Gemeente Leiden

Artikel Stadskrant

Bewoners kunnen zelf wel maatregelen nemen

Geen oplossing voor overlast door meeuwen

Publicatiedatum: 4 april 2003

Een in deze tijd van het jaar veel gehoorde klacht aan het adres van de gemeente betreft de overlast door meeuwen in de stad. De laatste jaren heeft de gemeente alle mogelijke maatregelen genomen om een einde te maken aan de overlast of deze in ieder geval te verminderen. Helaas moet de conclusie zijn dat de aanwezigheid van de meeuwen en het daarmee gepaard gaande geluid blijvend zijn. Wel kunnen bewoners zelf maatregelen nemen om de overlast te minimaliseren.

MILIEU EN BEHEER Sinds 1988 stijgt het aantal meeuwen in Leiden. Oorzaak hiervan is de uitzetting van de vos in het duingebied Meijendel dat jaar. Omdat meeuwen daar hun nesten in het zand bouwden, vormden ze een makkelijke prooi voor de vossen. Een verhuizing van de meeuw van het duin naar de stad was het gevolg. Met name in het broedseizoen veroorzaken de meeuwen veel overlast. Bij alles wat op gevaar lijkt, krijsen de dieren om het hardst. Naast het gekrijs bestaat de overlast ook uit schijnaanvallen die de meeuwen uitvoeren om aanvallers af te schrikken.

Luilekkerland

Frits van der Sluis, hoofd van de afdeling Natuur- en Milieueducatie van de gemeente Leiden, legt uit waarom de stad voor meeuwen zo aantrekkelijk is: Leiden voldoet aan de twee basisvoorwaarden voor de perfecte broedplaats. Meeuwen broeden van nature op rotsachtig gebied en een stad als Leiden biedt daarmee voldoende gelijkenis. Ga maar na, overal daken en dakgoten om een nestje te bouwen. De tweede voorwaarde is de hoeveelheid voedsel die in een stad aanwezig is. Van der Sluis: de binnenstad is wat dat betreft luilekkerland voor die beesten. Ga op zaterdag maar eens op de markt kijken. Hoe goed er ook wordt schoongemaakt, er blijft altijd wel genoeg eetbaars liggen. Andere boosdoeners zijn vuilniszakken die te vroeg op straat worden gezet.

Maatregelen

De gemeente heeft sinds het ontstaan ervan op verschillende manieren geprobeerd een eind te maken aan de overlast. Van der Sluis: alles hebben we gedaan: vangkooien, knalapparaten en zelfs vliegers met de afbeelding van zeearenden erop. Op een gegeven moment hebben we een valkenier ingehuurd om de beesten weg te jagen. Ook de brandweer heeft lange tijd zoveel mogelijk nesten leeggehaald en de eieren vervangen door stenen eieren. Toch mochten al deze maatregelen niet baten. Van der Sluis: het resultaat was dat we het probleem alleen maar verplaatsten. De beesten die we van de ene plek verjoegen, gingen vervolgens ergens anders in de stad nesten.

Conclusie

De conclusie die Van der Sluis na meer dan tien jaar ervaring trekt, is dat de gemeente eigenlijk niets aan het probleem kan doen: je kan weliswaar als gemeente op een bepaalde plaats de overlast verminderen maar als dat betekent dat je iemand anders vervolgens met de overlast opzadelt, moet je je afvragen of je zinvol bezig bent. De meeuwen zijn er en ik vrees dat ze niet meer zullen vertrekken. Wel hebben we de indruk dat het aantal vanaf nu niet meer groeit. Een populatie heeft een natuurlijk maximum en dat lijkt bereikt te zijn. Dat de gemeente met handen en voeten gebonden is, heeft ook een andere oorzaak: zowel de zilvermeeuw als de mantelmeeuw die we in Leiden tegenkomen, vallen onder de Flora- en Faunawet en zijn beschermde diersoorten. De gemeente mag daarom alleen met toestemming van de provincie maatregelen nemen en die toestemming krijgen we niet meer nu is gebleken dat de maatregelen niet echt helpen.

Tips

Hoewel de rol van de gemeente bij het bestrijden van de overlast uitgespeeld lijkt te zijn, kunnen inwoners zelf wel degelijk iets doen aan de overlast. Van der Sluis: mensen die nu last hebben van meeuwen kunnen voor zichzelf maatregelen treffen om te voorkomen dat die overlast zich het volgende broedseizoen weer voordoet. Dit kan door de broedplaats buiten het broedseizoen ontoegankelijk te maken zodat de meeuwen gedwongen worden ergens hun heil te zoeken. Moeilijk is dat niet, een paar gespannen draden over de plek en de meeuwen hebben geen gelegenheid meer zich te nestelen. Naast het ontoegankelijk maken van de nesten kunnen inwoners ook zorgen dat de meeuwen niet genoeg te eten kunnen vinden. Van der Sluis: met name vuilniszakken die te vroeg op straat worden gezet, vaak al de avond ervoor, zijn voor meeuwen een makkelijke bron voor voedsel. Die laten zich echt niet wegjagen door een plastic zak. Het is daarom belangrijk het vuilnis niet te vroeg aan te bieden. Daarnaast kan men ervoor zorgen dat er na het eten geen broodkruimels of andere etensresten naar buiten worden gegooid. En als dat allemaal echt niet helpt, heeft Van der Sluis nog wel een laatste tip: tja, als je last blijft houden van het geluid van de meeuwen, dan kun je s nachts altijd nog oordopjes indoen.

'De jongeren worden gewaardeerd om wat ze doen.' Foto: Wim van Noort

Deze pagina is gewijzigd op 4-04-2003