Ingezonden persbericht

PERSBERICHT:

Een gangbare gedachte is dat vanuit een zakelijke context niet veel aan ziekte te doen is. Je hoort het managers zeggen: 'ik kan het toch niet voorkomen dat mensen ziek worden?'

Op 27 maart organiseert Direction een zeer uitdagend middagseminar met Henk Kuijt. Henk heeft tijdens de Masterclass Human Resources in november 2002 een van de vaste sprekers vervangen, met een lezing rond "Verzuim: een afhaakverschijnsel in de organisatie". Deze lezing is door de deelnemers zeer hoog gewaardeerd. Een echte aanrader, aldus de deelnemers.

Artikel (Samenvatting): Verbeter het rendement van uw organisatie via het arbeidsklimaat door drs. Henk R. Kuijt, auteur en strategisch adviseur arbeidsvoorwaarden Hay Group

Hoe verloopt een verzuimproces?
Als mensen 'normaal' werken hebben ze een onbewuste balans gevonden tussen hun belasting en hun belastbaarheid. Die balans is niet statisch. Iedere dag krijgen we impulsen die de balans een beetje verstoren. Overigens komen die impulsen zowel vanuit onze werkomgeving als vanuit onze prive-omgeving. Mensen die zeggen dat geweldig te kunnen scheiden dienen mijns inziens structureel gewantrouwd te worden. Onze belastbaarheid kan worden gezien als een mandje, en als dat vol is gaat het overlopen. Het idee dat we gescheiden mandjes zouden hebben voor prive en zakelijke belasting is naar ons oordeel onzin. Bovendien is het veelal zo, dat wanneer mensen door prive-omstandigheden lang in onbalans werken, er na verloop van tijd ook op het werk iets merkbaar wordt. Langdurige situaties van onbalans uiten zich dus ook op het werk. Doorgaans lukt het ons om de balans binnen afzienbare tijd weer terug te vinden. Maar soms ook niet. Dan heeft de situatie van onbalans te lang geduurd waardoor we klachten gaan ontwikkelen. Die klachten uiten zich, afhankelijk van individuele omstandigheden, in de vorm van lichamelijke klachten of in andere ongewenste vormen zoals als productiviteitsverlies, veroorzaken van autodeuken en tal van ander ongerief. Wij focussen hier op de lichamelijke klachten.

Wanneer men te lang met die klachten rondloopt, kan men over de verzuimdrempel rollen en ziek worden. De disbalans is daarmee 'gesomatiseerd'. Vervolgens proberen we via de medisch/psychologische kant die somatische verschijnselen weer te onderdrukken en gelukkig lukt dit regelmatig. Zodra we zijn hersteld komen we een tweede drempel tegen, de hervattingdrempel. Het wordt algemeen herkend dat deze drempel groeit wanneer de verzuimduur groeit. Na overschrijding van de hervattingdrempel zijn we weer aan het werk. Er is kleine groep die de hervattingdrempel niet haalt en na een jaar verzuim overstapt naar de WAO. Voor die groep groeit de hervattingdrempel enorm. Er keren er derhalve niet veel meer terug in het arbeidsproces.

Dit proces is een combinatie van omgevingsfactoren (werk, prive, ed.) en van individuele factoren (hoe zit iemand in elkaar). Zodra echter in een organisatie (-onderdeel) het verzuim sterk stijgt kan het niet anders of er is een duidelijke omgevingsinvloed aanwezig. Het ligt buitengewoon weinig voor de hand dat er opeens een samenloop is van individuele toevalligheden (als je al in het toeval gelooft) die tot een hoog verzuim leidt.

Wat kan een organisatie doen om tot structurele verbetering te komen? Verzuim als zodanig valt niet of nauwelijks te bestrijden omdat het de uitkomst is van een aantal onduidelijke processen. Processen, die soms helemaal niet tot verzuim leiden maar tot bijvoorbeeld autoschade of personeelsverloop. Wat wel kan is werken aan een organisatieklimaat waarin mensen herkend en erkend worden en waarmee op indirecte wijze wordt bijgedragen aan de balans in mensen. Hieraan werken lijkt minder concreet, maar niets is minder waar! Als je maar weet wat te doen. Hieronder geven wij een globaal stappenplan, waarlangs een proces van structurele verbetering van het organisatieklimaat tot stand kan komen.


1. Acceptatie topmanagement
In de allereerste plaats dient de leiding te herkennen en accepteren dat arbeidsverzuim geen pech is of iets dat van boven komt, maar dat verzuim een afhakingsverschijnsel van mensen is.
2. Kosten-Baten analyse
In de tweede plaats moeten de kosten van verzuim (als het daarover gaat) in kaart worden gebracht. Dat is met een beetje inspanning niet ingewikkeld. Vanuit het huidige verzuimniveau en het gewenste verzuimniveau kan de grootte orde van het budget worden afgeleid.
3. Organisatie Diagnose
Het is van belang dat er helderheid komt in het beeld dat binnen de organisatie over die organisatie leeft. Dit zelfbeeld is belangrijk omdat aansluiting bij de perceptie van de medewerkers een absolute vereiste is om zinvolle veranderingen door te voeren. Dit zelfbeeld kan met een combinatie van een gerichte audit en interviews tot stand komen.
4. Actieplan
Uit de organisatiediagnose komen elementen naar voren die gerangschikt kunnen worden conform zes motivatiecategorieën. Aan deze elementen moet een prioriteitvolgorde worden toegekend en er moeten plannen worden ontwikkeld. Deze plannen kunnen worden getoetst aan het beschikbare budget in de tijd uitgezet.
5. Communicatie
Key in dit gehele proces is de communicatie met de medewerkers. Er zal niet 'over' maar 'met' de werknemers moeten worden gesproken over inhoud en implementatie van de plannen. Hierbij moet niet alleen de OR worden ingeschakeld maar een veel bredere groep mensen, uit alle lagen van de organisatie

Over Henk Kuijt zijn eerdere bijdrage tijdens de Masterclass Human Resources:

'Nieuw beeld over verzuim - kapstok voor mijn eigen intuïtieve werkwijze' Ellen van Ginkel, Hoofd P&O - Gemeente Den Haag

'Uitdagende visie op ziek zijn. Zeer verhelderend en strategisch.' Linda Kromjong, voormalig Directeur Human Resources - SNT

U kunt het gehele artikel opvragen bij Marco Schreurs van Direction (schreurs@dir.nl)

Algemene informatie:

Organisatie: Direction, Briefings for Business Leaders Europe BV (www.management-development.com) Contactpersoon: Dhr. Marco Schreurs
Datum en tijd: 27 maart 2003 - 15.30 t/m 19.00 uur (afgesloten met een informele borrel) Locatie: Midden Nederland
Doelgroep: o.a. Corporate Manager HR / Personeelszaken, Algemeen Directeur / Directeur Sociale Zaken, Commercieel Manager/ Directeur, Human Resources Manager/ Directeur, manager employee services of Arbocoördinator Investering: euro 395,- exclusief BTW
Aanmelden: e-mail uw volledige gegevens naar Direction (schreurs@dir.nl)

U kunt het gehele artikel opvragen bij Marco Schreurs van Direction (schreurs@dir.nl)