Ministerie van Economische Zaken
Berichtnaam: Dossier bedrijfsoverdrachten

Nummer: 276

Datum: 19-05-2003

Minimaal 10 procent van de bedrijfsoverdrachten leidt tot onnodige sluiting.

Niet alleen leidt dit tot kapitaalvernietiging, en teloorgaan van goodwill en expertise, maar ook tot sociaal ongewenste situaties. Een gedegen voorbereiding bij het overdragen van een bedrijf kan veel economische en sociale schade voorkomen. Dit schrijft de waarnemend Directeur-generaal Ondernemingsklimaat van het Ministerie van Economische Zaken, Chris Buijink, in het voorwoord bij het ESB-dossier 'Bedrijfsoverdrachten'.

Onderzoek geeft aan dat naar schatting zon 90.000 ondernemers in Nederland hun bedrijf in de komende vijf jaar zouden willen overdragen. Dit komt overeen met 15 procent van het totale Nederlandse bedrijfsleven. Het aantal bedrijfsoverdrachten is de laatste jaren gestegen en deze trend zal zich in de komende periode voortzetten. De toename van het aantal bedrijfsoverdrachten is allereerst het gevolg van de vergrijzing in Nederland. Een tweede invloed op het aantal bedrijfsoverdrachten is de toenemende individualisering. Voor de ondernemer is zijn onderneming niet meer automatisch zijn levenslange bron van inkomsten. De natuurlijke, levenslange band tussen ondernemer en zijn onderneming wordt losser. Gezien het structurele karakter van zowel de vergrijzing als de individualisering is het zaak dat een bedrijfsoverdracht zonder problemen moet kunnen verlopen.

Uit Europese bronnen blijkt dat de overdracht niet in alle gevallen goed verloopt. Minimaal 10 procent van de bedrijfsoverdrachten leidt tot een onnodige sluiting. Een (onnodige) bedrijfsbeëindiging en/of faillissement leidt tot sociaal ongewenste situaties. . Hoewel het gat dat een sluitende onderneming achterlaat vaak snel wordt opgevuld, gaat het beëindigen van ondernemingen gepaard met een verlies aan opgebouwde goodwill en expertise. Daarnaast blijkt uit onderzoek dat een overdracht vaak een positieve impuls geeft aan bijvoorbeeld de innovatie binnen het bedrijf.

Dit ESB-dossier belicht het thema bedrijfsoverdrachten vanuit verschillende kanten. Een bedrijfsoverdracht is een complex proces waarbij zowel juridische, fiscale, bedrijfsmatige als emotionele facetten een rol spelen. Het emotionele aspect blijkt vaak te worden vergeten of onderschat als het om bedrijfsoverdrachten gaat. Na jaren van vaak hard werken moet afscheid genomen worden van het eigen bedrijf. Veel ondernemers zijn terughoudend met het tijdig nadenken over hun overdracht juist vanwege de emotionele band met het bedrijf dat zij hebben opgebouwd. Terwijl een tijdige voorbereiding essentieel is voor een succesvolle overdracht.

Artikelen te bestellen bij 'redactie-esb@lemma.nl'