Vereniging Bemiddeling Onroerend Goed

Reactie Vereniging Eigen Huis op beperking hypotheekrenteaftrek

Geen renteaftrek meer over de overwaarde die uit vorige woning volgt

De Vereniging Eigen Huis onderkent dat kritiek mogelijk is op de hypotheekrenteaftrek. De vereniging verzet zich tegen maatregelen die de waarde van eigen woningen aantasten, de betaalbaarheid van woningen in het geding brengen en daardoor het evenwicht op de woningmarkt verder verstoren. De door de politieke partijen geopperde beperking brengt naar verwachting meer teweeg op de woningmarkt dan de partijen onderkennen. De vereniging pleit daarom voor nader onderzoek naar de effecten van deze maatregel. Gezien de fiscale situatie die met de inwerkingtreding van het nieuwe belastingstelsel (2001) is ontstaan rondom de eigen woning is de voorgenomen beperking van de hypotheekrenteaftrek op zich een niet onbegrijpelijke maatregel. In het oude belastingstelsel was renteaftrek mogelijk voor consumptieve bestedingen en werden rente-inkomsten belast. In het nieuwe stelsel zijn rente-inkomsten in principe onbelast en is renteaftrek van schulden afgeschaft, met uitzondering van rente betaald voor de aankoop, onderhoud en de verbetering van de eigen woning. Hierdoor is het fiscaal voordelig om eigen geld buiten de woning te houden, een zo hoog mogelijke hypotheek af te sluiten en niet af te lossen.

Zoals de vereniging drie jaar geleden al voorspelde, hebben financiële adviseurs optimaal gebruik gemaakt van dit ?weeffoutje? in het nieuwe stelsel. Daarnaast zijn vaak dubieuze adviezen verstrekt ten aanzien van het ?benutten? van de overwaarde.

Er is echter een aantal punten dat in het kader van dit plan zeker de aandacht verdient.

* Allereerst de timing: deze had niet slechter kunnen zijn nu de woningmarkt in een kwetsbare fase verkeert. De maatregel beperkt de financiële mogelijkheden van kopers en maakt de overgang naar een volgend huis minder aantrekkelijk. De doorstroming op de woningmarkt zal hierdoor naar verwachting nog verder stagneren.
* Kopers maken 10 à 20% bijkomende kosten voor de aankoop van een volgend huis (overdrachtsbelasting, makelaar, notaris, verhuizing, inrichting, enz.). Kunnen deze kosten op de overwaarde in mindering worden gebracht? Als het plan doorgang vindt, zal de Vereniging Eigen Huis hier nadrukkelijk voor pleiten.
* De voorgestelde maatregel beperkt de financiële mogelijkheden van huizenkopers waardoor er een effect is op de bestedingen die zij doen, bijvoorbeeld voor woninginrichting, de aanschaf van nieuwe auto, enz. Naar verwachting zal dit negatieve effecten hebben voor de werkgelegenheid / de economie.

* Er zijn nog veel onduidelijkheden in de voorgenomen maatregelen. Wat wordt bijvoorbeeld precies bedoeld met de overwaarde? Is dat de waardestijging van de woning met of zonder eerder gedane (extra) aflossingen en ingebracht eigen geld? Als je weet dat je in de toekomst de overwaarde van je woning ?moet? inbrengen voor een volgende woning, zal dat de bereidheid om af te lossen zeker niet vergroten. Ook is onduidelijk in hoeverre de bedoelde maatregel betrekking zal hebben op bestaande gevallen waarin door aflossing op de hypotheek en door waardestijging van de woning inmiddels een overwaarde is opgebouwd.

* Het effect op bestedingscapaciteit is moeilijk in te schatten: nemen kopers naar aanleiding van deze maatregel een lagere hypotheek? Met de inbreng van de overwaarde uit de oude woning kan de koper meer besteden. Naast de inbreng van de overwaarde kan hij nog steeds een maximale hypotheek afsluiten. Zal hij door de ?verplichte? inbreng van de overwaarde een lagere hypotheek afsluiten of kiezen voor een duurder huis?

* Als tegenhanger van een eventuele beperking in de hypotheekrenteaftrek pleit de Vereniging Eigen Huis er voor dat senioren die met een pensioentekort zitten zodanig fiscaal gefacilieerd worden dat het opgebouwde vermogen in de woning kan worden ingezet voor de aanvulling van het pensioen.

Het plan moet verder worden uitgewerkt en alle effecten moeten naar mening van de Vereniging Eigen Huis nog nader worden onderzocht. De vereniging wijst er overigens op dat een beperking van de hypotheekrenteaftrek in strijd is met de verkiezingsbeloften die zijn gedaan door de VVD en het CDA.

Bron : VEH
Datum : 14 mei 2003