verschenen op: 10-03-2003
Voldoende kwaliteit bij hbo-opleidingen Logopedie, maar samenwerking
nodig
De zeven opleidingen Logopedie leveren een alleszins respectabele
kwaliteit. Dit schrijft de visitatiecommissie die de kwaliteit van de
opleidingen heeft onderzocht in haar rapport 'Samen sterker'. Het
rapport is op 10 maart 2003 aangeboden aan het bestuur van de
HBO-raad.
Logopedie is een beroep dat zich richt op stoornissen die met adem,
stem, spraak, taal en gehoor te maken hebben. Daar horen ook
stoornissen bij in het begrijpen van gesproken taal en in het
produceren van gesproken taal. Logopedisten houden zich ook bezig met
eet- en drinkstoornissen als gevolg van slikstoornissen en met
hoorstoornissen. De hulp van logopedisten kan bestaan uit het
onderzoek en behandeling van een stoornis, maar ook uit advies en
voorlichting. Begeleiding van de familie of de verzorgers van een
cliënt hoort ook bij het werk van logopedisten, evenals de begeleiding
van de ouders of de leerkrachten van een kind. Het voorkomen van
stoornissen door preventief werken is een belangrijk onderdeel van het
beroep.
Logopedie is een paramedisch beroep: patiënten worden verwezen door
een huisarts, tandarts of specialist. Maar de logopedie is meer:
steeds meer logopedisten zijn betrokken bij de training van
beroepssprekers, zoals leraren en presentatoren, of bij het
taalonderwijs voor anderstaligen. Ook werken logopedisten bij een
audicien na een aanvullende opleiding.
De visitatiecommissie vindt de studenten aan het eind van hun studie
voldoende startbekwaam. Zij betuigt haar instemming met de vernieuwing
van het onderwijs die sinds enige jaren bij alle opleidingen aan de
gang is.
Net als de vorige visitatiecommissie (1997) dringt zij er op aan dat
de opleidingen intensiever samenwerken met andere beroepsbeoefenaren
in de gezondheidszorg en met elkaar. De commissie denkt dat de
opleidingen anders niet goed kunnen inspelen op veranderingen die in
de praktijk van het beroep noodzakelijk zijn. Door de vergrijzing van
de bevolking neemt bijvoorbeeld niet alleen het aantal mensen met
ouderdomsziekten en chronische ziekten toe, maar wordt de benodigde
zorg ook complexer. Daarom moeten professionals van verschillende
beroepen nauw met elkaar samenwerken.
Specialisatie is volgens de visitatiecommissie de basis van
samenwerking tussen de opleidingen onderling. Daarbij kunnen zij leren
van de ervaringen van het samenwerkingsverband Nijholle waarin drie
van de zeven logopedieopleidingen sinds enige jaren samenwerken.
Landelijke samenwerking is ook van belang om de nadelen van de kleine
omvang te overwinnen. De zeven opleidingen hebben samen 1400
studenten. Elke opleiding heeft dus gemiddeld 200 studenten. De
hoeveelheid personeel is daarop afgestemd, met als gevolg dat weinig
mensen veel werk moeten doen.
De zeven opleidingen logopedie worden aangeboden door:
- Christelijke Hogeschool Windesheim te Zwolle;
- Fontys Paramedische Hogeschool te Eindhoven;
- Hanzehogeschool Groningen;
- Hogeschool Rotterdam;
- Hogeschool van Arnhem en Nijmegen te Nijmegen;
- Hogeschool van Utrecht;
- Hogeschool Zuyd te Heerlen.
De visitatiecommissie was samengesteld uit vertegenwoordigers van de
beroepspraktijk, deskundigen op het gebied van het hoger onderwijs en
studenten. De commissie bestond uit de volgende personen:
- mevrouw drs. L. van Coppenolle (voorzitter), logopedist,
directeur Faculteit der Gezondheidswetenschappen Universiteit
Maastricht; eerder docent logopedie en studierichtingsleider van een
opleiding logopedie;
- mevrouw M. Broersen, derdejaarsstudent logopedie Christelijke
Hogeschool Windesheim
- mevrouw C.L.M. Otten, logopedist, lid College van Toezicht
Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie;
- de heer H.M.R.B. Sprengers, logopedist, lid
structuurcommissie Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie;
eerder directeur van een opleiding logopedie;
- mevrouw K. Vliegen, derdejaarsstudent logopedie Hogeschool
Zuyd.