Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
Persberichten
Brussel biedt kansen op goedkoper
milieubeleid 14 april 2003
Meer dan 80% van het milieu- en natuurbeleid in Nederland wordt door
Brussel voorgeschreven. De uitvoering daarvan leidt tot conflicten met
Nederlands beleid, zoals bij de Nitraatrichtlijn. Toch pakken
gemeenschappelijke Europese milieuregels vaak gunstig uit. Nederland
kan milieukosten besparen door goed en vroeg te kiezen welk beleid
Nederland moet maken en welk de Europese Unie. Dit staat in de
Milieubalans 2003, de nieuwste publicatie van het Milieu- en
Natuurplanbureau van het RIVM.
Nederlandse voorsprong op milieugebied neemt af
Nederland neemt meer milieumaatregelen dan gemiddeld in de Europese
Unie. Dit compenseert veel van de milieudruk die ontstaat door de hoge
dichtheid van bevolking, industrie, vee en transport. De voorsprong
van Nederland neemt wel af. Europese milieuregelgeving trekt
achterblijvers zoals de Zuid-Europese landen en het Verenigd
Koninkrijk in het peloton, terwijl Nederland zich laat terugzakken en
zich richt op het voldoen aan de Europese milieuverplichtingen. De
Nederlandse regering wil inzetten op een krachtig internationaal
milieubeleid. Dit kan milieukosten besparen omdat Europese maatregelen
vaak goedkoper zijn dan nationale. Ook voorkomt vroege afstemming van
nieuw Nederlands en Europees beleid dat achteraf (dure) aanpassingen
van het nationale beleid nodig zijn. Een strategisch Nederlands
milieubeleid moet in Den Haag én Brussel worden gemaakt.
Klimaatbeleid: de vervuiler betaalt nog niet
Nederlandse maatregelen om het broeikasgaseffect terug te dringen
worden vooral uit overheidssubsidies betaald. Andere milieumaatregelen
worden meer door burgers en bedrijven betaald. Het klimaatbeleid is de
grootste uitgavenpost op de milieubegroting van het Rijk. Klimaatgeld
wordt in 2003 wel efficiënter ingezet. Verlaging van subsidies op
energiebesparing en groene stroom gaan een besparing van 500 miljoen
euro per jaar opleveren. Deze bezuiniging heeft nauwelijks negatieve
effecten voor het milieu. Europese afspraken, zoals de recent
overeengekomen CO2-emissiehandel voor bedrijven, verlagen de
milieukosten en maken het eenvoudiger deze door te berekenen aan de
vervuiler.
Meer politieke aandacht nodig voor Europese Kaderrichtlijn Water
De nieuwe Europese Kaderrichtlijn Water gaat Nederland verplichten tot
het realiseren van een goede waterkwaliteit in 2015. De milieudoelen
van de richtlijn zijn nog niet vastgesteld, maar dat gaat binnenkort
gebeuren. De doelen die de Europese Commissie nu voorstelt zijn vaak
strenger dan de Nederlandse. Het halen ervan is wettelijk verplicht.
Pagina 1 van 2
De nieuwe richtlijn zal net als de Europese Nitraatrichtlijn positieve
effecten hebben op milieu en natuur, maar kan negatieve sociale en
economische consequenties hebben voor de landbouw. Het is daarom
belangrijk dat Nederland snel een goed beeld krijgt van de
milieumaatregelen die voort gaan komen uit de richtlijn.
Schone autos lossen veel milieuproblemen op
Europese introductie van schone, stille en zuinige autos kan veel van
de huidige milieuknelpunten oplossen en dure lokale investeringen
besparen. Ondanks de sterk toegenomen verkeersdrukte is de
luchtverontreiniging door het wegverkeer sinds 1985 met 25-30%
afgenomen. Dat komt door de Europese emissie-eisen voor autos. Er is
al veel autotechniek beschikbaar om het verkeer nog schoner, stiller
en zuiniger te maken. Introductie daarvan kan worden vormgegeven via
Europese richtlijnen of emissiehandel.
De Milieubalans verschijnt voortaan in mei om daarmee het jaarlijkse
proces van beleidsver-antwoording (VBTB) door de Minister van VROM aan
de Tweede Kamer beter te ondersteunen. Het Milieu- en Natuurplanbureau
constateert in de Milieubalans dat het milieubeleid effectief is
geweest, dat niet alle doelen worden gehaald en dat er kansen zijn
voor een goedkoper beleid door een uitgekiende Nederlandse strategie
in Brussel.
Postbus 1, 3720 BA Bilthoven, T:030-2749111, F:030-2742971