Rijksvoorlichtingsdienst

Bijlage: Financieel kader 2004 - 2007 Hoofdlijnenakkoord CDA, VVD, D66


1. Begrotingsbeleid
Uitgegaan wordt van het voorzichtig scenario van het Centraal Planbureau. Er geldt een scheiding tussen inkomsten en uitgaven. Voor de uitgaven geldt een onderscheid in drie sectoren (rijksbegroting, sociale zekerheid, zorg). Voor elke sector wordt een reëel uitgavenplafond vastgesteld. Elke sector behoort eventuele overschrijdingen binnen het uitgavenplafond te compenseren. Vanzelfsprekend zullen de regels voor het stringente begrotingsbeleid voor de ministeries worden bestendigd. Inkomstenmeevallers komen ten gunste van het begrotingssaldo. Inkomstentegenvallers komen ten laste van het EMU-saldo, met dien verstande dat nadere maatregelen worden getroffen indien tegenvallers het in het kader van het Stabiliteits- en Groeipact noodzakelijke structurele reductietraject van 0,5% per jaar en/of de feitelijke grens van een EMU-tekort - om redenen van prudentie te stellen op - 2½ % als signaalwaarde - bedreigen.


2. Voorjaarsnota 2003
De opstelling van de Voorjaarsnota (begrotingsuitvoering ) 2003 loopt in de tijd samen met de opstelling van het financieel kader voor de kabinetsperiode 2004 - 2007. Het demissionaire kabinet heeft de onderhandelende partijen geïnformeerd over de uitvoeringsproblematiek 2003 (en de doorwerking daarvan). Deze problematiek en de voorgenomen dekking zijn weergegeven in onderstaande tabel. Het nieuwe kabinet zal dienovereenkomstig de Voorjaarsnota 2003 aan de Tweede Kamer toen toekomen.

|Voorjaarsnota |2003|2004|2005|2006|2007| |Bijstellingen zorg (ijklijn |0,65|0,37|0,29|0,29|0,29| |termen) | | | | | | |Oplossingen zorg |-0,3|-0,3|-0,3|-0,3|-0,3| |(ijklijntermen) |4 |1 |1 |1 |1 | |Bijstellingen sociale |0,44|0,39|0,24|0,16|0,08| |zekerheid | | | | | | |Oplossingen sociale zekerheid|-0,5|-0,0|-0,0|-0,1|-0,1| | |6 |7 |7 |0 |2 | |Bijstellingen rijksbegroting |1,05|0,52|0,61|0,41|0,32| |Beperking incidenteel 2003 |-0,1|-0,1|-0,1|-0,2|-0,2| | |9 |9 |9 |0 |0 | |Oplossingen rijksbegroting |-0,1|0,01|0,01|-0,0|-0,0| | |6 | | |2 |2 | |Versnelling maatregelen 2004 |-0,5| | | | | |naar 2003 |2 | | | | | |Prijsbijstelling 2003 |-0,3|-0,3|-0,3|-0,3|-0,3| | |5 |5 |5 |5 |5 | |Per saldo doorwerking GF/PF |-0,0|0,07|0,07|0,02|0,00| | |5 | | | | | |Totaal |-0,0|0,44|0,30|-0,1|-0,3| | |3 | | |0 |1 | | | | | | | | |Verhoging AWBZ premie per |-0,5|-0,5|-0,5|-0,5|-0,5| |1/7/03 |0 |0 |0 |0 |0 |


3. Toelichting op ombuigingen, lasten en intensiveringen 2004 - 2007 Ondanks de enorme inspanning die geleverd wordt om het EMU-tekort substantieel terug te dringen, is een samenhangend pakket aan maatregelen bereikt die de structurele economische groei niet schaadt en die de werkgelegenheid merkbaar bevordert. Het pakket aan ombuigingen op de uitgaven verbetert het feitelijke EMU-saldo van -1,8% BBP met +1,3% BBP in 2007 tot -0,5% BBP. Daarmee voldoet Nederland aan de criteria van het Europese Stabiliteits- en Groeipact. Het structurele saldo slaat om van een tekort van 1,2% naar een overschot van 0,5%, wat van belang is om in de toekomst de lasten van de vergrijzing te kunnen dragen. Ten opzichte van 2003 (na verwerking van de Voorjaarsnota) zijn de lasten verlicht. Daarmee wordt voorkomen dat lastenstijgingen de groei remmen. Het pakket is zowel aan de uitgaven- als aan de lastenkant gericht op maatregelen die de economische structuur versterken en de arbeidsparticipatie bevorderen.

| |2007 |
|EMU-saldo bij ongewijzigd|- 1,8 % |
|beleid |BBP |
|Ombuigingen (incl. zorg) | E 13,1 |
| |miljard |
|Uitgavenintensiveringen | E 3,4 |
|(incl. zorg) |miljard |
|Lastenverlichting t.o.v. | E -1,4 |
|2003 |miljard |
|Resulterend EMU-saldo |- 0,5 % |
| |BBP |

Binnen het pakket is er ruimte gemaakt voor enkele intensiveringen. Gelet op de (door EMU-saldo en lastenniveau) begrensde mogelijkheden is de omvang van de intensiveringen relatief fors. Zeker indien daarbij wordt betrokken dat in 2004 (door het vorige kabinet) voor een aantal zelfde beleidsterreinen ook extra middelen zijn uitgetrokken en het feit dat een aantal van deze beleidsterreinen daarenboven nog autonome groei kent. Onderwijs en kennis heeft (afgezien van de overschrijdingen in de zorg) bij de uitgaven het grootste accent gekregen met een intensivering van E 800 miljoen (waarvan E 100 mln fiscaal), bovenop de 1½ miljard aan extra onderwijsuitgaven die reeds in de meerjarenramingen is vervat.

|Intensiveringen|Additionel|Intensiveri|Additionele |Totaal | |(in miljoenen |e |ngen |Intensiverin| | |euro, 2007) |Uitgavengr|strategisch|gen | | | |oei |akkoord |hoofdlijnen | | | |ongewijzig|2002 |akkoord | | | |d beleid | |2003 | | |Onderwijs en |1000 mln |580 mln |800 mln (2) |2380 | |kennis | |(1) | |mln | |Veiligheid |- |800 mln |350 mln |1150 | | | | | |mln | |Jeugdzorg/preve| |- |100 mln |100 | |ntie | | | |mln | |Kinderopvang | |- |100 mln |100 | |(WBK) | | | |mln | |Defensie, | |50 mln |100 mln |150 | |internationaal | | | |mln | |Natuur, |- |- |250 mln (3) |250 | |landbouw en | | | |mln | |milieu | | | | | |Mobiliteit |500 mln |420 mln |500 mln |1420 | | | | | |mln | |Zorg |2500 mln |1200 mln |1000 mln |4700 | | |(5) | |(4) |mln |

(1) incl. ICES/KIS; (2) waarvan netto 100 mln verhoging budget WBSO (fiscaal) (3) plus 450 mln verdere vergroening belastingen (fiscaal); dit wordt teruggesluisd (4) overschrijdingen in de zorg ; (5) reële volumegroei

3a. Ombuigingen

| |Grondslagverbreding | | | | | |1 |Afschaffen fiscale faciliëring prépensioen | |0,1|0,2|0,3| | | | |8 |6 |5 | |2 |Afschaffen fiscale faciliëring VUT | |0,0|0,1|0,1| | | | |5 |0 |5 | |3 |Afdrachtvermindering scholing non profit |0,0|0,0|0,0|0,0| | | |8 |8 |8 |8 | |4 |Afschaffen scholingsaftrek |0,2|0,2|0,2|0,2| | | |1 |2 |3 |3 | |5 |Handhaven Kwartje van Kok |0,5|0,5|0,5|0,5| | | |3 |3 |3 |3 | |6 |Gerealiseerde overwaarde betrekken bij |0,1|0,2|0,3|0,4| | |financiering nieuw huis |0 |0 |0 |0 | |7 |Vergroening: verhoging REB met 10% | |0,4|0,4|0,4| | | | |5 |5 |5 | | |Beleidsintensiveringen | | | | | |8 |Kenniseconomie: (aangepaste) WBSO |-0,|-0,|-0,|-0,| | | |10 |10 |10 |10 | |9 |Levensloop/Spaarloon-Regeling |-0,|-0,|-0,|-0,| | | |10 |20 |20 |20 | |10|Vergroening: terugsluis | |-0,|-0,|-0,| | | | |44 |46 |47 | | |Flankerend inkomensbeleid 2004/2005 | | | | | |11|Ouderenkorting |-0,|-0,|-0,|-0,| | | |10 |15 |15 |15 | |12|Inkomensafhankelijke kinderkorting |-0,|-0,|-0,|-0,| | | |20 |30 |30 |30 | | |Bevordering arbeidsmarktdynamiek | | | | | |13|Verhoging Aangescherpte combikorting en verhoging|-0,|-0,|-0,|-0,| | |arbeidskorting |40 |53 |63 |75 | | |Zorg | | | | | |14|Reservering koopkrachtreparatie/inkomensbeleid | | |-0,|-1,| | |(zorgtoeslag en overige instrumenten) | | |90 |10 | |15|Uitstel zorgstelsel naar 2006, gewijzigde | |1,8|1,8|1,8| | |compensatie | |0 |0 |0 | |16|Premies in verband met intensivering zorg |0,2|0,5|0,7|1,0| | | |5 |0 |5 |0 | |17|Premieverhoging AWBZ per 1/7/03, ter dekking |0,5|0,5|0,5|0,5| | |overschrijdingen 2003: overloop |1 |3 |5 |6 | |18|Premieverhoging AWBZ per 1/1/04 t.b.v. |1,0|1,0|1,1|1,1| | |lastendekkende premies |3 |7 |0 |2 | |19|Verlaging tarief eerste en tweede schijf |-1,|-1,|-1,|-1,| | | |02 |02 |02 |02 | |20|Vaste aftrek buitengewone lasten chronisch zieken|(0,|(-0|(0,|(0,| | |+ gehandicapten |08)|,10|11)|13)| | | | |) | | | | | | | | | | |21|Premiedaling a.g.v. pakketverkleining en eigen |-1-|-2.|-2.|-2.| | |risico |1 |3 |3 |3 | |22|Lastenruimte ten opzichte van 2003 (basisbeeld; |-0,|-3,|-2.|-1,| | |Financiën definitie) |5 |2 |3 |6 | | |Lastensaldo |-0,|-2,|-2,|-1,| | | |6 |6 |2 |4 |

De fiscale faciliëring van VUT- en prepensioenregelingen zal worden afgeschaft (met in achtneming van overgangsrecht). Zie 1.
De scholingsaftrek en de afdrachtvermindering scholing wordt afgeschaft vanwege gebrek aan effectiviteit. Zie 3.
Zie hoofdtekst.
Bij verhuizing naar een andere eigen woning geldt voortaan dat de hypotheekrente aftrekbaar is voorzover de hypotheek nodig is bovenop de gerealiseerde overwaarde van het verkochte huis. Met ingang van 2005 zal in een verdere vergroening van het belastingstelsel plaatsvinden via verhoging van de Regulerende Energiebelasting (REB). De opbrengst wordt geheel teruggesluisd. Extra geld wordt vrijgemaakt voor de afdrachtvermindering in de loonbelasting gericht op werkgevers met werknemers die zich bezig houden met speur- en ontwikkelingswerk (WBSO). Zie hoofdtekst.
Zie 7.
Dit zijn tegemoetkomingen voor deze groepen in 2004 en 2005 in relatie tot de (gevolgen van de) algehele loonmatiging. Zie 11.
Het maximum van de arbeidskorting wordt verder verhoogd, waarbij tevens het inkomenstraject waarover de arbeidskorting wordt opgebouwd wordt verlengd. Tevens wordt de combinatiekorting, een fiscale tegemoetkoming voor werkenden met kinderen, verhoogd. Deze intensivering zal op een meer gerichte manier worden ingezet, namelijk door de minstverdienende werkende partner een hogere korting te geven. tot en met 21: Dit is het gevolg van enerzijds de uitstel van de invoering van het zorgstelsel naar 2006 en anderzijds de wijze van compensatie daarvoor. Tevens wordt de AWBZ premie meer lastendekkend gemaakt (en teruggesluisd in de eerste en tweede schijf), en wordt de intensivering premiegefinancierd. De andere wijze van boeking van financieringsverschuivingen (21) vormen de aansluiting met CPB 2003/49, bijlage D. Binnen de belastingraming ontstaat meer ruimte voor de vaste aftrek buitengewone lasten chronisch zieken en gehandicapten.
---
Deze ombuiging is in overeenstemming met de berekening uit het SA op basis van een 4 jaars gemiddelde verdeeld naar de ministeries. BZK zal toezien. De totale taakstelling is 205 mln; 5 mln wordt t.b.v. coördinatie regeringsbeleid (voorlichting, strategie, normen en waarden) aan hoofdstuk III toegevoegd. De minister van EZ draagt zorg voor de verdeling; deze ombuiging wordt vooralsnog geboekt op de begroting van EZ. VWS 33 mln in 2004 en vanaf 2005 structureel 105 mln; BZK 37 mln in 2004 en vanaf 2005 structureel 45 mln. De ABD-pool is hiervan uitgezonderd. Deze verhoging zal worden verdisconteerd in de premies en niet ten laste van het EMU-saldo komen. De zorgtoeslag zijn onderdeel van het fiscale kader.


---- --