de Bosbode
Nieuwsbrief van Wouter Bos
Nr. 16; 19 maart 2003
- Irak en de formatie
- Wouters kijk op de kwesties; diervriendelijk regeerakkoord, Hoger Onderwijs en wonen
- Reacties op het gastenboek
- Agenda
- Oproepen / varia
- Bosbode teruglezen?
- Contact
Irak en de formatie
De afgelopen dagen zijn de ontwikkelingen rond Irak snel gelopen. Misschien dat de situatie op het moment dat u dit leest al weer heel anders is dan op het moment dat ik dit schrijf. Toch lijkt het me goed om in ieder geval iets meer over de opstelling van de PvdA in het Kamerdebat te vertellen.
Voor ons stonden twee dingen centraal: wij kunnen het besluit van Amerika en Engeland om Irak aan te vallen zonder brede steun binnen de Veiligheidsraad niet steunen en wij vinden dat Nederland niet militair betrokken mag zijn bij het militaire conflict.
Beide punten heb ik de afgelopen weken en maanden ook voor camera en microfoon uitgedragen dus een verrassing kan het niet zijn. Ook maandagmiddag de 17e noch voor de camera of microfoon, nog in mijn telefoongesprek dat ik toen had met Balkenende, heb ik daar enig misverstand over laten bestaan.
Hadden we er ondanks de meningsverschillen met het CDA uit kunnen komen? Misschien. De brief die het kabinet schreef bood aanknopingspunten omdat in die brief voorgesteld werd Nederland op geen enkele wijze militair betrokken te laten zijn bij het conflict en over het besluit van Amerika en Engeland geen exacte uitspraak werd gedaan. Het was op dat punt zo vaag dat beide partijen daarmee uit de voeten leken te kunnen.
Waarom ging het toch mis? In ieder geval omdat opeens het begrip politieke steun opdook. Het stond niet in de brief maar kwam in de verklaringen en het debat naar voren. We zagen minister De Hoop Scheffer voor de camera verklaren dat politieke steun betekent dat Nederland het eens is met de landen die het voornemen hebben Irak aan te vallen en we hoorden Powell zeggen dat Nederland tot de coalition of the willing behoorde. Balkenende hield zich meer aan de tekst van de brief en was dus vager. Hij leek ruimte te maken voor de opvatting dat politieke steun vooral betekent dat als er een conflict is en je moet kiezen tussen Hussein en Bush, dat je dan voor Bush kiest. Dat dunne lijntje waarlangs wellicht nog overeenstemming mogelijk was, werd afgebroken toen ik door Verhagen in het debat gevraagd werd mijn steun voor het kabinetsbeleid en volgens hem dus ook voor het besluit van Amerika en Engeland uit te spreken. Het zou ongeloofwaardig zijn geweest als ik dat gedaan had.
Een laatste poging van onze kant om er uit te komen werd niet opgepakt. We hadden een motie opgesteld, waarvan de tekst hieronder te vinden is, waarin we bewust milde formuleringen hadden gebruikt waarvan we hadden gehoopt dat het CDA die zou kunnen accepteren. De hele dag hebben wij bij het CDA aangedrongen op de noodzaak met een gezamenlijke motie te komen. Wij hebben onze motie ter bespreking voorgelegd aan het CDA en gevraagd of zij daar nog veranderingen in aan wilden brengen. Een reactie hebben we niet gehad. Ook zijn ons geen eigen motie-voorstellen van het CDA aangeboden.
De tekst van de motie was zorgvuldig opgesteld. De eerste overweging met de uitspraak over de betreurenswaardige situatie kwam uit de brief van het kabinet; de uitspraak over de noodzaak de eenheid te herstellen en de rijen te sluiten was bedoeld als handreiking naar het CDA. Ook de uitzondering die we maakten over het sturen van mensen en materieel (door te wijzen op het feit dat we in sommige gebieden zoals Afghanistan al aktief zijn en dus verplichtingen hebben) was bedoeld als antwoord op Verhagen s zorgen in dezen. Daar stond tegenover dat we het kabinet vroegen zich te onthouden van aktieve steun aan het besluit van Amerika en Engeland en geen mensen en materieel te sturen. Uiteindelijk bleek in het debat, ook met deze motie, dat deze handreikingen kennelijk niet voldoende waren.
De tekst van de motie was:
---
De Kamer,
gehoord de beraadslaging,
overwegende, dat het betreurenswaardig is dat besluitvorming in de Veiligheidsraad ten aanzien van Irak niet mogelijk is gebleken;
tevens overwegende, dat in de thans ontstane situatie het van belang is zo snel mogelijk de Europese eenheid te herstellen in het belang van de strijd tegen het terrorisme en de aanstaande wederopbouw van Irak;
verzoekt de regering actieve steun te onthouden aan het besluit militaire middelen in te zetten tegen Irak en zonder dat bestaande internationale verplichtingen van Nederland daarbij gevaar lopen niet met mensen en materieel aan zo n militaire interventie bij te dragen;
verzoekt de regering tevens maximale inspanningen te plegen de Europese eenheid te herstellen,
en gaat over tot de orde van de dag.
Vanmiddag (woensdagmiddag) hebben Jan Peter Balkenende en ik gepraat over de consequenties voor de formatie. We hebben besloten daar verder nu geen mededelingen over te doen anders dan dat het gesprek zal worden voortgezet waarbij in het kader van een eventuele voortzetting van de formatie natuurlijk het onderwerp Irak bovenaan de agenda zal moeten komen te staan.
Zelf wil ik er nog het volgende over zeggen. Ik ben zelf de afgelopen maanden heel duidelijk geweest over het standpunt van de Partij van de Arbeid. Dat standpunt is ook niet veranderd. Tot in het laatste debat gisteravond (dinsdagavond) hebben wij duidelijk gemaakt een gewapend ingrijpen niet principieel uit te kunnen sluiten maar pas met voldoende brede instemming van de Veiligheidsraad te kunnen steunen. Dat was niet het geval en dus steunen we het besluit van de Verenigde Staten en anderen om buiten de Veiligheidsraad ten strijde te trekken, niet. Hier lag en ligt ook het belangrijkste meningsverschil met het CDA. Dat meningsverschil lijkt veel minder te bestaan als het gaat om de standpuntbepaling op het moment dat de oorlog uitbreekt. Wij hebben er zelf voor gepleit dat Nederland niet met mensen en materieel betrokken zal zijn en zien dat terug in de brief van het kabinet. Maar ook hebben wij tijdens het debat duidelijk gemaakt dat als de oorlog uitbreekt, en wij moeten kiezen tussen Saddam Hussein of de geallieerden, ook wij zullen kiezen voor de geallieerden. Niet omdat wij het besluit ten strijde te trekken buiten de Veiligheidsraad om goedkeuren (dat doen we namelijk niet) maar omdat we ons in de dan ontstane situatie geen neutraliteit kunnen veroorloven omdat Saddam Hussein daarbij de lachende derde zou zijn. De grote vraag bij het wel of niet slagen van de formatie op dit punt zal zijn of dit voldoende gemeenschappelijkheid biedt om het vertrouwen tussen partijen te herstellen, de moeilijke komende maanden en jaren met elkaar door te komen en gezamenlijke ambities te formuleren op het gebied van het herstel van de internationale rechtsorde.
Wouters kijk op de kwesties; diervriendelijk regeerakkoord, Hoger Onderwijs en wonen
Diervriendelijk regeerakkoord
Velen hebben mij de afgelopen weken benaderd, met radio-spotjes en met kettingmail, over de vraag of de PvdA serieus van plan is om in te zetten op een diervriendelijk regeerakkoord. Daar kan ik duidelijk over zijn: wij zijn bloedserieus op dat gebied. De PvdA pleit er al jaren voor om op te houden met de nertsenfokkerij en onze inzet voor het regeerakkoord is dezelfde. Maar er is nog meer dierenleed dan nertsenfokken. Laten we het welzijn van tientallen miljoenen varkens, kippen en koeien in de bio-industrie niet vergeten. Ook dat willen we dus aanpakken. Hervormingen van de intensieve veehouderij zijn nodig om het dierenwelzijn drastisch te verbeteren én om de kwetsbaarheid van de bio-industrie voor dierziektes te verkleinen. Na de kippen-crisis, de zoveelste crisis in een paar jaar tijd, is dat voor iedereen meer dan ooit duidelijk geworden en is er dus geen enkele reden meer om er in een regeerakkoord omheen te draaien. De realiteit gebiedt echter wel te zeggen dat het CDA het op een aantal punten met ons oneens is en dat ik dus op dit moment niets meer kan beloven dan dat ik enorm mijn best zal doen.
Hoger Onderwijs
Vele studenten hebben donderdagmiddag 13 maart jl. gedemonstreerd in Den Haag. Via Yorin-FM kwam er ook kettingmail bij me binnen. Studenten wilden op deze manier de politiek laten weten dat er meer in het hoger onderwijs moet worden geïnvesteerd. Wij zijn het met hen eens. Investeringen in het onderwijs kunnen de Nederlandse kenniseconomie versterken.
In een ambtelijk stuk werden allerlei voorstellen gedaan om te bezuinigen op het hoger onderwijs. Daarover is bij veel studenten onrust ontstaan. Gelukkig worden de beslissingen in Nederland nog altijd door politici genomen. Wij willen niet bezuinigen op het hoger onderwijs. Wij willen juist de bezuinigingen van het eerste kabinet Balkenende terugdraaien.
Daarvoor is geld nodig. Dat geld willen wij halen waar het is. En dat is niet bij studenten. Samen met de studentenvakbonden bestuderen wij de mogelijkheid om mensen die een goede baan hebben en veel verdienen meer te laten betalen voor het profijt dat zij van hun studie hebben gehad: een academicusbelasting.
Als we dat doen, kunnen we het hoger onderwijs toegankelijk houden voor alle studenten, studenten met rijke ouders en studenten met minder rijke ouders. Als we dat doen, kunnen we de bezuiniging op het hoger onderwijs terugdraaien. Als we dat doen kunnen we echt investeren in de kracht van ons onderwijs.
Wonen
De laatste dagen heb ik ook tientallen brieven en ketting-mails gehad over wonen. Volgens velen van die brieven zou de betaalbaarheid van wonen onder druk staan en zou er economisch gezien sprake zijn van grote onzekerheid. Ik wil terug naar Jan Schaeffer en het woord bij de daad voegen: In gelul kun je niet wonen . De PvdA zet zich in voor een sociaal huisvestingsbeleid op tal van niveaus. De individuele huursubsidie moet blijven. Voorstellen van het CDA en anderen zullen door ons steeds weer beoordeeld worden op de vraag wat het betekent voor mensen met mensen die nu op de woningmarkt achter het net vissen.
Om de vernieuwing in de grote steden te garanderen willen wij een verevening van de overwinsten van rijke coöperaties naar arme coöperaties. Geld dat nu niet wordt gebruikt, komt dan beschikbaar om in de wijken waar dat het hardste nodig is, tempo te maken met stadsvernieuwing. Tevens willen wij geld vrijmaken om extra betaalbare nieuwbouw mogelijk te maken en een verbetering van de wet Duivesteijn om het eigen huis bezit onder lage inkomens te bevorderen. Al deze voorstellen zijn bij de formatie ingebracht.
Bedankt voor uw steun
De uitslag van de Provinciale Staten verkiezingen is bijna te mooi om waar te zijn. In Groningen, Drenthe, Flevoland, Noord- en Zuid-Holland werd de Partij van de Arbeid de grootste fractie in de Staten. (In Zuid-Holland gedeeld eerste met het CDA.) In alle overige provincies haalden we een sterke tweede plaats. In totaal haalden we 197 statenzetels, dat is een winst van 43 zetels ten opzichte van 1999.
Als de Statenleden op 26 mei een nieuwe Eerste Kamer kiezen, belooft dat 19 zetels voor de PvdA, tegen 15 nu. Net als bij de landelijke verkiezingen betekent dit niet dat we de komende 4 jaar lekker achterover kunnen leunen. Integendeel, nu begint pas de zware taak om het vertrouwen van deze kiezers waar te maken. Nu pas begint de zware taak om Nederland weer een socialer gezicht te geven. En net als tijdens de campagne waar u ons veelvuldig tegenkwam zullen we dat buiten verkiezingstijd ook blijven doen. We zullen de kiezers blijven opzoeken. We blijven het debat opzoeken met de mensen die het oneens met ons zijn. En we blijven verantwoording afleggen voor onze daden in de Tweede Kamer als wel in de Provincie.
Reactie op het gastenboek
Uiteraard veel reacties op het conflict in Irak. In deze nieuwsbrief heeft u al kunnen lezen hoe ik er op dit moment tegen aan kijk. Verder een reacties op een opmerking van Annemary over het basisonderwijs.
Waar blijft de aandacht voor het Basisonderwijs geplaatst door: annemary 15-03-2003
Beste Wouter,
Ik begrijp niet zo goed waarom alle aandacht zich richt op het hoger onderwijs en de grote uitval van kinderen op het vmbo. Ik denk namelijk, dat je al verder terug moet kijken. Alle kinderen starten op de basisschool. De aansluiting van de basisschool op het voortgezet onderwijs is ook niet alles. Binnen de basisschool worden kinderen vaak goed begeleid en als ze dan op het voortgezet onderwijs komen valt dat ineens weg. Wat mij als startende leerkracht ook wel stoort is, dat er verschrikkelijk veel van je verwacht wordt van ouders, schoolinspectie en noem maar op, maar je zit ondertussen wel met meer dan 30 kinderen in de klas, die je allemaal zo goed mogelijk tegemoet wilt komen, maar dat is in alle redelijkheid, vooral als beginner niet echt mogelijk. De klassen moeten kleiner, maar er wordt niet genoeg geld voor uit getrokken om het te realiseren. Ik weet dat niet alles tegelijk kan, maar houd het in uw achterhoofd, dat de basisschool ook belangrijk is, het woord 'basis'school zegt wat dat betreft genoeg.
groetjes annemary en blijf jezef! je bent goed!
Annemary ik begrijp als geen ander wat er van startende en zittende leraren wordt verwacht. Ook wij vinden 30 leerlingen per klas veel te veel. Grote groepen leerlingen vormen voor veel leraren een belemmering om het onderwijs goed af te stemmen op de leerlingen en de verschillen tussen leerlingen. De PvdA zet zich al geruime tijd in voor het verkleinen van de klassen in het basis onderwijs.
Zo hebben wij een regeling geïntroduceerd waardoor scholen extra geld kregen zodat zij onderwijsassistenten kunnen aanstellen in de onderbouw. Tevens hebben wij in 1998 extra geld uitgetrokken om de groepsgrootte in de onderbouw kleiner te maken. Inmiddels krijgen scholen genoeg geld om in de onderbouw 1 leraar per 20 kinderen aan te stellen.
Scholen zijn echter niet verplicht om te kiezen voor kleinere klassen in de onderbouw. Het extra geld dat uitgetrokken is voor de klassenverkleining mogen zij ook inzetten voor meer handen in de klas . Scholen kunnen in plaats van extra leraren er ook voor kiezen om bijvoorbeeld onderwijsassistenten, remedial teachers of begeleiders aan te stellen. Als scholen deze keuze maken worden de klassen weliswaar niet kleiner maar heeft de leraar meer ondersteuning bij het lesgeven. Uit onderzoek van de onderwijsinspectie blijkt dat meer handen in de klas een gunstig effect heeft op de kwaliteit van het onderwijs. Kinderen krijgen meer aandacht en leraren ervaren minder werkdruk; zo hebben zij niet meer het idee dat zij er alleen voor staan.
Omdat sommige scholen niet al het geld voor klassenverkleining willen en kunnen inzetten in de onderbouw, willen we nu de wet zo wijzigen dat scholen dit geld ook mogen besteden aan klassenverkleining in de bovenbouw. Individuele scholen worden zo in staat gesteld om nog beter onderwijs op maat te leveren.
Het feit dat we de komende periode ons, wederom, hard maken voor het tegengaan van voortijdig schoolverlaten op het VMBO betekent niet dat we geen aandacht meer zullen besteden aan de problemen in het basisonderwijs. Integendeel. Het basisonderwijs heeft ook in de komende periode weer onze volle aandacht. Er kan immers nog veel verbeterd worden.
Oproepen / varia
Ideeënbus
Bosbode teruglezen?
Contact
Roosje
Het is nog steeds mogelijk om een Roosje te sturen voor plaatsing op de PvdA-website. In de campagne was er voldoende aanleiding voor een snedige tekst, maar ik kan me voorstellen dat ook de inmiddels begonnen formatie genoeg inspiratie oplevert voor het bedenken van een oneliner. Die teksten kan je sturen naar
Heeft u constructieve ideeën, voorstellen of suggesties over de Bosbode?
Laat het mij weten via
Alle totnogtoe verschenen BosBodes kunt u terugvinden op
Wilt u met mij in contact komen, dan kunt u mailen of bellen met mijn medewerker Corry van Eendenburg. Emailadres: