Agalev (Vlaanderen)

Agalev stelt
haar verkiezingsprogramma voor: Agalev maakt het verschil

Agalev stelt haar verkiezingsprogramma voor: Agalev maakt het verschil

Persdienst
Paskal Deboosere
Sergeant De Bruynestraat 78-82, 1070 Anderlecht tel 02 290 91 46 fax 02 290 91 47
e-mail pers@agalev.be

P E R S C O N F E R E N T I E woensdag 26 maart 2003

SPREKERS:
Jos Geysels, Mieke Vogels, Jef Tavernier

Bijlagen:

Verkiezingsprogramma, verkiezingswebsite:
http://www.agalevmaakthetverschil.be/

Trefwoord:

Verkiezingen, programma, het verschil

---

Volgens sommigen draaien deze verkiezingen alleen nog om de vraag wie de grootste wordt, wie een nieuwe regering zal leiden en of dezelfde ploeg al dan niet door kan gaan. Anderen wijzen erop dat de uitstraling van deze of gene politicus meer nog dan vroeger zal bepalen wie de volgende jaren de koers zal uitzetten voor onze samenleving. Maar deze verkiezingen gaan over veel meer. We moeten met zijn allen belangrijke keuzes maken.

Voor Agalev is het garanderen van meer levenskwaliteit voor iedereen de inzet van deze verkiezingen. En wie meer levenskwaliteit nastreeft, vindt in de Groenen de beste bondgenoot. Sommigen beweren dat groene politiek luxepolitiek is. Het tegendeel is waar. Groene politiek gaat over rechtvaardigheid. Als we met zijn allen verder zoveel kostbare grondstoffen blijven verspillen, komen de levenskansen van de mensen die nu en later leven rechtstreeks in het gedrang. Als we niet stoppen met het weggooien van zoveel dingen, zal er steeds meer geld nodig zijn om al die rotzooi op te ruimen, waardoor er minder geld overblijft om te investeren in goede sociale voorzieningen.

Groene politiek komt elke dag opnieuw tot stand in zoveel keuzes die u zelf mee maakt. Groene politiek wil die keuzes vergemakkelijken. Als we er door een fiscale regeling voor kunnen zorgen dat gezonde en veilige groente voor iedereen bereikbaar is, kan iedereen kiezen voor een beter leven. Als er meer en betere alternatieven beschikbaar komen voor heel wat autoritten, kunnen meer mensen kiezen voor anders gaan rijden. Als het gemakkelijker wordt om werk en gezin met elkaar te combineren, worden kinderen en ouders daar samen beter van en dan moeten we misschien iets minder hard hollen.

Agalev probeert dag na dag aan zo'n groene politiek te werken. Soms is er snel resultaat, soms duurt het iets langer. Maar met de middelen die we hebben, geven we aan welke richting we uit willen. En als anderen de Groenen aanvallen, bewijzen ze vaak dat groene politiek wel degelijk het verschil maakt. Want de voorbije jaren heeft Agalev op heel wat terreinen de verandering ingezet. Zonder Agalev zou er geen begin gemaakt zijn met de uitstap uit het nucleaire tijdperk. Dankzij Agalev is er een drastische uitbreiding gekomen van het aantal bos- en natuurgebieden. De Groenen zorgden mee voor forse investeringen in een eigentijds zorgbeleid. Door Agalev is er een einde gekomen aan de dalende trend van de uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking. Agalev heeft mee de omslag in het afvalbeleid gemaakt. Zonder Agalev zouden er niet zoveel vrouwen in parlementen en regeringen hebben gezeten. De Groenen hielpen mee aan de uitbouw van een stevig controlesysteem op de voedselketen. Mede dankzij Agalev kunnen holebis nu ook trouwen. Zonder Agalev zouden heel wat gevaarlijke producten nog altijd gebruikt en verkocht worden. Op zoveel terreinen geven we als Groenen aan waar we het verschil maken, en waar het verschil gemaakt moet worden. Want als we levenskwaliteit echt hoger op de agenda willen, dan zijn keuzes nodig. En als ook u voor dit verschil kiest, dan is Agalev daartoe de beste garantie.

Uw levenskwaliteit


1. Kies voor duurzaamheid

De Groenen kiezen voor het spoor van de duurzaamheid. Ecologie is in alle betekenissen van het woord dichtbij. Wat gisteren in de grond of de lucht zat, zit misschien vandaag al in uw lichaam.

Agalev heeft heel wat voorstellen klaar om te investeren in een duurzame en gezonde samenleving. Het werkt niet om de gewenste ontwikkeling vast te leggen in oneindig veel regels, ook niet voor een beter milieu. Een vergroening van het belastingstelsel werkt wel. Niet de lasten verhogen, maar wel de lasten verschuiven. Wie milieuvriendelijk wil leven of werken, mag daarvoor beloond worden. Met een CO -energieheffing willen we vooral een snellere omschakeling naar milieuvriendelijke productiemethodes. Tegelijk willen we een verlaging van de lasten op arbeid. Zo komen we dichter bij een economie die minder vervuilend is en tegelijk aan meer mensen kansen op werk biedt. Een vergroening van de BTW is een andere maatregel. In de huidige marktregels worden alle producten neutraal beoordeeld, ongeacht hoe ze geproduceerd zijn. Wij willen dat anders. Door een verschil in BTW moet het mogelijk zijn eerlijk geproduceerd voedsel goedkoper te maken, en dus binnen het bereik van iedereen te brengen. Door een aangepaste BTW kan ook het herstellen van producten een fiscale stimulans krijgen. Een andere maatregel is de verdere uitbreiding van het stelsel van ecoboni. Milieuvriendelijke verpakkingen goedkoper maken, en wegwerp duurder, dat is het principe. Zo kunnen we niet alleen heel wat grondstoffen besparen, er zullen ook heel wat minder wegwerpverpakkingen op straat belanden. Een andere mogelijkheid is een fiscale aanmoediging van het beleggen in duurzame projecten en bedrijven.

Elk jaar sterven in ons land heel wat mensen door de luchtvervuiling. Een doelgerichte aanpak van die vervuiling is dan ook een prima investering in een gezonder leven voor iedereen. Agalev wil de mobiliteit anders organiseren en waar mogelijk autokilometers vervangen. Als zware transporten over het spoor kunnen, hoeven ze niet over de weg. We willen ook lagere snelheden voor het verkeer en duidelijk kiezen voor technologie en goede normen om tot een snelle verbetering van de luchtkwaliteit te komen. Het moet mogelijk zijn de economie zo te organiseren dat producten of onderdelen ervan niet eindeloos heen en weer worden gereden en gevlogen.

Werk maken van schone lucht is ook de beste manier om greep te krijgen op de klimaatproblemen. Als er geen doortastend klimaatbeleid komt, groeit de kans op een serieuze ontwrichting van het maatschappelijk en economisch leven.

De sleutel bij dit alles is een duurzaam energiebeleid. Dankzij de Groenen is een cruciale stap gezet: de uitstap uit de kernenergie. Stoppen met kernenergie is perfect mogelijk zonder dat binnenkort het licht uitvalt. Alleen al het tot nu toe onoplosbare probleem van het nucleair afval bewijst dat kernenergie nooit een toekomst heeft gehad.

De uitstap uit de kernenergie betekent niet dat we onze klimaatdoelstellingen niet kunnen halen. Agalev wil dat ons land zonder dralen werk maakt van de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen, om zo de Kyotodoelstelling te halen. Jaarlijks is een vermindering van minstens 3% nodig. Die vermindering moet zoveel mogelijk in eigen land gerealiseerd worden.

De belangrijkste energiebron voor de toekomst is energiebesparing. Het wordt tijd om het enorme potentieel dat op dat vlak nog beschikbaar is, aan te spreken. Daarnaast zijn investeringen nodig in duurzame energiebronnen, zoals warmtekrachtkoppeling, wind- en zonne-energie. Dat is meteen ook goed voor de werkgelegenheid, zoals werd bewezen in Duitsland. Daar heeft onder meer de uitbouw van windenergie duizenden arbeidsplaatsen gecreëerd. Er is ook nog een grote milieuwinst te bereiken door gezinnen veel actiever (ook fiscaal) te stimuleren om zuiniger met energie om te springen. En door steun en aangepaste tarieven kunnen alle gezinnen mee profiteren van een sociaal-ecologisch energiebeleid.

Er zijn steeds meer files, steeds meer luchtvervuiling, steeds minder plaatsen in stad of dorp waar geen auto's staan en nog altijd veel te veel verkeersslachtoffers. Agalev wil een andere weg inslaan. Maar om mensen uit de auto te krijgen, moeten de alternatieven nog beter ontwikkeld en bereikbaar zijn voor iedereen. Daarom wil Agalev absolute voorrang voor de verdere ontwikkeling van het openbaar vervoer. De voorbije jaren is een begin gemaakt met wat een forse inhaalbeweging moet worden om de trein op het juiste spoor te krijgen. Maar we zijn er nog niet. Er zal meer geld nodig zijn, opdat de NMBS de uitdaging aan kan gaan. Wij willen meer mensen op de trein, onder meer door een verdere versterking van het binnenlands spoor, meer comfort voor de reizigers, tarieven die de trouwe gebruikers in hun keuze ondersteunen en een nog betere combinatie met bus en tram.

Anders gaan rijden betekent zeker ook veiliger gaan rijden. Er zijn al belangrijke stappen gezet, onder meer door een nieuwe wet op de verkeersveiligheid. Agalev wil dat er in 2010 minstens de helft minder slachtoffers zijn. Het moet mogelijk zijn dit doel te bereiken door een verdere aanpassing van de reglementering - onder meer gericht op lagere snelheden - en versterkte controles, door een verbetering van de weginfrastructuur, maar ook door het inzetten van nieuwe technieken zoals een automatische intelligente snelheidsaanpassing (ISA).

Een groener mobiliteitsbeleid betekent in de eerste plaats een betere bescherming van voetgangers en een voorrangsbeleid voor fietsers. Dan denken we aan een fietsvriendelijke reglementering, mogelijkheden om met de fiets het openbaar vervoer te nemen, betere fietsvoorzieningen, kwaliteitsnormen voor fietsen, een aangepaste fiscaliteitDe veralgemening van zone-30 in woonstraten en in de omgeving van scholen hoort hier ook bij.

Bewust winkelen is niet altijd even gemakkelijk. Als consument wilt u graag weten wat er in een product zit. Zijn er bestrijdingsmiddelen gebruikt? Zijn sommige bestanddelen genetisch gemanipuleerd? U moet op zijn minst volledig geïnformeerd kunnen kiezen. Daarom wil Agalev een beter en vollediger systeem van etikettering. Duurzame producten moeten een duidelijk ecolabel krijgen.

Er zijn zoveel producten en stoffen in omloop dat er altijd risico's blijven bestaan voor de gezondheid. Schadelijke stoffen waarvoor een duurzaam alternatief bestaat, moeten zo snel mogelijk vervangen worden. De echt schadelijke stoffen worden het best verboden. En voor nieuwe producten dient het voorzorgsprincipe te gelden: een toepassing op grotere schaal kan pas wanneer de effecten op mens en milieu voldoende bekend zijn.

Ecologie is nooit ver weg. U vindt die elke dag op uw bord. Agalev wil een aanpak bij de bron. Daarom hebben de Groenen de voorbije jaren zo hard gewerkt aan een andere, groenere landbouw: met minder vervuiling van water en bodem, met steun voor boeren die willen overstappen naar de biolandbouw, met minder bestrijdingsmiddelen, met stimulansen voor diervriendelijke productiemethodes. We zijn ervan overtuigd dat zo'n duurzame landbouw niet alleen voor u als consument, maar ook voor het milieu en voor de boer de beste keuze is. Tegelijk willen we een groene BTW, die biovoeding goedkoper maakt. Verder willen we doorgaan met een zeer terughoudend beleid ten aanzien van GGO's (genetisch gemodificeerde organismen). We blijven voorstander van een moratorium op de commercialisering van GGO's. Als consument moet u verder altijd kunnen kiezen voor voedsel zonder GGO's.

Wij zijn verheugd dat steeds meer mensen bekommerd zijn over de manier waarop we omgaan met dieren. De voorbije jaren hebben de groene ministers al heel wat maatregelen genomen. Op die lijn willen we resoluut verder gaan, onder meer door een strikt beleid tegenover dierproeven. We willen dat dierproeven in principe verboden zijn, behalve onder zeer strikte omstandigheden.


---
. Kies voor kwaliteit

Al te vaak wordt het succes van een samenleving afgemeten aan bijvoorbeeld de hoeveelheid wegwerpproducten of aan de arbeidsproductiviteit van de mensen. Alsof enkel producten belangrijk zijn. Maar er schort iets aan de kwaliteit van het samenleven wanneer de ene persoon niet meer mee kan met de hoge eisen op de arbeidsmarkt en de andere zich te pletter werkt, voortdurend heen en weer moet hollen en zo steeds minder tijd voelt. Aan de hoeveelheid producten die te koop is, kun je niet zomaar afmeten of mensen gelukkig zijn. Misschien kun je dat wel aan de mate waarin mensen zelf hun leven kunnen vormgeven, samen met anderen. Tijd mag niet het voorrecht zijn van wie voldoende geld heeft. Iedereen wordt er beter van als we zoeken naar wat meer ontspanning in de hyperactieve samenleving.

Werk blijft een van de belangrijkste sleutels tot maatschappelijke participatie. En zeker in deze economisch moeilijke tijden moet werk een centraal aandachtspunt blijven. De overheid zou haar middelen rond regelgeving en financiën zoveel mogelijk moeten inzetten op duurzame sporen. Daarbij gelden de volgende prioriteiten: zoveel mogelijk mensen de kans geven om deel te nemen aan de arbeidsmarkt op een manier die geen afbreuk doet aan de levenskwaliteit, kiezen voor een werkgelegenheid die sociaal en ecologisch duurzaam is, arbeid tegelijk ontwikkelen met andere vormen van zinvolle maatschappelijke participatie, het inkomen van mensen garanderen ook als ze maar gedeeltelijk of niet in het arbeidsproces zitten.

Groen werkt
, daar zijn we van overtuigd. Een goed uitgebouwd milieubeleid is niet in strijd met goede kansen voor bedrijven, zelfstandigen en werknemers. De volgende jaren zal er alleen maar meer aandacht komen voor de schadelijke gevolgen van de milieuvervuiling voor mens en maatschappij. Daarom is het ook economisch verstandig om nu volop te kiezen voor een ecologisch duurzame ontwikkeling. Groene pioniersbedrijven zullen in de toekomst een stevige positie op de markt kunnen innemen.

In ons land is er nog een groot potentieel voor een groenere economie. En dat potentieel willen we een kans geven door een verdere vergroening van de fiscaliteit. Samengevat: arbeid minder duur en milieugebruik duurder maken. Bij een gelijkblijvende globale belasting levert dit netto zowel voor de werkgelegenheid als voor het milieu een veel beter resultaat op. Die groene keuze is dan ook een veel socialere optie dan de burgers de indruk te geven dat je alle lasten blijvend kunt verminderen en tegelijk ook nog eens alles gratis kunt verstrekken. Deze keuze voor een meer ecologische fiscaliteit willen we combineren met een begrotings- en fiscaal beleid dat meer dan nu streeft naar een herverdeling tussen rijk en arm. Wij willen een financieel beleid dat ook maatschappelijk in evenwicht is.

Koken kost geld, daar hebben wij geen moeite mee. Maar met dat geld kun je nog altijd verschillende recepten bereiden. Zo worden arbeid en vermogen nog altijd op een verschillende wijze belast. Wij hopen dat deze discussie eindelijk uit de taboesfeer komt. Het gaat ons hierbij helemaal niet om de kleinere normale vermogens. Het is gewoon niet normaal dat mensen met een groot vermogen ontsnappen aan hun bijdrage aan de fiscaliteit en de sociale zekerheid, terwijl anderen die niet zon groot vermogen bezitten, wel zwaar belast worden op hun inkomen uit arbeid. We vinden het evenmin verdedigbaar dat sommige mensen of bedrijven ongestoord immense sommen geld heen en weer kunnen laten flitsen over de hele wereld. Daarom zijn we voorstander van een vorm van Tobin- of Spahntaks, die een deeltje van deze geldstroom kanaliseert naar duurzame ontwikkeling in Noord en Zuid. In het eigen belastingsysteem willen we verder de situatie van de laagste inkomensgroepen verbeteren.

Inkomensverschillen aanpakken doe je niet alleen door fiscale ingrepen. Er blijft nood aan een ambitieus armoedebeleid. Want armoede is vooral een onrecht en niet zozeer een situatie van onvoldoende geactiveerd zijn. In de voorbije jaren hebben de Groenen - soms helemaal alleen - in de regering hard geknokt voor een ernstige verhoging van de bijstandsuitkeringen met 10%. Die 10% is spijtig genoeg nog niet bereikt en moet in een volgende regeerperiode snel gehaald worden. We willen ook maatregelen die voorkomen dat nog meer mensen in de armoede terechtkomen. We denken onder meer aan een beleid dat verhindert dat zoveel consumenten grote schulden opbouwen door producten op afbetaling te kopen.

Dankzij de Groenen is het debat over een andere visie op de combinatie van arbeid, gezin en vrije tijd echt in een stroomversnelling gekomen. Het blijkt ook dat steeds meer mensen op een andere manier nadenken over werken en geld verdienen. Om goed te leven is een voldoende inkomen nodig, maar steeds meer werken en verdienen is niet meer automatisch de norm. Mensen willen meer dan vroeger zelf hun eigen levensloopbaan in handen nemen. Dat geldt onder meer ook voor de groep van ouderen, die meer autonoom de overgang van hun beroepsloopbaan naar hun pensioen willen afstemmen op hun levenskwaliteit.

Levenskwaliteit voor iedereen garanderen betekent ook kiezen voor een echt gezinsbeleid. En met gezin bedoelen we alle verschillende vormen van georganiseerd samenleven: grote gezinnen, kleine gezinnen, nieuw samengestelde gezinnen, hetero- of holebiparen - die voor ons trouwens ook recht hebben op het adopteren van kinderen, al dan niet getrouwd. De tijd is gelukkig voorbij dat er maar één norm bestond voor de samenstelling van een gezin. Het komt er nu op aan mensen meer kansen te geven om in een zelfgekozen verband met elkaar samen te leven en de tijd van dat leven goed te verdelen over de verschillende levenstaken: werken, zorgen voor kinderen of andere naasten, persoonlijke ontwikkeling, dingen doen met anderen in een vereniging of buurt. Een van de belangrijkste sleutels voor een eigentijds gezinsbeleid is een politiek van de tijd.

Een voorbeeld van zo'n ander tijdsbeleid ligt in de manier waarop mensen gedurende hun arbeidsloopbaan de mogelijkheid krijgen om er even uit te stappen om andere dingen te doen. We willen een uitbreiding van de huidige regelingen voor het tijdskrediet. Op termijn moet er zelfs een onvoorwaardelijk tijdskrediet van vijf jaar komen, gespreid over een hele loopbaan. Zo krijgt u autonoom een grotere greep op de inrichting van uw eigen leven en kunt u zelf uw levensloopbaan in handen nemen. Daarnaast willen we ook een uitbreiding van het stelsel van de zorgkredieten. Een concreet voorbeeld hiervan is het uitgebreide recht op ouderschapsverlof tot één jaar per ouder, op te nemen voor de achttiende verjaardag van het kind. Een ander voorbeeld is het recht op rouwverlof van tien dagen, op te nemen binnen de twee jaar na het overlijden van een familielid.

Hopelijk kan een beter tijdsbeleid er ook toe bijdragen dat mensen gezonder worden of blijven. Een goede gezondheid heeft niet alleen te maken met de betaalbaarheid van de gezondheidszorg. Even belangrijk is de aandacht voor de kwaliteit van die zorg. Mensen die geconfronteerd worden met een ernstige ziekte zoals kanker, hebben vaak het gevoel dat ze verloren lopen in de hoogtechnologische wereld van de hedendaagse gezondheidszorg. Patiënten of familieleden van patiënten hebben niet altijd het gevoel zelf voldoende te kunnen beslissen. Daarom hebben de Groenen in de regering zo hard gewerkt aan een verbetering van de rechten van de patiënt: betere informatie, een grotere keuzevrijheid, een ruimer inzagerecht in het dossier, het recht om sommige behandelingen te weigeren. Op dat spoor willen we verder gaan. Een voorbeeld is de verbetering van de palliatieve zorg in een instelling of thuis. Mensen die willen kiezen voor geneeswijzen als homeopathie, acupunctuur, chiropraxie en osteopathie moeten meer kunnen vertrouwen op de kwaliteit van de hulpverleners. Daarom willen we naar een vorm van erkenning voor een aantal van deze geneeswijzen en ook naar een terugbetaling ervan.

In een duurzaam gezondheidssysteem is er meer nood aan een preventieve en laagdrempelige benadering op maat van de patiënt. Dat betekent kiezen voor een eerstelijnsgezondheidszorg, met een betalingssysteem dat zich minder uitsluitend richt op prestaties en meer op de verantwoordelijkheid voor de volledige gezondheid van de patiënt.


3. Kies voor solidariteit

Alle burgers van deze planeet hebben recht op een leefbare en veilige toekomst. Daarom is het nodig te blijven investeren in de kwaliteit van het samenleven. En dus blijven wij opkomen voor solidariteit, want mensen zijn geen producten en de wereld is geen markt. En net daarom kiezen mensen ook nog altijd voor solidariteit - daar twijfelen we niet aan. Wij willen een overheid en een politiek systeem die daarop inspelen. Mensen willen zich thuis voelen op de plek waar ze verblijven, maar dat wil niet zeggen dat ze van die plek een eilandje willen maken waar alle mensen de juiste huidskleur moeten hebben. In een wereld die steeds sneller lijkt te veranderen en waar we te maken krijgen met soms ingewikkelde risico's van allerlei aard, is het goed te blijven kiezen voor samenhang tussen mensen. De Groenen pleiten precies voor die warme solidariteit, die je niet op een weegschaaltje kunt leggen.

Mensen kunnen vorm geven aan hun levenskwaliteit als ook de kwaliteit van het samenleven in orde is. Door te investeren in een sterke democratie ontstaat ook ruimte om de verbanden tussen mensen te versterken. Een overheid die er blijvend over waakt dat publieke goederen als water of onderwijs niet worden overgeleverd aan de vrije markt, speelt haar rol en verdient daar steun voor. Het moet mogelijk zijn de veiligheid van de burgers te garanderen zonder te vervallen in een verkrampt angstdenken. Zo groeit een samenleving waar mensen elkaar in de eerste plaats als medeburgers beschouwen en niet als een bedreiging.

In een sterke democratie spelen burgers een centrale rol. Een versterking van de politieke rechten van de burger is een cruciale hefboom om de kwaliteit van het samenleven te verbeteren. Daarom willen we onverkort dat ook niet-EU-burgers die hier lang genoeg verblijven, stemrecht krijgen - om te beginnen bij de gemeenteraadsverkiezingen. Agalev zal dit dossier bij eventuele regeringsonderhandelingen zeker opnieuw op tafel leggen.

De kwaliteit van een samenleving wordt ook bepaald door de manier waarop die samenleving omgaat met asielzoekers en migranten. Het is soms schokkend hoe sommige mensen de problemen van asielzoekers, migranten en mensen die tijdelijk hun land moeten ontvluchten bewust door elkaar halen. Het tegenhouden van mensen wordt al te gemakkelijk voorgesteld als een veiligheidsbeleid. Nadenken over veiligheid is niet fout, maar dan moet die veiligheid wel voor iedereen gelden. Dat is de enige manier om in het debat over asiel en migratie vooral aandacht te hebben voor de rechten van de wereldburgers die we allemaal zijn, en niet enkel uit te gaan van een angstreflex. Dankzij Agalev kwam er al een regularisatiecampagne van mensen zonder papieren, waardoor zo'n vijftigduizend mensen voortaan bovengronds een menswaardige plaats in onze samenleving verwerven. Ook de volgende jaren willen we verder werken aan een meer humaan asiel- en migratiebeleid, dat onder meer steunt op het principe dat levenskwaliteit niet enkel het voorrecht is van een grote groep mensen in het Noorden.

Vanuit een bredere blik op de rest van de wereld willen we dat de overheid zorg draagt voor het verdedigen van de mondiale publieke goederen. Zuiver water, schone lucht, toegang tot voedsel en geneesmiddelen zijn rechten van burgers en mogen dus niet zomaar worden overgelaten aan de markt. Bovendien zijn die rechten voor ons voor iedereen gelijk, waar men ook woont op deze wereld. Het opkomen voor een universele dienstverlening is even belangrijk in eigen land als elders.

Een van de grootste uitdagingen voor een eigentijdse overheid wordt de verdere uitbouw van een duurzaam veiligheids- en justitiebeleid. De vraag is hoe we de veiligheid van iedereen kunnen garanderen zonder te vervallen in een veiligheidsobsessie.

Criminaliteit, zowel groot als klein, moet worden aangepakt en mag niet worden verdoezeld door excuses. Maar het is niet correct de sociale onrechtvaardigheid die er mee toe leidt dat sommige mensen in een criminele situatie terechtkomen, enkel te vertalen als een veiligheidsprobleem. Even belangrijk is het streven naar een gelijke behandeling. Zo is het fnuikend voor het rechtsgevoel dat de fiscale fraude van een rijke witteboordencrimineel wordt vergoelijkt omwille van zijn of haar belangrijke bijdrage aan de maatschappij.

De straat moet een waardig publiek domein blijven, waar de rechten van alle burgers beschermd worden. Maar dat betekent ook een efficiënt optreden tegen de onveiligheid die wordt veroorzaakt door het verkeer, een probleem dat veel burgers omschrijven als hun eerste veiligheidsprobleem.

Een aantal mensen is ervan overtuigd dat alles zal veranderen als er maar meer blauw op straat komt. De Groenen pleiten in de eerste plaats voor blauw meer op straat. Dat kan door nog meer te kiezen voor wijkagenten die midden in de samenleving staan en daar ook aanwezig en aanspreekbaar zijn. Een goede preventie kan zo leiden tot een versterking van het samenleven en niet van het onveiligheidsgevoel.

Wie criminele feiten stelt, moet worden aangepakt. Veel meer dan vroeger moet onderzocht worden of een opgelegde straf of sanctie wel effectief bijdraagt tot een verandering van het gedrag. Onder meer daarom hebben we er altijd voor gepleit om problematisch druggebruik in de eerste plaats te beschouwen als een gezondheidsprobleem en niet zomaar als een crimineel probleem.

Mensen die het slachtoffer zijn van een crimineel feit horen centraal te staan in de werking van justitie. Daarom vragen we een echt slachtofferbeleid. Dat maakt werk van een veel beter slachtofferonthaal en steunt herstelbemiddeling tussen de conflicterende partijen. Zo'n beleid brengt ook intrafamiliaal geweld in beeld. Tot nu toe is het geweld tussen partners nog al te vaak verborgen gebleven achter de muren van onze huizen.

In een geglobaliseerde wereld is er eigenlijk geen hier en daar meer, hoezeer sommigen ook de illusie overeind proberen te houden dat je deze plek van de wereld kunt afzonderen om zo een veilige thuishaven te creëren. Het is merkwaardig hoe sommigen ook het slachtoffer worden van een veiligheidsobsessie als het over de rest van de wereld gaat. Ook hier maken de Groenen het verschil. Wanneer wij pleiten voor wereldwijde klimaatakkoorden, is dat omdat wij willen dat de kinderen van vandaag én morgen, waar ze ook geboren worden, uitzicht hebben op een leefbare toekomst.

Agalev wil een verdere versterking van een eigentijdse ontwikkelingssamenwerking. Dankzij de Groenen kwam er eindelijk een forse stijging van de uitgaven voor ontwikkelingssamenwerking. Tegelijk is het groeipad naar de 0,7% van het Bruto Nationaal Product voor ontwikkelingshulp nu ook wettelijk verankerd. Daarnaast willen we dat ontwikkelingssamenwerking in de toekomst voldoende autonoom kan blijven werken en niet ondergeschikt wordt aan andere belangen.

Steun geven aan het Zuiden is nuttig en nodig, maar mag de aandacht niet afleiden van de structurele oorzaken van de onrechtvaardige verdeling van de welvaart en van de ecologisch niet-duurzame levenswijze. Daarom is het zo belangrijk dat er de volgende jaren een sociaal-ecologische bijsturing van de wereldhandelsakkoorden komt. Kwetsbare economieën in het Zuiden moeten de kans krijgen hun markt te beschermen tegen de negatieve effecten van de wereldhandel. Binnen die wereldhandel zijn meer mogelijkheden nodig om sociaal en ecologisch duurzame producten en productiewijzen te bevorderen. De Wereldwinkels bewijzen ondertussen al jaren dat zoiets kan. Het wordt tijd voor een verdere doorbraak: fair trade moet de norm worden, niet de uitzondering.

Wie een veilige wereld wil, kiest dus zeker voor een meer rechtvaardige en duurzame wereld. Agalev was en is een vredespartij. Dat wil zeggen dat we in alle omstandigheden aandacht blijven hebben voor instrumenten die geen of zo weinig mogelijk geweld gebruiken. Maar dat wil ook zeggen dat we de knop van de televisie niet omdraaien voor de gruwel van de oorlogen die elke dag ergens ter wereld woeden. Er zijn misschien mensen die denken dat je met een zogenaamd korte of cleane oorlog snel een andere wereldorde krijgt. De Groenen denken daar anders over. Wie wil blijven kiezen voor de vrede, is niet naïef. Wie gelooft dat de wereld veiliger wordt met één machtige sheriff, is dat wel.

Wanneer ergens een tussenkomst nodig is met inzet van militaire middelen om de vrede te bewaren, moet die uitgaan van de VN. In dat perspectief zien we ook de rol die de EU in de toekomst zal spelen als het gaat over internationale veiligheid. Wij vinden dat de EU zelf verantwoordelijkheid moet kunnen opnemen bij vredesopdrachten, maar dan wel altijd met de bedoeling de internationale rechtsorde en niet de machtspositie van individuele landen te versterken. Een goed ontwikkeld Europees buitenlands beleid, als basis van een veiligheids- of defensiebeleid, zorgt ervoor dat de mogelijkheden van conflictpreventie en duurzame wederopbouw altijd in beeld blijven.

De aanpak van het internationaal terrorisme wordt een van de grote uitdagingen voor de toekomst. We pleiten voor een degelijke internationale samenwerking van inlichtingendiensten, een geïntegreerde aanpak van illegale geldstromen, maatregelen tegen illegale wapentrafieken, een goede voorbereiding van de bevolking op eventuele aanslagen. Maar wie denkt het internationaal terrorisme te kunnen bestrijden met een zuiver repressieve benadering, zou zich wel eens pijnlijk kunnen vergissen. Er is ook een internationale politiek nodig die voorkomt dat nog meer mensen worden verleid tot terroristische daden. We moeten er eveneens over waken dat de strijd tegen het terrorisme niet dient als een gemakkelijk alibi om fundamentele mensenrechten opzij te schuiven.

Een van de moeilijkste, maar misschien wel belangrijkste opgaven voor de volgende jaren, is de verdere uitbouw van de Europese Unie. Als Groenen zijn we volop gewonnen voor een democratische, sociaal-ecologisch duurzame en slagkrachtige EU. Het is een vergissing te denken dat de EU zich kan en mag beperken tot een hoofdzakelijk economische macht. Als milieuproblemen zich wereldwijd voordoen, is een krachtige speler nodig die groter is dan een afzonderlijk land om die problemen aan te pakken. Kiezen voor zo'n Europa betekent niet noodzakelijk kiezen voor de afbouw van de politiek op lagere niveaus, integendeel. Het wordt steeds duidelijker dat we evolueren naar een model waarbij problemen efficiënt aangepakt worden op het niveau dat daarvoor het meest geschikt is.

Kies voor het verschil

* Verschuiving van lasten van arbeid naar milieu: arbeid goedkoper, milieugebruik duurder.

* Een verdere vergroening van de fiscaliteit: verdere uitbouw van de ecoboni, lagere BTW voor milieuvriendelijke producten en arbeidsintensieve diensten, steun voor ethisch beleggen.
* Snel uitvoeren van de Kyotodoelstellingen in het klimaatbeleid, in de eerste plaats door maatregelen in eigen land.
* Doorgaan met de afbouw van kernenergie en de ontwikkeling van duurzame energie: steun voor energiebesparing in alle sectoren, steun voor alternatieve energie zoals windmolens en warmtekrachtkoppeling.

* Voorrang voor de uitbouw van het openbaar vervoer: meer geld voor de trein, versterking van het binnenlands spoor, steun voor trouwe gebruikers door meer kwaliteit en betere tarieven.
* Betrouwbaar voedsel: verdere afbouw van de pesticiden, keuze voor voedsel zonder GGOs, steun voor duurzame landbouw.
* Op de bres voor meer dierenwelzijn.

* Groen werkt: steun voor duurzame economie, meer kansen voor kwetsbare groepen op de arbeidsmarkt.

* Armoede aanpakken: de 10% verhoging van de bijstandsuitkeringen snel realiseren.

* Keuze voor gezinnen in alle varianten, door een politiek van de tijd: uitbreiding tijdskredieten tot op termijn een tijdskrediet van vijf jaar, uitbreiding zorgkredieten zoals ouderschapsverlof.
* Gezondheid als basis voor levenskwaliteit: uitbouw patiëntenrechten, versterking preventie en eerstelijnszorg, gezondheidszorg op maat van de patiënt, meer kansen voor alternatieve geneeswijzen.

* Stemrecht voor niet EU-burgers, om te beginnen op gemeentelijk vlak.

* Een humaan asiel- en migratiebeleid.

* Veiligheid is meer dan justitie en politie alleen: blauw meer op straat door te kiezen voor meer wijkagenten, criminele feiten zoals fiscale fraude, milieudelicten of verkeersovertredingen ook aanpakken, het slachtofferbeleid versterken.
* Versterking van een eigentijdse ontwikkelingssamenwerking: snel naar de 0,7% van het BNP.

* Naar een andere globalisering: eerlijke handel moet de norm worden, actief voor vrede, de VN als centrum van de internationale rechtsorde.

* Voor een democratische, sociaal-ecologisch duurzame en slagkrachtige EU.