De Vlaamse regering heeft, op voorstel van Vlaams
minister van Leefmilieu en Landbouw Vera DUA, na advies
van de Raad van State het decreet 'integraal waterbeheer'
definitief goedgekeurd. Vlaams minister Gilbert BOSSUYT
en Vlaams minister Dirk VAN MECHELEN zijn mede-
ondertekenaars van het decreet. Het decreet wordt nu
ingediend bij het Vlaams Parlement. Het is voor het eerst
in tien jaar dat een decreet rond waterbeheer in het
parlement wordt ingediend.
Dit decreet moet de basis vormen van een daadwerkelijke
trendbreuk in de aanpak van de waterproblematiek in
Vlaanderen en leiden tot een duurzaam waterbeleid. Het
voorziet dat er, als wapen in de strijd tegen
wateroverlast en overstromingen, ruimte voor water wordt
gecreëerd. Ook een betere waterkwaliteit en een
vrijwaring van de watervoorraden worden beoogd. Een
aanpak vanaf de basis is daarbij essentieel. Meteen biedt
het decreet ook directe oplossingen voor door waterlast
getroffen burgers. Pro-actief zal de watertoets er voor
zorgen dat niet langer mag gebouwd worden in
overstromingsgevoelige gebieden. Bovendien krijgen
burgers die in overstromingsgevoelige gebieden wonen het
recht om aan de overheid te vragen om hun eigendom aan te
kopen. De overheid legt zich daartoe een aankoopplicht
op.
1) Ruimte voor water als wapen tegen overstromingen
Eeuwenlang probeerde de mens waterlopen in een keurslijf
te dwingen. Water moest door een riolering, in een
kanaal. Bij gevaar kwam er een dijk. Eeuwenlang zorgde
dat voor een vals veiligheidsgevoel. Wanneer net die ene
zware bui valt, kunnen de rioleringen en de dijken het
niet meer aan en zitten de burgers weer temidden een
overstroming. De toename van verharde oppervlakten maakt
bovendien dat het regenwater op die plaatsen niet langer
de grond in kan en dus meer water sneller in de
waterlopen terechtkomt. Wat het overstromingsgevaar nog
vergroot. Tegen overstromingen rest slechts een mogelijk-
heid: ruimte bieden voor water. Het creëren van ge-
controleerde overstromingsgebieden en wachtbekkens op
plaatsen waar de minste schade wordt berokkend, is
essentieel. Prioritair investeren in deze ruimte voor
water is de opdracht voor de komende jaren.
Het decreet integraal waterbeheer voorziet dat de nodige
ruimte voor water planmatig wordt vastgelegd. Zo kunnen
bredere oeverzones en overstromingsgebieden worden
aangeduid in bekkenbeheersplannen en deelbekkenbeheers-
plannen. Bovendien is een koppeling voorzien met de
ruimtelijke ordening: de overstromingsgebieden die in de
plannen worden aangeduid, moeten verankerd worden via
ruimtelijke uitvoeringsplannen. Dit zal ervoor zorgen dat
de waterlopen opnieuw ruimte krijgen om, als het nodig
is, hun natuurlijk overstromingsgebied te benutten
waardoor woongebieden beter gevrijwaard worden.
2) Oprichting Waterschappen
Het decreet maakt komaf met een administratieve
versnippering van het waterbeheer. In de toekomst wordt
dat waterbeheer georganiseerd per waterbekken. Vlaanderen
telt 11 waterbekkens die samen het hele grondgebied
bestrijken. Per bekken komt er een bekkenbeheersplan.
Voor het Netebekken is dat plan eind dit jaar klaar, voor
het Ijzer- en het Denderbekken ten laatste in 2004. In de
overige bekkens is dat eind 2006.
De bekkenbesturen en waterschappen moeten ervoor zorgen
dat het waterbeheer in Vlaanderen efficiënter verloopt en
het algemeen belang dient. Om dat te bereiken wordt de
samenwerking tussen de waterbeheerders (Vlaamse overheid,
provincies, gemeenten en polders en wateringen) fors
aangezwengeld.
3) Watertoets
Het decreet voorziet in de invoering van een watertoets:
in de toekomst mag het niet meer gebeuren dat burgers
dure bouwgronden kopen in overstromingsgevoelige
gebieden. Bebouwingen en verkavelingen zullen getoetst
worden aan het overstromingsgevaar. De watertoets moet
ervoor zorgen dat niet langer woningen of bedrijfs-
gebouwen kunnen worden opgetrokken in overstromings-
gevoelige gebieden. Zo wordt de burger pro-actief
beschermd tegen mogelijke waterellende.
4) Aankoopplicht
Burgers krijgen met dit decreet het recht om aan de
overheid te vragen om hun eigendom aan te kopen. Burgers
die in een oeverzone of een overstromingsgebied
regelmatig slachtoffer worden van wateroverlast kunnen
van dit recht gebruik maken. De Vlaamse overheid legt
zich in deze een aankoopplicht op.
5) Anders omgaan met water
Het decreet bepaalt de doelstellingen die de
verschillende waterbeheerders moeten nastreven. Vooreerst
is er de bescherming van de kwaliteit van het
oppervlaktewater, het grondwater en alle natuurelementen
in en om het water. Het voorkomen van verontreiniging is
hierbij essentieel. Ook het duurzaam omgaan met de
watervoorraden, door een spaarzaam watergebruik staat op
het programma. De wijze waarop we met water omgaan, wordt
totaal anders: de problemen van wateroverlast moeten aan
de bron worden opgevangen, namelijk daar waar de regen
valt. Groendaken, regenwaterputten, infiltratie-
voorzieningen, afkoppeling van verharde oppervlakken,
gescheiden afvoer van regenwater en afvalwater, het
opnieuw gebruiken van grachten,. allemaal maatregelen die
er kunnen toe bijdragen dat het regenwater minder en
trager naar de waterlopen toestroomt. Ook erosie moet
systematisch aangepakt worden, omdat niet alleen de
kostbare vruchtbare bodem wegspoelt, maar ook de
waterlopen sneller dichtslibben zodat er vaker geruimd
moet worden.
persinfo : Ann Bats, woordvoerster van
minister Dua - tel. 02 553 27 81
e-mail: persdienst.dua@vlaanderen.be
---