen, acht de commissie noodzakelijk. De commissie wil graag actief meewerken aan de evaluatie van de dualisering, die voorzien is in 2005.

De leden van de commissie blikken tevreden terug op de invoering van het duale bestel sinds 7 maart 2002: 'In het veranderingsproces van de lokale bestuurscultuur zijn we verder dan velen tot voor kort mogelijk hielden.' De gemeente moet meer een lerende dan een belerende overheid zijn, is een andere stelling uit het jaarbericht. 'De rol van de gemeente verandert drastisch. Het publiek domein wordt niet meer alleen door de overheid bepaald. De relatie met de inwoners en maatschappelijke verbanden wordt anders en dynamischer.'

De commissie heeft de hoop uitgesproken dat in het Strategisch akkoord dat het komende kabinet gaat opstellen ruime aandacht voor het duale vernieuwingsproces blijft bestaan.

Het jaarbericht van de Vernieuwingsimpuls dualisme en lokale democratie is maandag 10 maart 2003 te downloaden via www.vng.nl en www.vernieuwingsimpuls.nl.