Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer

http://www.minvrom.nl

MINVROM: Jaarrapportage VROM-Inspectie 2002

Bedrijven houden zich onvoldoende aan de regels van VROM en overheden controleren dat te weinig. Dat staat in de Jaarrapportage 2002 van de VROM-Inspectie. Er is daarom meer inzet nodig van professionele handhavers, toezichthouders en politie, schrijft demissionair minister Kamp van VROM mede namens een aantal collega.s in een begeleidende brief aan de Tweede Kamer.

De Jaarrapportage 2002 is het eerste jaarverslag van de begin vorig jaar opgerichte VROM-Inspectie. Met de oprichting van deze organisatie werd ingespeeld op de roep om meer daadkracht in de handhaving en een scheiding tussen beleid en uitvoering. De rapportage laat zien dat de handhaving door gemeenten nog steeds onder de maat is. Daar staat tegenover dat op andere terreinen vooruitgang wordt geboekt. Zo worden steeds meer (milieu)overtredingen zonder tussenkomst van het Openbaar Ministerie afgehandeld, waardoor het OM in staat is achterstanden in te lopen. Daarnaast raken de verschillende handhavende organisaties steeds beter op elkaar ingespeeld, waardoor acties beter zijn afgestemd en de kennisuitwisseling wordt vergroot.

Resultaten
In 2002 heeft de Inspectie een groot aantal gemeenten doorgelicht op de uitvoering van de VROM-regels: 29 voor milieu, 62 voor ruimtelijke ordening en 150 voor bouw, waarvan een deel voor de drie aspecten samen. Uit deze doorlichting blijkt dat een planmatige handhaving door gemeenten nog steeds sterk te wensen overlaat. De vergunningverlening Wet Milieubeheer is redelijk, maar er zijn veel verouderde vergunningen. Ten opzichte van de vroegere bevindingen van de voormalige Inspectie Ruimtelijke Ordening zijn er geen verbeteringen geconstateerd bij de uitvoering van de Wet Ruimtelijke Ordening; zo zijn er nog steeds veel verouderde bestemmingsplannen. Verder hebben gemeenten nog steeds moeite met het voldoen aan de bouwregels en met het verlenen van gebruiksvergunningen. Van de onderzochte dossiers bleek maar 60% volledig genoeg te zijn om te toetsen op de belangrijkste aspecten van het Bouwbesluit. In 547 gevallen constateerde de Inspectie zaken die strijdig zijn met het Bouwbesluit. Met ingang van dit jaar zal de VROM-Inspectie jaarlijks een kwart van alle gemeenten in Nederland aan een multidisciplinair onderzoek onderwerpen, waarbij de planmatige handhaving van alle VROM-regels onder de loep wordt genomen.
De VROM- Inspectie heeft zelf in 2002 6.638 milieucontroles uitgevoerd waarbij 1.119 overtredingen zijn geconstateerd. Dat leidde in 808 gevallen tot bestuursrechtelijke handhaving en in 223 gevallen tot strafrechtelijke handhaving.

Verscherpt toezicht bij ruimtelijke ordening
Wanneer een gemeente structureel niet goed presteert, kan de minister van VROM besluiten om een gemeente onder verscherpt toezicht te plaatsen. Dit gebeurt indien een gemeentebestuur structureel en bewust VROM-regels overtreedt dan wel niet optreedt tegen overtredingen; de veiligheid van burgers in het geding is; er gerede twijfel is aan de integriteit van het gemeentebestuur; er onvoldoende wil blijkt om gebreken te herstellen. In 2002 zijn de volgende gemeenten onder verscherpt toezicht gesteld: Valkenswaard, Eindhoven, Maasdonk, Leeuwarderadeel, Amersfoort, Nuenen en Venray.

Rechtszaken
In totaal zijn er in 2002 10.880 zaken bij het Openbaar Ministerie aangeleverd, ten opzichte van 2001 een daling met 1.463 zaken. Dat valt te verklaren door een terugloop van het aantal zaken over de Wet Milieubeheer (van 6.178 naar 5.120) en de Wet bedreigde uitheemse diersoorten en planten (BUDEP,van 1.286 naar 301). De terugloop in het aantal Wet Milieubeheerzaken komt vooral doordat vooral in de grote steden zogeheten .leefbaarheidszaken. steeds vaker worden afgedaan door het proces verbaal direct naar het Centraal Justitieel Incasso Bureau door te sturen. Het gaat dan bijvoorbeeld om het op een verkeerd tijdstip op straat zetten van huisvuil. De terugloop in het aantal BUDEP-zaken komt vooral omdat de douane op Schiphol het overgrote deel hiervan voor zijn rekening heeft genomen. Dit is mogelijk gemaakt door een experiment met de introductie van de bestuurlijke transactie bij de douane.
Door deze terugloop in 2002 heeft het OM een achterstand uit 2001 kunnen inlopen. Hierdoor zijn in 2002 14.514 zaken afgehandeld, tegenover 13.078 in 2001. Ook zijn meer zaken aan de rechter voorgelegd (van 3.529 naar 4.048).

Beleidsontwikkeling handhaving milieu
In 2002 is een start gemaakt met het professionaliseren van de handhaving bij gemeenten, waterschappen, provincies, VROM-Inspectie, Rijkswaterstaat en de Inspectie Verkeer en Waterstaat. Gezamenlijk hebben deze circa 600 handhavende instanties gemeenschappelijke kwaliteitseisen opgesteld. Bovendien hebben al deze instanties in 2002 zichzelf geëvalueerd, waarna in februari 2003 dit zelfonderzoek door externen tegen het licht is gehouden. Op die manier is goed in kaart gebracht hoe de verschillende instanties zich tot elkaar verhouden en wat er nog moet verbeteren om uiterlijk op 1 januari 2005 het gewenste kwaliteitsniveau bereikt te hebben. Waar de gewenste verbeteringen uitblijven, biedt het wetsvoorstel Handhavingstructuur de verantwoordelijke ministers de mogelijkheid om dwingende maatregelen te treffen. Dit voorstel is eind oktober 2002 door de Raad van State van commentaar voorzien en wordt deze zomer aan de Tweede Kamer gestuurd. Uiteindelijk zal dit ook de basis vormen voor de versterkte handhaving op terreinen zoals natuurbeheer, ruimtelijke ordening en bouw- en brandveiligheid.

Bijlagen:
Brief aan de Tweede Kamer
http://www.vrom.nl/Docs/pers/Brief3022VIJaarrapportage2002.pdf

VI Jaarrapportage 2002
http://www.vrom.nl/Docs/pers/JaarrapportageVI2002.pdf

Meer informatie:
Ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer
Persvoorlichting Inspectie
Naam persvoorlichter: Willem Klein
Telefoonnummer: 070 339 39 81

21 mei 03 16:37