Ingezonden persbericht
Persbericht
Muziek en poezie uit de Westelijke Sahara!
Vrijdag 23 mei 2003, 20.15 uur, entree '¬ 6.-
Theater De Evenaar, Willemskade 25, Rotterdam
Het Western Union Dunya Festival 2003 start dit jaar op vrijdag 23 mei in theater De Evenaar met een bijzonder programma met muziek en poëzie uit de Westelijke Sahara. Op deze avond treden op de muziekgroep El Ouali, de internationale ambassadeur van de Saharaanse muziek en de dichters Mohamed Ali Ali Salem en Ahmed Shiaa. Het programma wordt geïllustreerd met beelden van het dagelijks leven in vluchtelingenkampen van de Sahrawi⤮s in Algerije. Alle artiesten nemen ook deel aan het programma van het Western Union Dunya Festival op zaterdag 24 en zondag 25 mei.
Totdat de Spaanse overheersers in 1884 kwamen, leefde het Sahrawi volk â¤" â¤oezonen van de wolkenâ¤-als vrije mensen in een vrij land â¤" rondtrekkend met hun dieren en levend in harmonie met de natuur. Met hulp van de Franse koloniale strijdkrachten in de omringende landen werden zij binnen grenzen opgesloten. Hun gebied werd de Spaanse Sahara genoemd. In tegenstelling tot andere volkeren herwonnen zij in de vorige eeuw niet hun onafhankelijkheid (zoals recent nog Oost-Timor), maar kregen ze te maken met nieuwe overheersers, hun buren vanuit het Noorden, Marokko, en Mauritanië vanuit het Zuiden. Mauritanië trok zich uit het gebied terug en sloot een vredesverdrag met de Sahrawi⤮s. Maar een deel van het Sahrawi volk zucht al 27 jaar onder Marokkaanse overheersing terwijl een ander deel in ballingschap in de Algerijnse woestijn lijdt.
De Sahrawi cultuur is een nomadencultuur, een cultuur van mondelinge overlevering, van volkskunst die nauw verbonden is met het dagelijks leven. Het is in de loop van de eeuwen een homogene cultuur geworden, gekenmerkt door een Arabische taal, het Hassania, door een sterke gemeenschapszin, door een levensvisie waarin waardigheid, respect en moed centraal staan. Alle uitingen van de Sahrawi cultuur in het door Marokko gecontroleerde deel van de Westelijke Sahara zijn verboden. De aanwezigheid in Nederland van zowel dichters, muzikanten, zangers als dansers biedt nu de unieke kans de diverse kanten van de Sahrawi identiteit te leren kennen.
Muziekgroep El Ouali werd gevormd in 1977, in de vluchtelingenkampen. In Nederland trad zij voor het laatst in 1994 op. Uiteraard is sedertdien de samenstelling gewijzigd. Zoals alle muziek die mondeling wordt overgeleverd, kent de Sahrawi muziek enkele strikte regels en een breed scala aan toonsoorten, ritmes en specifieke stemming van de snaarinstrumenten. De teksten worden geput uit het collectieve geheugen, of kunnen geïmproviseerd zijn. Sahrawi⤮s zijn dol op spelen met woorden. Ze gebruiken verzen om de dagelijkse werkelijkheid te becommentariëren â¤" met tederheid, met bijtende spot, met humor. Deze volkspoëzie is bedoeld voor mondelinge overlevering en is in het Hassania.
Sahrawi⤮s dichters schrijven hun werk of in het Arabisch â¤" Hassania is immers geen geschreven taal - of in het Spaans, de tweede taal van de Sahrawi⤮s, zoals de dichter Mohamed Ali Ali Salem (Westelijke Sahara, 1958). Hij werkte als leraar Spaans in de tentenkampen van de vluchtelingen uit de voormalige Spaanse Sahara. Vanaf 1980 publiceert hij gedichten in diverse Sahrawi tijdschriften. In 1993 verhuist hij naar Spanje, waar hij zich in dienst stelt van de bevrijdingsstrijd van zijn volk. Ali Salem schrijft voornamelijk in het Spaans. Gedichten van hem zijn in diverse bloemlezingen opgenomen en zijn gepubliceerd in enkele Spaanse kranten. Hij schrijft ook toneel, en werkte mee aan de realisatie van diverse films. De strijd voor onafhankelijkheid van zijn land is een belangrijk thema in het werk van Ali Salem.
De dichter Ahmed Shiaa (Westelijke Sahara, 1956) schrijft zijn werk in het Arabisch. Hij werkte in 1974 bij het Bureau voor Statistiek van het Spaanse bestuur. Nadat de Spanjaarden waren vertrokken, was hij betrokken bij de onderwijsopleiding in de vluchtelingenkampen. De meeste van zijn werken publiceerde hij in het tijdschrift â¤oe20 Meiâ¤, de spreekbuis van de bevrijdingsbeweging. Zijn eerste bundel publiceerde hij in 1992 in eigenbeheer. Gedichten van hem zijn ook opgenomen in Sahrawi schoolboeken. Verder schreef hij enkele toneelstukken. Hij is werkzaam geweest o.a. als algemeen directeur bij het Sahrawi ministerie van Cultuur, bij het ministerie van Justitie en in het onderwijs. Sedert 1994 werkt hij bij de Bond van Sahrawi Arbeiders, waarin hij verantwoordelijk is voor de internationale betrekkingen.
Op vrijdag 23 mei in theater De Evenaar zullen muzikanten, dansers, dichters laten zien dat de Sahrawi cultuur een levende realiteit is, dat de Sahrawi⤮s niet alleen een eigen identiteit hebben die zij behouden tegen alle verdrukking in, maar dat zij tegelijkertijd hun culturele tradities nieuwe kracht hebben gegeven.
Meer informatie:
Stichting Dunya, Juan Heisnohn Huala, 010 233 09 10, juan@dunya.nl