European Commission

IP/03/680

Brussel, 13 mei 2003

Ontwikkeling van de samenwerking met buurlanden op energiegebied

De Europese Commissie heeft vandaag een mededeling goedgekeurd waarmee wordt beoogd de samenwerking met buurlanden op energiegebied te intensiveren, als onderdeel van haar ruimere strategie voor een nieuw kader inzake nabuurschap(1)
. In deze mededeling worden richtsnoeren gegeven in verband met de problematiek van de toenemende externe energieafhankelijkheid tussen de Europese Unie en haar buurlanden. Ook wordt nagegaan of infrastructuurkwesties op regionaal niveau moeten worden aangepakt, of energiebronnen zowel op geografisch als op technologisch niveau moeten worden gediversifieerd en of de basis voor energiehandel in Europa en de aangrenzende continenten moet worden verbreed. Loyola de Palacio, Vice-voorzitter van de Commissie met bevoegdheid voor energie en vervoer, onderstreepte het belang van deze overeenkomst en zei: "Een van de centrale rollen van de Europese Unie bestaat erin te fungeren als een factor van stabiliteit en duurzame ontwikkeling op het Europese continent. Uitbreiding van de voordelen van de interne markt maakt deel uit van die projectie van stabiliteit naar de landen die de Gemeenschap omringen."

De buurlanden van de Europese Unie spelen een essentiële rol in het energiebeleid van de Unie. Zij voorzien in een aanzienlijk deel van de behoeften van de Europese Unie aan aardgas en steeds meer ook aan olie. Deze rol zal in de toekomst beduidend toenemen. Daarnaast zijn zij belangrijke partners voor de doorvoer van primaire energie naar de EU. Deze landen zullen geleidelijk aan volwaardige, belangrijke en gelijke spelers worden op de interne gas- en elektriciteitsmarkt van de Europese Unie.

In de mededeling worden de volgende actieterreinen genoemd:
* De geleidelijke totstandbrenging van een echte geïntegreerde Europese elektriciteits- en gasmarkt, op basis van gemeenschappelijke normen inzake openstelling van de markt, milieubescherming en veiligheid. De Europese markt dient hoe dan ook stapsgewijs tot stand te worden gebracht. De Europese Commissie zal steun verlenen voor de aanzienlijke verbetering van de efficiëntie van energiesystemen van de partners van de EU, met name door te investeren in moderne infrastructuur voor elektriciteitsopwekking en pijpleidingen. Zij zal ook de gezamenlijke toezegging steunen om duurzame energie te ontwikkelen.

* Integratie van de elektriciteitsmarkt in zuidoost-Europa^(2): de lidstaten hebben reeds formeel toegezegd het communautaire acquis op dit gebied over te nemen en er zijn besprekingen aan de gang over de goedkeuring van gelijkaardige verplichtingen betreffende gas.

* Bespoediging van de concrete besprekingen betreffende de totstandbrenging van een Euromed-markt voor elektriciteit en gas, die goed opschieten: naar verwachting kunnen de Magreb-landen in 2003 overeenstemming bereiken over een duidelijk tijdschema voor de vaststelling van passende regels.

* Verdieping van de energiedialoog met Rusland: er zijn concrete besprekingen begonnen om de problemen te identificeren die moeten worden aangepakt met betrekking tot een grote mate van gelijkwaardigheid bij de openstelling van de markt, milieubescherming en veiligheid.

* Nauwe betrokkenheid van buurlanden en partners bij ontwikkelingen inzake de technische harmonisatie en interoperabiliteit van gas- en elektriciteitsnetten.

* Aanleg van de nieuwe infrastructuur die nodig is opdat een uitgebreide Europese Unie effectief kan functioneren in nauwe samenwerking met toeleveringslanden en doorvoergebieden. Daartoe worden in de mededeling de herziening en herstructurering van de communautaire steunmechanismen besproken. In de mededeling wordt ook gewezen op het specifieke belang van het Kaspisch Bekken.
* Versterking van de noordelijke dimensie in energiekwesties, met name via de samenwerking in het Oostzeegebied inzake energie.
* Samenwerking met andere belangrijke partners zoals Oekraïne en Wit-Rusland.

In deze mededeling gaat de Commissie ook na hoe in de toekomst milieuproblemen in de oliesector kunnen worden voorkomen door middel van een betere continuïteit van de voorziening met een groter gebruik van pijpleidingnetten, en hoe het satellietbewakingssysteem Galileo kan worden gebruikt om bewegingen van koolwaterstoffen van dichtbij te volgen.

Een achtergronddocument is ook beschikbaar in de perszaal (Brey 6/73) of op het volgende Internetadres:

http://europa.eu.int/comm/dgs/energy_transport/index_nl.html

(1)
Zie met name: "De grotere Europese nabuurschap: een nieuw kader voor de betrekkingen met de oostelijke en zuidelijke buurlanden", Brussel, 11.3.2003 - COM(2003) 104 def.

(2)
De huidige overeenkomstsluitende partijen zijn Albanië, Bosnië-Herzegovina, de Federale Republiek Joegoslavië, Bulgarije, de Voormalige Joegoslavische Republiek Macedonië, Griekenland, Turkije, Kroatië, Roemenië en Kosovo (overeenkomstsluitende partij overeenkomstig V.N.-Resolutie 1244). Waarnemers zijn ondermeer Moldavië, Slovenië, Oostenrijk, Hongarije en Italië. Sponsors zijn de Europese Commissie en het Stabiliteitspact.