Ministerie van Buitenlandse Zaken

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Binnenhof 4

Den Haag

Bezuidenhoutseweg 67

Postbus 20061

2500 EB Den Haag


Datum

18 April 2003

Behandeld

valerie sluijter


Kenmerk

PLV 56/03

Telefoon

070-3487426


Blad

1/2

Fax

xxx


Bijlage(n)

1

E-Mail

valerie.sluijter@minbuza.nl


Betreft

Uw verzoek om informatie over de bilaterale ontwikkelingssamenwerkingsbudgetten.

Zeer geachte Voorzitter,

Graag bied ik u hierbij de reactie aan op uw verzoek van 9 april 2003 met kenmerk 03-BuZa-20.

Vooruitlopend op de eerste suppletore begroting wil ik u informeren over de noodzakelijke ombuigingen in de bedragen die voor de bilaterale ontwikkelingssamenwerking in 2003 aan de Posten in de samenwerkingslanden zijn toegewezen. Een reeks van oorzaken, die ik hierna zal toelichten, ligt aan deze bijstellingen ten grondslag. Naast de bilaterale samenwerking heeft dit eveneens geleid tot ombuigingen in de multilaterale samenwerking. Inflexibiliteiten van uiteenlopende aard in de OS-begroting leiden echter tot een meer dan evenredig effect van deze ombuiging op de bilaterale programma's. Het aandeel van de structurele bilaterale hulp, dat in 2002 24% bedroeg (901 miljoen euro) zal derhalve in 2003 naar verwachting teruglopen naar 22% (829 miljoen euro). Daarbij heb ik getracht de structurele bilaterale samenwerkingslanden in Afrika zoveel mogelijk te ontzien.

Sinds de opstelling van de begroting voor ontwikkelingssamenwerking voor 2003 is het financiële beeld ingrijpend gewijzigd. Politieke instabiliteit in de wereld leidt tot onvoorziene uitgaven (intensivering van uitgaven voor vrede en veiligheid, humanitaire hulp aan Irak). Economische teruggang, ook in eigen land, leidt tot een slinkende OS-begroting als gevolg van steeds lagere BNP-ramingen. Voorjaar 2002 werden deze ontwikkelingen nog niet voorzien en werden omvangrijke meerjarige bijdragen gecommitteerd voor zaken als het Global Health Fund, demobilisatie in de

grote meren regio en Education for All. Aan dit laatste is op verzoek van uw Kamer (motie Hessing) vervolgens een verplichting gekoppeld om de onderwijsuitgaven binnen het ODA-budget tot 15% in 2005 te laten stijgen. Naar aanleiding van de begrotingsbehandeling heb ik op verzoek van uw Kamer vervolgens een aantal budgetten verhoogd, waaronder dat voor de thematische medefinanciering (TMF), waar eveneens nog dekking voor gevonden moest worden. Ik vrees dat het algemene begrotingsbeeld bij de eerste suppletore begroting niet beter zal zijn, in tegendeel.

Ruim een kwart van de OS-begroting leent zich niet of nauwelijks voor besparing (EKI, EU-toerekening, EOF, verplichte bijdragen IFI's, VN-contributies, opvang asielzoekers, apparaatskosten) . De flexibiliteit in het resterende deel is voorts beperkt door met uw Kamer overeengekomen streefcijfers c.q inspanningsverplichtingen over ontmijning, natuur- en milieubeleid en onderwijs, alsmede door de verhoging van het medefinancieringsprogramma van 10 naar 11%, berekend op basis van het oude BNP van september 2002.

In de bijlage treft u voor de bilaterale ontwikkelingssamenwerking een overzicht aan van de voor 2003 beschikbare bedragen per land. Voorts treft u, ter vergelijking en vooruitlopend op het jaarverslag, de in 2002 gerealiseerde uitgaven in de betreffende landen aan. Het zal duidelijk zijn dat de beschikbare ruimte voor nieuwe activiteiten per land uiterst gering is en wellicht in een aantal gevallen enigszins negatief, hetgeen op termijn mogelijk nog tot enige herschikking noopt.

Aannemende dat er op korte termijn geen verbetering verwachtbaar is in het totaalbeeld van de begroting voor ontwikkelingssamenwerking zal er in de nieuwe kabinetsperiode een fundamentele discussie nodig zijn over de meerjarige doorwerking van de huidige beleidskeuzes en de nieuwe uitdagingen die zich aan ons voordoen. Dit impliceert tevens een discussie over de kanalisering van de hulp en over het landen- en sectorbeleid, dit laatste mede op basis van de landen- en sectorscreening die zoals bekend thans gaande is.

De Staatssecretaris voor Ontwikkelingssamenwerking

A.M.A. van Ardenne-van der Hoeven

===