Gemeente Amsterdam

Gratis openbaar vervoer in Amsterdam: onwenselijk en onhaalbaar 19 mei 2003 - Marjan Lansdaal

Plannen voor het gratis reizen met bus, tram en metro zijn wat het college van B&W betreft van de baan. Het college heeft besloten af te zien van verder onderzoek naar gratis openbaar vervoer in Amsterdam. Kosteloos reizen kan weliswaar voordelen opleveren, maar is niet haalbaar door hoge kosten en gebrek aan capaciteit.

Het college heeft dit besluit genomen op basis van de resultaten van een verkenning naar de mogelijkheden van gratis openbaar vervoer in Amsterdam. De resultaten zijn verwoord in de notitie Gratis OV in Amsterdam, onwenselijk en onhaalbaar, waarbij initiatieven elders in de wereld worden vergeleken met de Amsterdamse situatie. In de verkenning wordt met name gebruik gemaakt van de ervaringen die de Belgische gemeente Hasselt sinds 1997 met gratis openbaar vervoer heeft opgedaan.

Uit deze verkenning blijkt onder meer dat aan gratis openbaar vervoer op dit moment een flink prijskaartje hangt: 395 miljoen euro per jaar. Amsterdam mist dan zowel de opbrengsten uit de verkoop van kaarten van 165 miljoen euro, als de Rijksbijdrage van 230 miljoen euro die tot 2004 afhankelijk is van het aantal verkochte kaartjes. Een bedrag van 395 miljoen euro per jaar is binnen de gemeentelijke begroting niet op te vangen.

Een ander belangrijk argument tegen gratis openbaar vervoer is de verwachting dat in Amsterdam juist fietsers en voetgangers meer gebruik zullen maken van het openbaar vervoer in plaats van automobilisten. Daarnaast wordt een forse toename van het aantal reizigers verwacht, die niet door de huidige dienstregeling kan worden opgevangen. De bezettingsgraad van het Amsterdamse openbaar vervoer ligt namelijk al hoog. Dit betekent dat de gemeente ofwel extra moet investeren in uitbreiding van de capaciteit, of dat de kwaliteit van het openbaar vervoer sterk daalt. Ook verwacht het college dat het negatieve gevolgen zal hebben op de sociale veiligheid van het openbaar vervoer: de wettelijke grondslag om overlast veroorzakende personen te weren, namelijk het hebben van een geldig vervoersbewijs, wordt met gratis vervoer weggenomen.

Het collegebesluit wordt behandeld in de Raadscommissie Verkeer, Vervoer en Infrastructuur op 28 mei as.

© Gemeente Amsterdam