Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu
Persberichten
Met cacao worden psychoactieve stoffen
toegevoegd aan tabak 7 mei 2003
Toevoeging van 3% cacao aan tabak als smaakverbeteraar is niet
uitzonderlijk. Met cacao worden minstens 10 psychoactieve stoffen
toegevoegd aan tabak. Tot nu toe werd algemeen aangenomen dat bepaalde
stoffen in cacao, roken nog verslavender maakt. De toegevoegde
hoeveelheden zijn echter te klein om daadwerkelijk bij te dragen aan
rookverslaving. Dat blijkt uit een literatuuronderzoek van het RIVM
waarbij voor het eerst alle beschikbare literatuur over dit onderwerp
bij elkaar is gebracht.
Het RIVM vergeleek de inname van deze zogenaamde psychoactieve stoffen
in cacao die aan tabak is toegevoegd met de inname via voeding,
dranken en vanuit tabak zelf. Verder is voor een aantal stoffen een
vergelijking gemaakt met de productie van deze stoffen die het lichaam
zelf maakt. De gedachte dat psychoactieve stoffen uit cacao direct
bijdragen aan rookverslaving circuleert algemeen. Dit
literatuuronderzoek van het RIVM weerlegt deze suggestie.
De 10 belangrijkste in cacao voorkomende en door het RIVM onderzochte
stoffen zijn: theobromine, cafeïne, serotonine, histamine, tryptofaan,
tryptamine, tyramine, fenylethylamine, octopamine, en anandamine.
Stoffen als theobromine en cafeïne kunnen de luchtwegen verwijden en
daarmee de opname van nicotine in het lichaam bevorderen. Histamine
kan een tegenovergesteld effect teweeg brengen. De toegevoegde
hoeveelheden zijn echter te gering om dergelijke effecten ook
daadwerkelijk te realiseren.
Verder is de hoeveelheid tryptamine, tyramine en fentylethylamine die
via cacao wordt toegevoegd verwaarloosbaar ten opzichte van de
hoeveelheid die in tabak al aanwezig is. Daarnaast is de inname van
vrijwel alle 10 genoemde stoffen vanuit voedsel en dranken honderden
malen groter dan vanuit aan tabak toegevoegde cacao. Vaak ook gaat het
om stoffen die door het lichaam zelf worden aangemaakt en afgebroken.
Uit het onderzoek van het RIVM blijkt verder dat verbrandingsproducten
van in cacao voorkomende stoffen mogelijk een bepaald enzym remmen,
wat een anti-depressief effect tot gevolg kan hebben. Dit draagt
evenals de smaak van cacao mogelijk wel bij aan verslaving. Er is
echter nader onderzoek nodig naar de aard en de activiteiten van
verbrandingsproducten van cacao.
Dit onderzoek maakt deel uit van breder onderzoek binnen het RIVM dat
in kaart brengt welke bijdrage toevoegingen leveren aan het
gezondheidschadende en verslavende effect van tabaksproducten. Het
meerjarig onderzoeksproject is gestart op 1 januari 2001.
Nederland levert hiermee zijn bijdrage aan het continue proces van
productbeoordeling en evaluatie dat door de Europese Unie is
geïnitieerd door richtlijn 2001/37/EG. Deze richtlijn is
geïmplementeerd in de Nederlandse tabakswet.
De Wereldgezondheidsorganisatie ondersteunt het streven naar zinvolle
productregulering.
Uitgangspunt is het streven om de verslavende en gezondheidsschadende
werking van tabaksproducten zoveel als mogelijk te beperken. Een
belangrijke manier om dit te realiseren is het reguleren van in
tabaksproducten verwerkte ingrediënten (additieven).
Het onderzoek binnen het RIVM, in opdracht van het ministerie van VWS de directie Preventie en Openbare Gezondheidszorg (POG) en de Voedsel en Waren Autoriteit - Keuringsdienst van Waren (VWA-KvW), levert een bijdrage aan het Europese en mondiale streven om het roken te ontmoedigen en te komen tot een zinvolle productregulering.
EINDE BERICHT
Postbus 1, 3720 BA Bilthoven, T:030-2749111, F:030-2742971