Erasmus Universiteit Rotterdam

22 mei 2003

Afscheidscollege prof.mr. E. Aardema, hoogleraar Fiscale economie en belastingrecht

Wijziging aftrek hypotheekrente maakt overheid onbetrouwbaar

De burger, die langjarige contracten is aangegaan op basis van hen voorgespiegelde fiscale consequenties, wordt door de nieuwe plannen inzake de hypotheekrente-aftrek door de overheid overrompeld. De aanpassing aangaande de aftrek van de hypotheekrente die in het regeerakkoord wordt voorgesteld is op zichzelf niet onbegrijpelijk, maar we gaan daarmee het hellend vlak op. Een volgende logische uitbreiding is dan namelijk de hypotheekrente ook niet meer af te trekken voor zover men over beleggingen beschikt die ook voor de aankoop van het huis gebruikt hadden kunnen worden. Dat stelt prof.mr. E. Aardema, hoogleraar fiscale economie en belastingrecht, in zijn afscheidsrede De stand van zaken, waarmee hij op donderdag 22 mei 2003 afscheid neemt van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Een rigoureuze wijziging zou bovendien een ingrijpend effect hebben op de woningmarkt en de bouwbranche. Slechts een langlopende overgangsregeling kan schokeffecten op de bouw- en woningmarkt opvangen, aldus Aardema. Zonder een dergelijke regeling worden de huidige woningeigenaren getroffen door een stevige waardedaling van hun woning, terwijl de regering juist in de toekomst woningbezitters zwaarder wil belasten.

Voorts gaat de scheidend hoogleraar in op de status en het functioneren van de belastingwetgeving. Het ministerie van Financiën speelt een belangrijke rol in het wetgevingsproces, maar is tevens direct belanghebbende in haar hoedanigheid van uitvoerder. Hierdoor dreigt een evenwichtige belangenafweging vertroebeld te raken en kunnen de rechtspositie van de belastingplichtigen en uitvoeringstechnische gemakzucht op gespannen voet met elkaar raken. Van de corrigerende invloed van het parlement is volgens Aardema maar weinig te merken, zowel door monistische tendensen als doordat ook bij het parlement de belangen van de overheid in haar eigen positie een rol spelen.

Tot slot pleit Aardema op het gebied van de gemeentelijke belastingen ervoor de aanslagregeling en invordering te verplaatsen naar de rijksbelastingdienst, die op dit gebied nu eenmaal grotere expertise heeft.

Prof.mr. E. Aardema (1938), sinds 1981 tot heden verbonden aan de faculteit der Economische Wetenschappen, was tevens hoogleraar Belastingrecht, in het bijzonder winst aan de faculteit der Rechtsgeleerdheid van de Erasmus Universiteit Rotterdam.

Noot voor de pers
Afscheidscollege prof.mr. E. Aardema donderdag 22 mei 2003 Tijd: 16.00 uur
Plaats: Aula, Woudestein
Info: prof.mr. E. Aardema, tel. (058) 288 2172
e-mail: aardema@frg.eur.nl