NV NOM, Investerings- ontwikkelingsmaatschappij voor Noord- Nederland
Energy Valley
april 2003
Energy Valley is een initiatief om de bestaande activiteiten op
energiegebied in Noord Nederland uit te laten groeien tot een cluster
van nationale en internationale betekenis. De basis hiervoor zijn de
reeds bestaande bedrijfsactiviteiten op het gebied van aardgas en
andere energiegerelateerde bedrijfsactiviteiten, alsmede de aanwezige
kennisinfrastructuur.
Energy Valley kent drie pijlers:
De ontwikkeling van duurzame vormen van energie;
De uitbouw van de kennisinfrastructuur op het gebied van energie en
energie business;
De uitbouw van de aanwezige bedrijfsactiviteiten.
Het initiatief is tot stand gekomen in nauw overleg tussen drie
noordelijke provincies, Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij
voor Noord-Nederland (NOM), overheden, kennisinstellingen en
bedrijfsleven, waaronder Gasunie en RUG. Het Samenwerkingsverband
Noord Nederland ziet Energy Valley als een belangrijk initiatief voor
de economische ontwikkeling van het Noorden. Er is een
oördinatiebureau Energy Valley in het leven geroepen met als directeur
de heer Ir J. Volkers.
Het overgrote deel van de Nederlandse activiteiten op het gebied van
aardgas vindt vanuit Noord-Nederland plaats. Daarnaast zijn er in het
Noorden een aantal grote productiefaciliteiten voor elektriciteit
gesitueerd en kent het Noorden een niet onbelangrijke rol op het
gebied van duurzame energieontwikkeling. Ondersteund door
gespecialiseerde kennis op (duurzaam) energiegebied zijn er nauwelijks
clusters van bedrijvigheid te noemen waarin Noord Nederland een zo
prominente en concurrerende positie inneemt als het energiecluster.
Hiermee beschikt Nederland over een in nationaal opzicht stuwende
concentratie van bedrijvigheid, die zich uitstekend leent voor verdere
uitbouw, indien wordt aangehaakt bij de snel internationaliserende en
liberaliserende energiemarkten en de transitie naar een duurzame
energiehuishouding.
De directe en indirecte werkgelegenheid in de Noord-Nederlandse
energiesector bedraagt momenteel circa 14.000 banen verspreid over de
drie noordelijke provincies.
Energy Valley sluit nauw aan bij het landelijk economisch beleid, dat
zich richt op de ontwikkeling van de kenniseconomie, de transitie naar
een duurzame energiehuishouding en de stimulering van regionale
economische clusters.
Het SNN (Samenwerkingsverband Noord Nederland) ondersteunt Energy
Valley. SNN is van mening dat het initiatief belangrijke
aanknopingspunten biedt voor de economische ontwikkeling op korte en
lange termijn.
De NOM ziet Energy Valley als een strategische inzet voor
structuurversterking van de Noordelijk economie. Het biedt goede
aanknopingspunten voor acquisitie en het is een voedingsbodem voor
uitbreiding van bestaande bedrijfsactiviteiten op het gebied van
(innovatieve/duurzame) energie(technologie).
Voor de uitvoering van Energy Valley en het in samenwerking met het
bedrijfsleven, de kennisinstellingen en het Rijk initiëren van
projecten is een uitvoeringsorganisatie opgezet. Hiervan maakt een
coördinatiebureau deel uit, dat zorg draagt voor de dagelijkse
werkzaamheden.
Drie Ontwikkelingspijlers
Energy Valley kiest voor de uitbouw van het energiecluster door inzet
op drie ontwikkelingspijlers:
De ontwikkeling van duurzame energievormen
Aardgas, biomassa, CO2-opslag en kennisontwikkeling worden door de
Algemene Energieraad beschouwd als dé sterke punten voor duurzame
energieontwikkeling in Nederland. Deze thema's sluiten goed aan bij de
in het Noorden aanwezige activiteiten en infrastructuur. Daarnaast
lopen er reeds verschillende projecten waar ervaring en expertise
wordt opgedaan ten aanzien van de ontwikkeling en implementatie van
alternatieve energievormen. Energy Valley ondersteunt en bevordert het
ontwikkelingsklimaat voor rendabele toekomstgerichte projecten en
draagt op deze wijze bij aan de verduurzaming van de Nederlandse
energiehuishouding.
De uitbouw van de kennisinfrastructuur
De Rijksuniversiteit Groningen en de Noordelijke Hogescholen moeten
het noodzakelijke kennisfundament voor duurzame energieontwikkeling en
uitbouw van bedrijfsactiviteiten in Noord Nederland vormen. Hierbij
zal de nadruk komen te liggen op technische kennis van
energie(-toepassingen) en kennis van energiemarkten. Het perspectief
daarbij is om op internationaal niveau een onderscheidend
kennisnetwerk op te bouwen.
Het in samenwerking met het Russische Gazprom opgerichte Energy Delta
Institute is een voorbeeld van een kennisproject dat past binnen deze
ambitie.
Doorontwikkeling van bestaande bedrijfsactiviteiten
De liberalisering en internationalisering van de energiemarkten
plaatsen de bestaande bedrijfsactiviteiten op energiegebied in een
nieuw kader. Dit biedt mogelijkheden voor de energiesector in
Noord-Nederland. Voorbeelden hiervan zijn:
NAM in Assen wordt gepositioneerd als centrum voor de Europese
gasexploratie- en gasproductieactiviteiten van Shell. Dit betekent een
verdere specialisatie en internationalisatie van de werkzaamheden,
waarbij ook nieuwe kansen ontstaan voor toeleverende bedrijven;
De voorgenomen splitsing van Gasunie kan leiden tot geprivatiseerde
handelsactiviteiten en een genationaliseerd transportbedrijf. Energy
Valley streeft naar behoud en uitbouw van zowel de handels- als de
transportactiviteiten in Noord Nederland;
De liberaliserende Europese energiemarkten biedt mogelijkheden om de
kennis en expertise van Gastransport Services en Gasunie Research
internationaal te vermarkten;
De ontwikkeling van nieuwe duurzame energievormen, zoals
waterstofgas, biomassa, zonne-energie en windenergie bieden
mogelijkheden voor de ontwikkeling en commercialisering van nieuwe
toepassingen en spin-offs door het aanwezige bedrijfsleven, dan wel
nieuw te vestigen bedrijven;
Achter de bedrijfsactiviteiten op het gebied van gas en (andere
vormen van) duurzame energie schuilt een groot netwerk aan
toeleverende bedrijven. Het is de intentie van Energy Valley om dit
netwerk uit te bouwen en het samen met de kernactiviteiten te
positioneren als een internationaal onderscheidende cluster.