ABVAKABO FNV

Vergrijzing universiteiten zet door

Den Haag, 18 april 2003

De academische sector kampt met een toenemende vergrijzing van het personeelsbestand. Op de Nederlandse universiteiten steeg het percentage vijftigplussers tussen 1990 en 2001 van 18 tot 28 procent. Vooral onder mannen gaat het hard: van hen is ruim een derde ouder dan vijftig, tegen een vijfde tien jaar geleden. Indien er niet wordt ingegrepen dreigen al in 2003 personeelstekorten te ontstaan als gevolg van de vergrijzing en de pensioengolf die daar de komende jaren mee gepaard zal gaan.

Dat is één van de uitkomsten van de Arbeidsmarktmonitor academische sector 2002, een jaarlijks onderzoek naar de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt van universiteiten en onderzoekinstellingen dat wordt uitgevoerd in opdracht van SoFoKleS (het Sociaal Fonds voor de KennisSector). Uit het onderzoek komt ook naar voren dat het aantal vrouwen dat als wetenschapper werkzaam is aan een universiteit de afgelopen tien jaar is gestegen. Zo verdubbelde bijvoorbeeld sinds 1990 het aantal vrouwelijke hoogleraren. De doorstroom van vrouwen naar hogere wetenschappelijke functies blijkt echter nog lang niet optimaal. Ondanks de verdubbeling sinds 1990 is nog altijd maar iets meer dan 1 % van alle vrouwen hoogleraar, tegen 8,2 % van alle mannen.

Dit jaar zijn in de Arbeidsmarktmonitor behalve algemene trends en knelpunten, ook specifiek de loopbaanpositie van postdocs alsmede de arbeidsmarkt van het ondersteunend en beheerspersoneel (obp) onderzocht. Bij de postdocs speelt vooral het probleem van het 'stapelen' van aanstellingen. De universiteiten houden hun formatie graag flexibel en zijn daarom niet snel genegen om de tijdelijke contracten van postdocs om te zetten in een vast dienstverband. Postdocs, die zich veelal geen loopbaan buiten de wetenschap kunnen voorstellen, komen daardoor na afloop van hun contractperiode vaak niet verder dan een nieuwe, wederom tijdelijke, aanstelling als postdoc. Perspectief op een succesvolle carriere aan een universiteit biedt het stapelen geenszins.

Het ondersteunend en beheerspersoneel blijkt een aantal problemen gemeen te hebben met het wetenschappelijk personeel, zoals vergrijzing en de ondervertegenwoordiging van vrouwen in hogere functies. Het onderzoek toont aan dat de meeste obp'ers zeer tevreden zijn met hun werk. En hoewel ze vaak aangeven dat er meer aandacht zou mogen zijn voor loopbaanontwikkeling, nemen toch slechts weinig obp'ers deel aan universitaire mobiliteitsprogramma's. Onduidelijk is of de universitaire mobiliteitsprogramma's voldoende bekend zijn bij het ondersteunend personeel en in hoeverre deze ook voor hen toegankelijk zijn. De zekerheid van hun huidige functie bepaalt blijkbaar voor een belangrijk deel ook de tevredenheid met het werk.

Nadere informatie:
De heer A.W.L.J. Lammeretz voorzitter
SoFoKleS 06-51218356

Algemene informatie SoFoKleS
SoFoKleS is het Sociaal Fonds voor de KennisSector. Dit fonds houdt zich bezig met projecten en onderzoek op het gebied van arbeidsmarkt, opleidingen en werkgelegenheid bij universiteiten, onderzoekinstellingen en academische ziekenhuizen. SoFoKleS streeft ernaar zoveel mogelijk kennis op het gebied van de arbeidsmarktproblematiek in de academische wereld te verzamelen en die kennis te delen met de academische instellingen. Van de ministeries van OC&W, VWS en SZW ontvangt SoFoKleS arbeidsmarktmiddelen. Werkgevers en werknemers bepalen per bedrijfstak (CAO-tafel) het beleid en de inzet van deze middelen voor projecten. SoFoKleS is verantwoordelijk voor het procesbeheer en de programma-uitvoering.
SoFoKleS stelt jaarlijks ter ondersteuning van het arbeidsmarktprogramma de Arbeidsmarktmonitor voor de academische sector op. Doel van deze monitor is om informatie over trends, knelpunten en andere wetenswaardigheden over de academische arbeidsmarkt te verzamelen. De Arbeidsmarktmonitor dient om sociale partners, beleidsmakers en beleidsuitvoerders binnen de aangesloten sectoren en instellingen te informeren in hun arbeidsmarkt- en personeelsbeleid.
De Arbeidsmarktmonitor wordt opgesteld door het Leidse onderzoeksinstituut Research voor Beleid. Dat verzamelt in opdracht van SoFoKleS alle beschikbare gegevens (zoals cijfers van de Vereniging van Universiteiten VSNU, het Centraal Bureau voor de Statistiek, maar ook jaarverslagen van afzonderlijke universiteiten en van NWO), voert zelf analyses en onderzoeken uit en brengt dit alles in onderlinge samenhang in een rapport.
U kunt de monitor opvragen bij SoFoKleS, telefoon 070 - 376 57 27 of via de website www.sofokles.nl

18 apr 03 15:36