European Commission
IP/03/646
Brussel, 7 mei 2003
Commissie publiceert ontwerp van nieuwe wetgeving inzake chemische
stoffen ter raadpleging
Commissaris Erkki Liikanen, bevoegd voor Ondernemingen, en Commissaris
Margot Wallström, bevoegd voor Milieu, presenteerden vandaag nieuwe
voorstellen ter herziening en modernisering van het
EU-regelgevingssysteem voor chemische stoffen. Na bespreking van hun
aanpak gaf de Europese Commissie groen licht voor een acht weken
durende raadpleging op internet over het ontwerp van wetgeving inzake
chemische stoffen. De voorgestelde nieuwe verordening, die veertig
verschillende stukken bestaande wetgeving zal vervangen, heeft tot
doel de gezondheid van de mens en het milieu beter te beschermen tegen
blootstelling aan chemische stoffen en tegelijkertijd het
concurrentievermogen en de innovatiecapaciteit van de chemische
industrie in de EU in stand te houden en te vergroten. Door deze twee
doelstellingen na te streven beogen de voorstellen volledig te
beantwoorden aan de evenwichtige aanpak die voor duurzame ontwikkeling
is vereist. Chemische stoffen worden gebruikt bij de fabricage van
bijna alle producten die wij elke dag thuis of op het werk gebruiken.
De industrie die ze produceert, speelt een vitale rol bij de
instandhouding van het concurrentievermogen en het innovatiepotentieel
van veel fabrikanten van eindproducten verder in de productieketen.
Daarom moet het systeem voor de registratie en de evaluatie van en de
verlening van vergunningen voor chemische producten de
concurrentiekracht en de productinnovatie van de ondernemingen
versterken, zodat de fabrikanten en importeurs van chemische stoffen,
de gebruikers, de consumenten en het milieu daar op lange termijn
profijt van trekken. De internetraadpleging zal de belanghebbenden in
staat stellen opmerkingen te maken over de bijzonderheden van de
toekomstige wettelijke voorschriften voordat de Commissie de laatste
hand aan het voorstel legt.
Commissaris Erkki Liikanen van Ondernemingen stelde het als volgt:
"Europa is wereldleider voor de productie van chemische stoffen en de
levering van de materialen die garant staan voor het
innovatiepotentieel van de Europese industrie, met inbegrip van veel
hightechsectoren. De nieuwe ontwerp-verordening inzake chemische
stoffen die wij nu ter raadpleging beschikbaar stellen, moet de
Europese industrie belangrijke kansen bieden om op wereldniveau een
leidende rol te spelen wat betreft de kwaliteit en de veiligheid van
de productie en het gebruik van chemische stoffen, die in Europa reeds
op een hoog niveau staan. Wij stellen alles in het werk om in het
systeem dat wij aan het ontwerpen zijn, onnodige bureaucratie te
vermijden, de ondernemingen te helpen om tegen minimale kosten aan de
nieuwe voorschriften te voldoen, onderzoek en innovatie aan te
moedigen, en ervoor te zorgen dat de Europese industrie concurrerend
blijft. Dit belangrijke stuk wetgeving vormt een grote uitdaging omdat
het zaak is de economische, sociale en milieueisen die inherent zijn
aan de EU-strategie voor duurzame ontwikkeling, met elkaar te
verzoenen.
Ik denk dat wat we vandaag hebben gepresenteerd, een goede basis is om
het juiste evenwicht tot stand te brengen, maar uiteraard staan wij
open voor verdere input en opmerkingen van alle belanghebbenden."
Commissaris Margot Wallström van Milieu formuleerde het als volgt:
"Elke dag worden we in onze omgeving, op het werk en thuis aan
chemische stoffen blootgesteld. Voor veel van die producten weten we
echter niet genoeg over de risico's die ze inhouden of de effecten die
ze op langere termijn zullen hebben. Daarom wordt in ons
hervormingsvoorstel van de industrie verlangd dat aan het publiek
informatie wordt verstrekt over de chemische stoffen die zij
produceren of importeren en over de risico's die aan het gebruik ervan
verbonden zijn. Zo zullen de gebruikers veiliger alternatieven kunnen
kiezen. De bescherming van de volksgezondheid en het milieu zal er
sterk door worden verbeterd omdat wij zullen aandringen op strenge
procedures voor de verlening van vergunningen voor de meest
zorgwekkende stoffen. Doordat de industrie wordt verplicht informatie
te verstrekken over wat ze produceert, zal ook het image van de
chemische sector worden verbeterd. De industrie zal er eindelijk
belang bij hebben te investeren in innovatie voor nieuwe veilige
chemische stoffen - de huidige trend om oude chemische stoffen te
gebruiken teneinde de omslachtige bestaande beoordelingsprocedure te
vermijden, heeft de investeringen in veiliger chemische stoffen
tegengehouden.
Het REACH-systeem (registratie, evaluatie en autorisatie van chemische
stoffen)
Door de ontwerp-wetgeving, die in de plaats zal komen van ruim veertig
bestaande richtlijnen en verordeningen, zullen de voorstellen die zijn
geformuleerd in het Witboek van de Commissie van februari 2001 over de
strategie voor een toekomstig beleid voor chemische stoffen (zie
IP/01/201), ten uitvoer worden gelegd. Centraal daarin staat REACH:
één enkel geïntegreerd systeem voor de registratie, de evaluatie en de
autorisatie (verlening van vergunningen) van chemische stoffen. REACH
zal de ondernemingen die chemische stoffen produceren, importeren en
gebruiken, de verplichting opleggen de aan het gebruik ervan verbonden
risico's te beoordelen, waarbij in gerechtvaardigde gevallen nieuwe
testgegevens moeten worden geproduceerd, en de nodige maatregelen te
nemen om eventueel door hen geconstateerde risico's te beheren.
Daardoor zal de bewijslast voor het in de handel brengen van veilige
chemische stoffen worden verschoven van overheidsinstanties naar de
industrie. Testresultaten moeten worden doorgegeven om eventuele
dierproeven te beperken. De registratie van informatie over de
kenmerken, de gebruiksdoeleinden en het veilige gebruik van chemische
stoffen zal integrerend deel van het nieuwe systeem uitmaken.
Toepassingsgebied van REACH
De precieze registratievoorschriften zullen variëren naar gelang van
de hoeveelheid die van een stof wordt geproduceerd, en van de
waarschijnlijkheid dat mensen of het milieu eraan worden blootgesteld.
Er wordt voorzien in de geleidelijke invoering van het systeem over
een periode van elf jaar. Voor stoffen waarvan grotere hoeveelheden
worden geproduceerd, zouden de meeste gegevens moeten worden verstrekt
en zou de registratie eerst moeten plaatsvinden; voor stoffen die in
kleinere hoeveelheden worden geproduceerd, zouden minder gegevens
moeten worden verstrekt en zou de registratie later kunnen
plaatsvinden. Laatstgenoemde bepalingen zullen met name voor kleine en
middelgrote ondernemingen de last van de regelgeving verminderen.
Strengere controles zullen worden ingevoerd voor de meest zorgwekkende chemische stoffen. Zo zal voor bepaalde soorten stoffen zoals stoffen die carcinogeen, mutageen of vergiftig voor de voortplanting zijn (CMR-stoffen), persistente, bioaccumulerende en toxische stoffen (PBT-stoffen), en zeer persistente en sterk bioaccumulerende stoffen (VPVB-stoffen) een vergunningprocedure worden ingevoerd en zouden die stoffen eerder worden geregistreerd. In sommige gevallen zouden ook andere stoffen, bijvoorbeeld hormoonontregelaars, geval per geval in het vergunningsysteem kunnen worden opgenomen wanneer wordt aangetoond dat zij tot even grote bezorgdheid aanleiding geven.
Voor elk gebruik van dergelijke stoffen zal een vergunning voor een
specifiek gebruik moeten worden verleend. De besluiten zullen worden
genomen op basis van een risicobeoordeling en rekening houdend met
andere sociaal-economische factoren.
Voor andere stoffen zoals polymeren (chemische stoffen die als
grondstof voor kunststoffen en detergenten en voor een breed scala aan
andere producten worden gebruikt) en stoffen die als tussenproduct
worden gebruikt (chemische stoffen die worden gebruikt om andere
chemische stoffen of andere producten te vervaardigen) zullen
aanzienlijk lichtere registratievoorschriften gelden. In veel
gevallen, wanneer er weinig gevaar van blootstelling is, zullen
polymeren en tussenproducten van registratie worden vrijgesteld.
Verwacht wordt dat circa 80% van alle stoffen alleen zal hoeven te
worden geregistreerd, terwijl voor de overige producten een
veiligheidsbeoordeling zal moeten plaatsvinden en naderhand een
vergunning zal moeten worden verleend.
De lidstaten zullen verantwoordelijk zijn voor de evaluatie van de
stoffen, waarbij ze bepaalde registratiedossiers onderzoeken en
toezicht uitoefenen op de toepassing van REACH binnen hun grondgebied.
Zij zullen ook beperkingen op het gebruik van stoffen kunnen
voorstellen - op basis van een gestructureerde risicobeoordeling -
wanneer zij van oordeel zijn dat een wetgevend optreden van de EU
noodzakelijk is, hoewel het definitieve besluit over dergelijke
beperkingen door de Commissie zou worden genomen.
De Commissie zou vergunningen verlenen na rekening te hebben gehouden
met de meningen van het Agentschap over het risico en de
sociaal-economische aspecten. Bij besluiten over vergunningen zal
rekening worden gehouden met de door de aanvragende ondernemingen
geboden garanties en met de beschikbare informatie over alternatieve
stoffen en processen waardoor het aanwezige risico kan worden
verminderd. Ter vereenvoudiging van het systeem en ter vermindering
van de kosten zal een vergunning geldig zijn voor ondernemingen verder
in de leveringsketen zolang als zij zich houden aan de voorwaarden van
de vergunning voor het bedoelde gebruik en het Agentschap op de hoogte
brengen.
Een nieuw agentschap
Er wordt voor het beheer van REACH een nieuw Agentschap voor chemische
stoffen voorgesteld, dat voor de efficiënte werking van het nieuwe
systeem zal moeten zorgen. Dit omvat het verlenen van advies aan de
Commissie en begeleiding aan de lidstaten en de ondernemingen,
inclusief het MKB. Niet-vertrouwelijke gegevens die door REACH worden
geproduceerd, zullen via een voor het publiek toegankelijke en door
het Agentschap beheerde databank ter beschikking van
downstream-gebruikers van chemische stoffen en van het algemene
publiek worden gesteld.
Onderzoek en innovatie
Onderzoek en innovatie - van vitaal belang voor het
concurrentievermogen van veel kleine ondernemingen in deze sector -
zullen worden aangemoedigd door ervoor te zorgen dat onderzoek en
ontwikkeling zonder registratie kunnen plaatsvinden gedurende vijf
jaar, verlengbaar tot tien jaar, hetgeen een aanzienlijke uitbreiding
is ten opzichte van de bestaande bepalingen.
Om de noodzaak van dierproeven tot een minimum te beperken en de
kosten laag te houden, wordt een systeem van gegevensuitwisseling
tussen ondernemingen voorgesteld. Bovendien wordt in een aanzienlijke
mate van flexibiliteit voorzien wat de testvoorschriften betreft,
waardoor de industrie de mogelijkheid zou hebben om gebruik te maken
van alternatieve informatiebronnen voor de aanvulling van leemten in
de gegevens, of om te argumenteren dat bepaalde tests niet
noodzakelijk zijn omdat er geen sprake is van blootstelling.
Doel van de internetraadpleging
De internetraadpleging heeft tot doel de werkbaarheid van de
voorstellen bij de belanghebbenden uit te testen. Er zijn ongeveer 1
200 bladzijden wetgevingstekst, grotendeels bestaande uit technische
bijlagen die geen nieuwe voorschriften bevatten, alsmede een reeks
volkomen nieuwe procedures. De Commissie zou gaarne feedback over de
ontwerpen ontvangen voordat zij, zo spoedig mogelijk, de laatste hand
aan haar voorstel legt.
De tekst van de voorstellen is te vinden op:
http://europa.eu.int/comm/enterprise/chemicals/index.htm
http://europa.eu.int/comm/environment/chemicals/whitepaper.htm
of
http://europa.eu.int/comm/press_room/presspacks/reach/pp_reach_en.htm
Zie ook: MEMO/03/99.