Gemeente Amsterdam
Gratis openbaar vervoer in Amsterdam: onwenselijk en onhaalbaar
19 mei 2003 - Marjan Lansdaal
Plannen voor het gratis reizen met bus, tram en metro zijn wat het
college van B&W betreft van de baan. Het college heeft besloten af te
zien van verder onderzoek naar gratis openbaar vervoer in Amsterdam.
Kosteloos reizen kan weliswaar voordelen opleveren, maar is niet
haalbaar door hoge kosten en gebrek aan capaciteit.
Het college heeft dit besluit genomen op basis van de resultaten van
een verkenning naar de mogelijkheden van gratis openbaar vervoer in
Amsterdam. De resultaten zijn verwoord in de notitie Gratis OV in
Amsterdam, onwenselijk en onhaalbaar, waarbij initiatieven elders in
de wereld worden vergeleken met de Amsterdamse situatie. In de
verkenning wordt met name gebruik gemaakt van de ervaringen die de
Belgische gemeente Hasselt sinds 1997 met gratis openbaar vervoer
heeft opgedaan.
Uit deze verkenning blijkt onder meer dat aan gratis openbaar vervoer
op dit moment een flink prijskaartje hangt: 395 miljoen euro per jaar.
Amsterdam mist dan zowel de opbrengsten uit de verkoop van kaarten van
165 miljoen euro, als de Rijksbijdrage van 230 miljoen euro die tot
2004 afhankelijk is van het aantal verkochte kaartjes. Een bedrag van
395 miljoen euro per jaar is binnen de gemeentelijke begroting niet op
te vangen.
Een ander belangrijk argument tegen gratis openbaar vervoer is de
verwachting dat in Amsterdam juist fietsers en voetgangers meer
gebruik zullen maken van het openbaar vervoer in plaats van
automobilisten. Daarnaast wordt een forse toename van het aantal
reizigers verwacht, die niet door de huidige dienstregeling kan worden
opgevangen. De bezettingsgraad van het Amsterdamse openbaar vervoer
ligt namelijk al hoog. Dit betekent dat de gemeente ofwel extra moet
investeren in uitbreiding van de capaciteit, of dat de kwaliteit van
het openbaar vervoer sterk daalt. Ook verwacht het college dat het
negatieve gevolgen zal hebben op de sociale veiligheid van het
openbaar vervoer: de wettelijke grondslag om overlast veroorzakende
personen te weren, namelijk het hebben van een geldig vervoersbewijs,
wordt met gratis vervoer weggenomen.
Het collegebesluit wordt behandeld in de Raadscommissie Verkeer,
Vervoer en Infrastructuur op 28 mei as.
© Gemeente Amsterdam