Persbericht Wageningen Universiteit nr. 032, 9 mei 2003
Stoppen met roken is effectiever dan cholesterolverlagend medicijn
Stoppen met roken levert meer dan twee gezonde extra levensjaren op in vergelijking met het gebruik van cholesterolverlagende medicijnen bij personen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten. Dat concludeert ir. Ina Mulder die op 13 mei aan Wageningen Universiteit promoveert.
Naast een gunstig effect op hart- en vaatziekten heeft stoppen met roken ook een positieve uitwerking op het voorkomen van aandoeningen zoals COPD, longkanker en andere vormen van kanker zoals pancreaskanker, die in deze groep aandoeningen de laagste overlevingskansen biedt. Rokers met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, die stoppen, krijgen derhalve 2 tot 2,5 gezonde levensjaren erbij in vergelijking met blijvende rokers die cholesterolverlagende medicijnen gebruiken.
Met behulp van computersimulaties schatte de Wageningse onderzoeker het effect van stoppen met roken op sterfte in de periode tussen 1994 en 2015. Hieruit blijkt dat wanneer alle rokers in de Europese Unie direct zouden stoppen met roken, het aantal nieuwe pancreaspatiënten tot 2015 gereduceerd zou worden met vijftien procent (ca. 150.000 patiënten). In een simulatie van een realistischer strategie van de WHO (Health for All) waarin het percentage rokers gereduceerd wordt tot twintig procent, zou het aantal pancreaspatiënten tot 2015 bij mannen dalen met 5,7 procent (29.500 personen) en bij vrouwen met twee procent (9.500).
Volgens hetzelfde computermodel zou, het WHO-doel volgend, het totaal aantal sterfgevallen flink dalen: 2,5 procent minder bij mannen (1,1 miljoen personen) en 0,8 procent minder bij vrouwen (350.000) tot 2015. Het grootste effect zou worden bereikt voor sterfte door longkanker (11 procent daling bij mannen en 8 procent bij vrouwen).
Bij mensen die zijn gestopt met roken stijgt het gehalte â¤~goede⤮ cholesterol (HDL) in het bloed. Maar doorgaans komen zij ook een aantal kilogrammen aan. De Wageningse promovenda reconstrueerde die gewichtstoename uit gegevens over ruim 3500 Nederlandse mannen en vrouwen in de leeftijd tussen 20 en 59 jaar. Zij vond dat mensen die waren gestopt met roken circa 3,6 kilogram zwaarder werden in vergelijking met lieden die bleven roken. Hun HDL cholesterolgehalte bleek 0,07 mmol/L (ongeveer tien procent) hoger te zijn in vergelijking met personen die bleven roken. Voorheen zware rokers (meer dan 20 sigaretten per dag) bleken twee keer zoveel aan te komen dan ex-rokers die minder dan tien sigaretten per dag opstaken.
Bovendien was de kwaliteit van het leven, uitgedrukt in bijvoorbeeld vitaliteit, lichamelijke pijn, sociaal en fysiek functioneren of mentale gezondheid, beter bij mensen die zijn gestopt met roken. Nooit-rokers en ex-rokers rapporteren gelijke scores voor de kwaliteit van leven. Hun niveau ligt aanzienlijk hoger dan dat van rokers. Ex-rokers voelen zich kennelijk fitter dan rokers wat met name tot uiting komt in de mentale gezondheid, en in iets mindere mate in de lichamelijke gezondheid. De onderzoeker heeft echter niet kunnen vaststellen of dit een gevolg is van het stoppen met roken, of dat juist de fitte rokers eerder geneigd zijn met roken te stoppen.