D66

Referendum over Europese Grondwet

Buitenland

Boris van der Ham

22-05-2003 - Er moet een referendum komen over de Europese grondwet, die binnenkort bóven de Nederlandse grondwet zal staan. Dat vinden D66, GroenLinks en Partij van de Arbeid. Deze partijen hebben een initiatiefwetsvoorstel ingediend om een referendum mogelijk te maken op 10 juni 2004. Het referendum zou dan samenvallen met verkiezingen voor het Europees Parlement.

D66-kamerlid Boris van der Ham is mede-indiener van het wetsvoorstel. Hij denkt dat het referendum niet alleen de betrokkenheid van Nederland bij Europa zal vergroten, maar ook de kennis van Nederlanders over Europa. In Nederland zijn we altijd zo bang om mensen zelf verantwoordelijkheid te geven over dit soort beslissingen, alsof ze dat niet aankunnen. Wat je ziet in landen waar wél referenda over belangrijke beslissingen worden gehouden, is dat het kennisniveau ook vele malen hoger ligt. Mensen en media gaan veel serieuzer met zon onderwerp om. Kijk alleen al naar hoeveel de Denen en Ieren wisten over de euro of het Verdrag van Nice.

GroenLinks, PvdA en D66 hopen dat een meerderheid van de Tweede Kamer het referendum over de grondwet steunt. Daarvoor is steun van in ieder geval enkele VVD- of CDA-parlementariërs noodzakelijk. Van der Ham: Natuurlijk, CDA en VVD zijn als partij nogal behoudend als het gaat om mensen zelf wat te zeggen te geven. Maar binnen die partijen zijn wel degelijk verlichte geesten die dit voorstel inhoudelijk steunen. Als je kijkt naar individuele kamerleden zou er zeker een meerderheid vóór te vinden zijn in het Parlement. Ik kan mij voorstellen dat bij zon essentiële beslissing als het aannemen van een grondwet voor heel Europa, partijen hun kamerleden naar hun geweten laten stemmen. Want anders zitten we straks met een grondwet die niet door de bevolking is goedgekeurd en daardoor geen echte legitimiteit heeft.

Ook in andere landen worden er initiatieven ontplooid om op dezelfde dag een referendum te houden over de nieuwe grondwet. Naar het zich laat aanzien zal in ieder geval in meer dan de helft van de 25 EU-landen een referendum plaatsvinden. Of het op dit punt doorgaans conservatieve Nederland daar ook bij hoort zal blijken als het wetsvoorstel van Van der Ham (D66), Karimi (GroenLinks) en Dubbelboer (PvdA) in de kamer wordt behandeld.