Programmabureau Advies Overheid.nl
Rijnland organiseert eerste internetverkiezing voor waterschappen
Het dagelijks bestuur van het hoogheemraadschap van Rijnland wil
verkiezingen voor zijn bestuur in oktober 2004 bij wijze van proef
voor een deel via internet en per post laten plaatsvinden. Met deze
pilot in het noordelijk deel van Zuid-Holland denkt Rijnland het gemak
voor de kiezer sterk te vergroten en tevens het opkomstpercentage met
circa zeven procent te kunnen opvoeren.
Bij de verkiezingen in 1999 was het opkomstpercentage 23 procent. Het
is de eerste maal binnen Nederland dat een waterschap verkiezingen via
internet organiseert.
Als het algemeen bestuur van Rijnland ja zegt tegen het voorstel van
het college van dijkgraaf en hoogheemraden kan een kwart van de
Rijnlandse stemgerechtigden ofwel 250.000 kiezers in 2004 via internet
en per post stemmen. De andere 750.000 stemgerechtigden doen dat dan
alleen per post.
Rijnland wil met het stemmen via internet betere service verlenen aan
zowel de kiezer als de kandidaat. Deze laatste kan zich ook via
internet profileren. Meer gemak heeft mogelijk een positief effect op
de opkomst. De proef moet uitwijzen in welke mate de kiezers bij
waterschapsverkiezingen gebruik maken van de nieuwe faciliteit en de
waardering die ze daarvoor hebben.
In opdracht van het hoogheemraadschap van Rijnland heeft TNO onderzoek
gedaan naar het gebruik en de beveiligingsaspecten van
internetstemmen. De beveiligingsaspecten zijn grotendeels
vergelijkbaar met die voor internetbankieren. Uit een onderzoek van
Electronic-highway Platform Nederland en Burger@overheid blijkt
inmiddels dat de meerderheid van de Nederlandse internetters graag via
internet wil stemmen.
Er zijn intussen ook goede voorbeelden van internetstemmen in Engeland
(2002) en Zwitserland (2003).
De kosten van het experiment bedragen circa tien procent van het
totale verkiezingsbudget van 2.575.000. Het hoogheemraadschap van
Rijnland vraagt de ministeries van Binnenlandse Zaken en
Koninkrijksrelaties, Verkeer en Waterstaat en de Unie van
Waterschappen deze proef financieel te steunen.
Rijnland moet voor de regeling van het experiment nog toestemming
krijgen van het ministerie van Verkeer en Waterstaat terwijl de
Kiesraad voor nader advies wordt gevraagd Het ministerie van
Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties wil bij de verkiezing voor
het Europees Parlement (juni 2004) een experiment uitvoeren waarbij
Nederlandse kiesgerechtigden die in het buitenland verblijven naast de
bestaande mogelijkheid stemmen per post ook de mogelijkheid krijgen om
per telefoon en internet te stemmen.
Het hoogheemraadschap van Rijnland heeft in 1995 als eerste het
stemmen per post met automatische verwerking op grote schaal
gentroduceerd. In 1999 kon men bij Rijnland ook stemmen per telefoon.
Toen konden 3,2 miljoen ingezetenen per post en telefoon stemmen voor
de waterschapsverkiezingen binnen Zuid-Holland. Rijnland past het
stemmen per telefoon niet toe bij de komende verkiezingen. Hoewel in
1999 tien procent van de kiezers per telefoon stemde, kleven er toch
nadelen aan. Het systeem was auditief, dus alleen afgestemd op het
gehoor. De kiezer mist daardoor overzicht. Verder is het systeem door
de menu-structuur erg tijdrovend. Het stembiljet is eigenlijk niet
tastbaar en zichtbaar.
(Persbericht Hoogheemraadschap Rijnland)
www.ictu.nl