Ministerie van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij

7 nieuwe Habitatrichtlijngebieden en 6 uitbreidingen Vogelrichtlijngebieden

21 mei 2003 -
Er komen zeven extra Habitatrichtlijngebieden. Dat heeft minister Veerman van Landbouw, Natuurbeheer en Visserij vandaag aan de Tweede Kamer laten weten. In februari presenteerde de minister al een ontwerplijst met 134 gebieden. Circa 1000 mensen hebben op de ontwerplijst gereageerd. Deze reacties zijn verwerkt en beoordeeld. Deze hadden met name betrekking op de begrenzing van gebieden, op voorstellen voor aanvullende gebieden én op aanvullende ecologische informatie. Op basis van de reacties en aanvullend onderzoek zijn de zeven nieuwe gebieden erbij gekomen. Bovendien is op basis van de reacties de begrenzing van 60% van de gebieden iets aangepast. De minister heeft de gewijzigde lijst van in totaal 141 gebieden naar de Europese Commissie gestuurd. Het gaat om circa 750.000 ha, waarvan het grootste gedeelte water. Ook zijn zes bestaande Vogelrichtlijngebieden uitgebreid.

De zeven nieuwe gebieden bevinden zich in de provincies Overijssel, Gelderland, Limburg, Noord-Brabant, Noord- en Zuid-Holland. Het gaat om de Eilandspolder-oost in Noord-Holland; Zuider Lingedijk - Diefdijk Zuid in Gelderland; de St. Jansberg in Limburg; de Landgoederen Oldenzaal in Overijssel; de Zouweboezem in Zuid-Holland; het gebied Leusveld, Voorstonden en Empesche-/Tondensche Heide in Gelderland; het gebied Boezem van Brakel, Pompveld en Kornsche Boezem in Gelderland en Noord-Brabant. Deze gebieden zijn erbij gekomen, omdat voor een aantal soorten niet genoeg gebieden waren geselecteerd. Het gaat om de kamsalamander, de grote modderkruiper, de noordse woelmuis en de keversoort het vliegend hert.

Naar aanleiding van de reacties is voor 80 gebieden de begrenzing gewijzigd, voor 54 niet. Voor 12 van de 80 zijn relatief grotere wijzigingen ten opzichte van de ontwerplijst doorgevoerd. Zo is de begrenzing verruimd van het Naardermeer, het Geuldal, de Wieden, de Gelderse Poort, de Biesbosch, en van het Wormer- en Jisperveld en Kalverpolder, Dinkelland, de Kunderberg, het Roerdal en het Zwarte Water. Deze gebieden zijn verruimd bijvoorbeeld voor de vissoort de rivierdonderpad en de vlinder het donker pimpernelblauwtje. Het gebied van de St Pietersberg en Jekerdal is verkleind. Het gebied ten noorden van de A28 is buiten de begrenzing van de Veluwe gebracht.

Met de aanmelding en de daarmee voorgenomen aanwijzing van de gebieden gaat de Nederlandse natuur deel uitmaken van een groot Europees netwerk van beschermde natuurgebieden: het Natura 2000 netwerk. Natura 2000 is het grootste initiatief op het gebied van natuurbescherming in Europa. Om de Europese biodiversiteit te behouden en te herstellen zijn de Vogelrichtlijn (1979) en de Habitatrichtlijn (1992) gemaakt.

Er zijn in totaal 79 Vogelrichtlijngebieden. Zes Vogelrichtlijngebieden zijn nu uitgebreid op basis van vogelkundige gegevens. Op grond van deze gegevens bleek namelijk dat deze zes al aangewezen gebieden groter hadden moeten zijn. Het gaat om het Leekstermeergebied, de IJssel, de Waal, Gelderse Poort, Neder-Rijn en de Oostelijke Vechtplassen. De uitbreiding bedraagt ongeveer 5500 ha. Belanghebbenden kunnen vanaf 20 mei bezwaar indienen tegen de wijzigingen.

Met de aanmelding en aanwijzing van deze gebieden begint een nieuwe fase in de realisering van het Natura 2000 netwerk. Een fase waarin het accent ligt op meer helderheid over de rechtsgevolgen en de vereiste beheersmaatregelen.

Vogelrichtlijn- en Habitatrichtlijngebieden verdienen bijzondere bescherming. In deze gebieden mogen nog steeds economische activiteiten plaatsvinden. Het zogenaamde 'bestaand gebruik' mag in principe doorgaan. Bij uitbreiding of verandering van de activiteiten of bij nieuwe activiteiten moet er getoetst worden of er significante gevolgen zijn voor de gebieden. Als het antwoord bevestigend is, dan vindt er een afweging plaats. In de afweging wordt gekeken of er dwingende redenen zijn van groot openbaar belang, of er een alternatieve lokatie is en of de natuur elders gecompenseerd kan worden. Op grond daarvan wordt besloten of de activiteit wel of niet door kan gaan. Overigens vallen de Habitatrichtlijngebieden vrijwel geheel samen met de Ecologische Hoofdstructuur en de al aangewezen Vogelrichtlijngebieden.

De gewijzigde lijst met Habitatrichtlijngebieden (en kaarten), evenals de besluiten met kaarten van de Vogelrichtlijngebieden zijn te raadplegen op www.minlnv.nl/natura2000