PROEFDIERVRIJ

Lot chimpansees bezegeld in achterkamertjes

Geheim advies veroordeelt chimpansees tot proefdieren in medisch experiment

Den Haag, 9 april 2003 - Vandaag vergadert de Tweede Kamer plenair met demissionair minister De Geus van VWS over een wijziging van de Wet op de dierproeven. In deze wet zal een artikel worden opgenomen dat dierproeven op mensapen verbiedt. De nieuwe wet bepaalt echter ook dat chimpansees gebruikt blijven worden in een onderzoek naar een mogelijk vaccin tegen hepatitis-C . De documenten waarop deze uitzondering is gebaseerd zijn echter geheim. Proefdiervrij heeft de Tweede Kamer laten weten het zéér zorgelijk te vinden dat de chimpansees op basis van geheime documenten gebruikt mogen worden als proefdier. Door de geheimhouding kan de Tweede Kamer haar controlerende taak inzake de wijziging van de Wet op de dierproeven niet goed vervullen.

In Nederland bepaalt de Wet op de dierproeven dat alvorens een dierproef mag worden uitgevoerd het onderzoeksvoorstel goedgekeurd moet zijn door een dierexperimentencommissie (DEC). Deze DEC-adviezen worden echter strikt geheim gehouden.
Een geheim DEC-advies staat nu aan de basis van de uitzonderingsregel in de Wet op de dierproeven, die chimpansees veroordeelt tot een bestaan als proefdier in het medisch onderzoek. Dat betekent dat de uitzondering die in de Wet gemaakt wordt voor het onderzoek met chimpansees gebaseerd is op niet-openbare en daarmee niet-kenbare gegevens over het onderzoek.
Proefdiervrij vindt het bizar dat deze uitzonderingspositie voor het hepatitis-C-onderzoek gebaseerd is op geheime informatie en heeft hierover de Tweede Kamer geïnformeerd. Of de uitzonderingspositie gerechtvaardigd is, valt op geen enkele manier te controleren. Of er voldoende is gekeken naar diervriendelijke alternatieven voor het onderzoek, zoals de wet vereist, is evenmin controleerbaar. Naar de mening van Proefdiervrij kan de Tweede Kamer haar controlerende taak inzake de wijziging van de Wet op de dierproeven niet naar behoren vervullen.

Wijziging Wet op de dierproeven
In de Wet op de dierproeven zal een artikel worden opgenomen met de volgende tekst:

Artikel 10e
Het is verboden een dierproef te verrichten waarbij gebruik wordt gemaakt van de volgende diersoorten:

chimpansee (pan troglodytes)
bonobo (pan paniscus)
orang-oetan (pongo pygmaeus)
gorilla (gorilla gorilla).

Het voorstel tot wijziging bevat echter ook een uitzondering voor een onderzoek naar een vaccin tegen hepatitis-C. Voor dit onderzoek worden chimpansees gebruikt. De tekst van deze bepaling luidt:

Artikel 10e van de Wet op de dierproeven geldt niet voor proeven met gebruikmaking van chimpansees (pan troglodytes) ten behoeve van onderzoek naar een vaccin tegen hepatitis-C, waarvan de uitvoering is begonnen vóór 1 januari 2003.

Het maatschappelijk belang van dit onderzoek is voor derden, waaronder parlementariërs, oncontroleerbaar. De geheimhouding rond de DEC-adviezen betekent hier dat de Tweede Kamer haar controlerende taak niet naar behoren kan vervullen.