Katholieke Universiteit Nijmegen
Bijzonder hoogleraar George de Kam in oratie
Corporaties kunnen stagnatie woningbouw doorbreken
Omdat ze geen winstoogmerk hebben zijn corporaties de ideale partij om
de stagnatie in de woningbouw te doorbreken. Met jaarlijks minimaal
5000 extra woningen in het goedkope en middeldure segment kunnen ze
het gat vullen dat projectontwikkelaars laten ontstaan omdat het
rendement van nieuwbouwprojecten snel terugloopt. Daarvoor moeten
gemeenten wel bereid zijn de planning van bouwprojecten aan te passen
en genoegen nemen met lagere grondopbrengsten. Dat stelt George de
Kam, buitengewoon hoogleraar maatschappelijk ondernemen met grond en
locaties aan de KU Nijmegen, in zijn oratie op 28 maart.
Extra bouwinspanningen van corporaties zijn volgens De Kam ook nodig
om te voorkomen dat met de komende uitwaaiering van woningbouw naar
het buitengebied alleen de hogere inkomens bediend worden. Als de
omgeving van de steden `van het slot gaat', dan ook voor iedereen.
Maatschappelijke ondernemingen
Veel non-profitorganisaties ontwikkelen zich tot maatschappelijke
ondernemingen. Bekende voorbeelden zijn woningcorporaties en
instellingen die wonen met zorg aanbieden. Deze on-dernemingen stellen
zich ten doel om op een ondernemende manier te voorzien in
maatschappelijke behoeften. Zij halen een deel van hun inkomsten uit
de markt, maar anders dan bij commerciële ondernemingen blijft het
volledige bedrijfsresultaat beschikbaar voor de maatschappelijke
missie.
Maatschappelijke ondernemingen kunnen flexibel inspelen op behoeften
in de samenleving, vaak beter dan de organisaties die sterk aan de
overheid gebonden zijn. Daar staat tegenover dat de samenleving zelf
slechts beperkt invloed heeft op het beleid van maatschappelijke
ondernemingen.
Regels remmen maatschappelijk ondernemen in de zorgsector
In zijn oratie laat George de Kam zien dat maatschappelijk ondernemen
met grond en locaties in de zorgsector om deregulering vraagt.
Daardoor wordt de variatie in het aanbod van wonen met zorg groter.
Bij corporaties lijkt de verzelfstandiging een kritische grens bereikt
te hebben. Corporaties kunnen daar iets aan doen door een stevige
impuls te geven aan de bouw van nieuwe woningen, te investeren in
arrangementen met zorg, en de herstructurering van bestaande wijken
voortvarend aan te pakken. Door daadwerkelijk hun betekenis te
bewijzen kunnen maatschappelijk ondernemers de ruimte verdienen om te
excelleren in het spanningsveld tussen publiek en privaat, meent De
Kam.
Personalia
George de Kam (53) is civiel planoloog en heeft een jarenlange
ervaring als beleidsadviseur bij Aedes vereniging van
woningcorporaties op het gebied van grondbeleid, erfpacht en
her-structurering. Sinds 2002 is hij bijzonder hoogleraar
Maatschappelijk ondernemen met grond en locaties aan de Faculteit der
Managementwetenschappen van de KU Nijmegen. De bijzondere leerstoel is
gevestigd door de Stichting Maatschappelijke locatieontwikkeling, een
initiatief van Aedes vereniging van woningcorporaties en Arcares
brancheorganisatie verpleging & verzorging. George de Kam houdt zich
bezig met strategieën en condities voor maatschappelijk ondernemen met
grond en locaties. Zijn speciale aandacht gaat uit naar corporaties en
organisaties, zoals zorginstellingen, die zich richten op het
aanbieden van wonen met zorg. Vraagstukken die op dit gebied spelen
zijn bijvoorbeeld de verwerving van bouwgrond en de aanpak van de
(her)ontwikkeling van bestaande wijken en locaties.
De bijzondere leerstoel wil een bijdrage leveren aan nieuwe
ontwikkelingen in het maatschappelijk ondernemen en de daaraan
verbonden aspecten van het vastgoedmanagement. Ook de manier waarop de
overheid condities schept voor deze vormen van maatschappelijk
ondernemen hoort bij het terrein van de leerstoel.
28-3-2003