Wageningen Universiteit
Persbericht Wageningen Universiteit, 23 april 2003, nr 028
7000 nuttige planten van Zuidoost-Azie in kaart gebracht
De vierentwintig delen tellende serie boekwerken over nuttige planten in Zuidoost-Azië is compleet. Na vijftien jaar onderzoek hebben Wageningse onderzoekers in samenwerking met Aziatische partners informatie over alle mogelijke gebruik beschikbaar voor boeren en burgers, het onderwijs, industriële doeleinden en onderzoek. Honderden land-, tuin- en bosbouwkundigen, taxonomen, botanisten en biologen beschreven eetbare, giftige en aromatische planten, maar ook planten gebruikt voor medicinale doeleinden, timmerhout, vezels, kleurstof, hars, kamfer, alcohol, zuur en was of om te roken, kauwen, vlechten en verpakken. Op 24 april neemt staatssecretaris mevrouw A.M.A. van Ardenne van Ontwikkelingssamenwerking de laatste delen van het Prosea-project in ontvangst.
Aan het Prosea-project (Plant Resources of South-East Asia) hebben honderden onderzoekers uit Maleisië, Indonesië, Papua Nieuw Guinea, Vietnam, de Filippijnen en Thailand samen met Wageningse wetenschappers deelgenomen om alle aspecten van nuttige planten te verzamelen. Die informatie was tot nu toe veelal alleen plaatselijk of onvolledig bekend. De geïllustreerde boekenreeks geeft een totaaloverzicht van het gebruik, de regionale naamgevingen van de plantensoort, oorsprong en verspreiding, eigenschappen, botanische beschrijving, milieu, teeltwijzen, handel en gebruik.
Naast â¤~gewone⤮ soorten als rijst (100.000 cultivars), thee, cacao (in de 17e eeuw op de Filippijnen ingevoerd) en katoen zijn cashewnoten, vanille, nootmuskaat en cassave beschreven, evenals duizenden in Europa vrijwel onbekende planten, waaronder drieduizend soorten bomen en tweeduizend medicinale planten. Ter vergelijking: Nederland telt circa 1300 wilde planten. Zo is in het Prosea-handboek Purple nut grass niet alleen beschreven als het schadelijkste en ergerlijkste akkeronkruid â¤" vanwege zijn ondergrondse uitlopers vergelijkbaar met ons kweekgras - in tijden van hongersnood is het als voedergewas te benutten, rijk aan ijzer. Ook is zwarte peper bij de pluk nog groen, witte peper geel of rood. In de peperkorrels zijn meer dan honderd chemische verbindingen aangetoond. De bananensoort Abacá (Musa textilis) is in gebruik voor tal van vezels voor papier, kabelisolatie, theezakjes, pleisters en linnengoed en zo zijn er drie eetbare, maar bijtende soorten â¤~waterappel⤮ en Gnetum-soorten, die met de streektalen op Papua Nieuw Guinea in zevenhonderd verschillende varianten wordt aangeduid.
Plant Resources of South-East Asia is vooral een standaardwerk dat van belang is voor de plaatselijke bevolking. Na een vertaalslag is de informatie van nut voor bijvoorbeeld landbouwvoorlichters, of voor het maken van folders over de teelt van gewassen, of om te gebruiken voor radio-uitzendingen over het gebruik van specifieke producten of hun economisch belang. De Wageningse inbreng â¤" het publicatiebureau â¤" is met het voltooien van het laatste boekdeel afgesloten. In het Prosea-hoofdkantoor in Bogor (Indonesië) en de kantoren in Kuala Lumpur, Lae (Papua Nieuw Guinea), Bangkok, Hanoi en het Filippijnse Los Baños blijft het Prosea-netwerk actief om voorbereidingen te treffen om de informatie via internet (e-Prosea) aan te bieden. Inmiddels zijn Wageningse onderzoekers een nieuw project gestart Plant Resources of Tropical Africa, Prota in samenwerking met veel Afrikaanse landen.
De laatste drie volumes van het Prosea Handboek worden 24 april (16.00 uur) aangeboden aan staatssecretaris Van Ardenne tijdens het minisymposium Prosea impact: past, present, future, met in het programma voornamelijk Zuidoost-Aziatische sprekers.