Nederlandse Vereniging van journalisten

6/5/2003 NVJ Algemeen
Schadevergoeding van 300% toegekend
NVJ wint procedure auteursrechtschending internet

PERSBERICHT

De kantonrechter te Amsterdam heeft een schadevergoeding van 300% van het oorspronkelijke honorarium toegekend aan dhr. Van der Pluijm, freelance lid van de NVJ.
Hij had een artikel geleverd aan het tijdschrift Emerce. Zonder dat zijn toestemming gevraagd was, werd het artikel enkele maanden later ook op de internetversie van het tijdschrift gezet. Er was dus sprake van auteursrechtschending en de NVJ vorderde namens dhr. Van der Pluijm een schadevergoeding van 300% van het oorspronkelijke honorarium.

Emerce beriep zich op de zgn. persexceptie: persmedia mogen zonder toestemming en vergoedingsvrij berichten over actuele onderwerpen overnemen. De persmedia zijn in de Auteurswet duidelijk omschreven: dagblad, nieuws- of weekblad of tijdschrift, of in een uitzending van een radio- of televisieprogramma.
De rechter was van mening dat de website geen tijdschrift is in de zin van de Auteurswet. Plaatsing op internet moet gezien worden als een zelfstandige vorm van verveelvoudiging en openbaarmaking.

Emerce stelde ook dat Van der Pluijm had behoren te weten dat zijn werk ook via internet gepubliceerd kon worden, aangezien dit een volstrekt normale exploitatiehandeling is. Ook stond in het colofon dat het geven van toestemming voor publicatie zich mede uitstrekte tot het in enige vorm elektronisch beschikbaar stellen. De rechter maakte korte metten met deze redenering. "Uitgangspunt voor openbaarmaking en vermenigvuldiging is dat toestemming nodig is. Gelet op de verschillen tussen de papieren en elektronische versie mocht Emerce er niet zonder meer van uitgaan dat met de toestemming tot plaatsing in het tijdschrift Emerce ook toestemming tot plaatsing in de internetversie Emerce Magazine zou zijn gegeven. Plaatsing van de aangehaalde mededeling in het colofon maakt dit niet anders."

Voor de berekening van de schade is aansluiting gezocht bij de ten tijde van de inbreuk in het maatschappelijk verkeer gangbare tariefstellingen. De rechter neemt daarbij de Algemene Leveringsvoorwaarden van de sectie freelance van de NVJ als richtsnoer.

Petra Oudhoff, die de procedure voor dhr. Van der Pluijm voerde, is erg blij met het vonnis: "Dit is de eerste keer dat de rechter zeer duidelijk het overnemen van artikelen op internet heeft afgestraft. Publicatie op internet moet niet anders behandeld worden dan publicatie op papier. Ook is het een groot goed dat de Algemene Leveringsvoorwaarden van de sectie freelance van de NVJ de basis zijn voor de schadeberekening. De rechter heeft erkend dat een schadevergoeding van 300% een gangbare tariefstelling is. Duidelijk is nu dat voor publicatie op internet gewoon betaald dient te worden. De uitspraak is een belangrijk wapen in de strijd tegen het ongevraagd gebruik van werk van freelancers."