Persbericht KD 03/03
28 april 2003
Uitreiking van Koninklijke onderscheidingen en beloningen aan koopvaardijofficieren
Woensdag 7 mei 2003 reikt staatssecretaris Melanie Schultz van Verkeer
en Waterstaat bij het KNMI Koninklijke onderscheidingen en beloningen
uit aan koopvaardijofficieren. Deze officieren hebben zich
verdienstelijk gemaakt door jarenlang geheel op vrijwillige basis
waarnemingen van het weer door te sturen aan het KNMI. Deze uitreiking
kent een lange traditie en gebeurt om de 2,5 jaar.
De scheepswaarnemingen, die wereldwijd verspreid worden, leveren een
belangrijke bijdrage aan de weersverwachtingen van het KNMI en andere
nationale weerinstituten. Dagelijks worden 43.000 scheepswaarnemingen
uit 14 landen over de hele wereld uitgewisseld, waaronder 400
Nederlandse. Sinds 1940 geldt er een vrije uitwisseling van deze
gegevens. Ten tijde van de VOC was dit wel anders, toen waren
waarnemingen bedrijfsgeheim, wegens hun economische rol bij de routering
van schepen.
Het Nederlandse weer is meestal van de oceaan afkomstig, terwijl het
waarnemingsnetwerk daar het dunst is. Waarnemingen op zee zijn immers
veel lastiger te faciliteren dan op het land. Scheepswaarnemingen zijn
daarom van essentieel belang, de meteoroloog krijgt hierdoor inzicht in
het weer dat naar ons toe komt. De meteoroloog maakt wel steeds meer
gebruik van satellietwaarnemingen, maar scheepswaarnemingen blijven
onmisbaar omdat de satellietgegevens gekalibreerd moeten worden met
scheepswaarnemingen.
Daarnaast worden deze scheepswaarnemingen gebruikt om diverse
computerweermodellen met een beginsituatie te kunnen laten rekenen in de
toekomst. Zo ook het computermodel van het Europese Weercentrum voor
Middellange Termijnverwachtingen in Engeland, dat gebruikt wordt om
meerdaagse verwachtingen op te kunnen stellen, die vervolgens weer
wereldwijd door tientallen landen worden afgenomen.
De schepen hebben ook belang bij het sturen van waarnemingen naar het
KNMI. Zeevarenden en ook door rederijen en offshorebedrijven gebruiken
de hierop gebaseerde weersverwachtingen, wind- en stormwaarschuwingen
namelijk ook zelf. Niet alleen voor de veiligheid op zee, ze dienen ook
een economisch belang. Op basis van deze verwachtingen bepalen schepen
de meest economische route.
Scheepswaarnemingen en klimaatonderzoek
Naast de meteorologisch belangrijke rol, speelt de scheepsinformatie ook
een niet onbelangrijke rol in het wereldwijde wetenschappelijke
onderzoek naar klimaat en klimaatverandering. Zo zijn
scheepswaarnemingen nodig om het verloop van de wereldgemiddelde
temperatuur sinds 1860 te bepalen. Verder worden scheepswaarnemingen
gebruikt om veranderingen in stormfrequentie en in het optreden van El
Nino te onderzoeken.
Historie
Nederland kent door haar lange historie als belangrijke zeevarende natie
al bijna anderhalve eeuw de traditie prijzen aan zeevarenden uit te
reiken voor het beste scheepsjournaal. Al in 1854, het oprichtingsjaar
van het KNMI, loofde de Koninklijke Nederlandsche zeil- en
roeivereniging te Amsterdam een zeevaartkundig instrument of boekwerk
uit ter waarde van
f 200,- aan de gezagvoerder der Nederlandsche Koopvaardijvloot. De
scheepsjournalen werden aan het Koninklijk Nederlands Meteorologisch
Instituut geleverd en beoordeeld.
In het jaarverslag van het KNMI over de jaren 1870 - 1871 wordt voor het
eerst melding gemaakt van zilveren medailles toegekend door Z.M. de
Koning. Uit een lijst met namen van gezagvoerders vermeld in
"Mededelingen uit de journalen" (1896) blijkt dat deze medailles in de
periode 1870 - 1894 praktisch elk jaar werden toegekend als erkenning
van aan het KNMI bewezen diensten door het overleggen van
verdienstelijke journalen.
Bij Koninklijk besluit van 30 januari 1905 werd een wijziging ingevoerd:
voortaan was de Minister van Waterstaat gemachtigd stuurlieden van
schepen in de grote Handelsvaart een beloning toe te kennen wegens hun
aandeel in het meteorologisch werk op zee. Het betreft hier beloningen
in de vorm van binocles, barometers, boekwerken en dergelijke.
Tegenwoordig bestaat de beloning uit een zilveren of gouden medaille met
daarbij een oorkonde.
Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Monique Somers,
persvoorlichting KNMI, 030 - 2206 386, buiten kantooruren 06 - 21
53214364, of persvoorlichting@knmi.nl
Zie ook/see also: http://www.knmi.nl/maildisclaimer.html