Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid
Aan de Voorzitter van de Postbus 90801 2509 LV Den Haag Tweede Kamer der Staten-Generaal Anna van Hannoverstraat 4 Binnenhof 1a Telefoon (070) 333 44 44 Telefax (070) 333 40 33 2513 AA 's-GRAVENHAGE
Uw brief Ons kenmerk BOB/2003/39316Onderwerp Datum Besluitvorming Interventieteams 23 mei 2003
1. Algemeen
Hierbij stel ik u, mede namens de Staatssecretaris van Financiën, op de hoogte van de voortgang inzake de omvorming van de Regionale interdisciplinaire fraudeteams (Rif's) tot een interventiestructuur. Eerder heb ik uw Kamer bij brief (SOZA-02-847) het Handha- vingsprogramma 2003-2006 toegestuurd, waarin onder intensivering nr 6 ("interventies opmaat: herijking Rif's en uitbreiding interventieteams") deze beleidswijziging is aangekondigd.
De hiermee beoogde intensivering zal worden gerealiseerd door het opzetten van één landelijk dekkende structuur, die zwart werk, illegale arbeid, sociale zekerheids- en fiscale fraude in geheel Nederland aanpakt. In projectteams zullen de Belastingdienst, UWV, SVB, de Arbeidsinspectie, het OM en gemeenten samenwerken. Er komen 9 regio's waarin de projecten worden uitgevoerd. Tegelijkertijd worden de huidige samenwerkingsverbanden (Bouw interventieteam - BIT, Westland interventieteam - WIT, Confectie interventieteam - CIT) ondergebracht in de nieuwe structuur.
De nieuwe structuur maakt een steviger en beter gecoördineerde aanpak van genoemde vormen van fraude mogelijk door een verbeterde structuur voor afstemming en aansturing op landelijk niveau. Voor de maatregel is 10 mln. extra vrijgemaakt om meer opbrengsten aan premie-inkomsten, besparingen op uitkeringen en bestrijding illegale tewerkstelling te kunnen realiseren. Zo zullen 65 extra inspecteurs in het kader van de Wet Arbeid Vreemdelingen worden ingezet. Gemeenten worden via een stimuleringsregeling in staat gesteld deel te nemen aan de interventieteams om zwartwerk te bestrijden. In totaal gaat het daarbij om 275 volledige banen
2. Afbouw Rif's; nieuwe opdracht aan interventiestructuur
2
Bestrijding van fraude op het terrein van de sociale zekerheid, fiscaliteit en WAV door
middel van samenwerking acht ik van grote betekenis. De afgelopen jaren hebben de Rif's
op dit terrein een pioniersfunctie vervuld door fraudestructuren in kaart te brengen, om
vervolgens zowel de individuele uitvoeringsorganisaties als de wetgever op deze structuren
te attenderen. Er ligt inmiddels een schat aan informatie, waarmee belangrijke
vervolgstappen kunnen worden ondernomen om de fraude ook daadwerkelijk aan te pakken.
In concreto betekent dit dat de repressieve aanpak zal worden versterkt. Met de beschikbare
informatie kan het repressieve traject worden ingegaan om uitbreiding van fraude een halt
toe te roepen. De meerwaarde ten opzichte van de huidige Rif-structuur wordt gevonden in
de mogelijkheid om snel en flexibel op alle plaatsen in het land in te springen op signalen en
geconstateerde problemen door middel van een landelijk dekkend netwerk aan teams.
Daarnaast zal het onderwerp van onderzoek zich niet meer primair richten op het signaleren
van fraudestructuren, maar zich toespitsen op een intensivering van de aanpak van bekende
misstanden op het terrein van de WAV, werkgevers-, werknemers- en bijstandsfraude. Dit
zal vooral gebeuren door meer repressieve controles en eventueel lichte opsporing.
Gerichtere controles zullen plaatsvinden aan de hand van risicoanalyses, die door de
gezamenlijke organisaties en gemeenten worden opgesteld. Op deze wijze wordt de
capaciteit voor controle/opsporing adequaat ingezet. Het doel van de interventiestructuur is
dan ook gelegen in het zo snel mogelijk herstellen van de rechtmatige situatie in een
branche of grootstedelijk gebied door middel van repressief optreden. Een belangrijke reden
voor deze nieuwe doelstelling ten aanzien van de samenwerking tussen de betrokken
organisaties en gemeenten is dat geconstateerd is dat het in kaart brengen van de
fraudestructuren (huidige taak Rif's) voldoende is gerealiseerd, terwijl de daadwerkelijke
aanpak van al gesignaleerde fraudeproblemen nog beter kan.
Het is daarom naar mijn oordeel een logische stap om de huidige Rif's om te vormen tot een
interventiestructuur. De reeds bestaande interventieteams (WIT, CIT, BIT) zullen deel
uitmaken van de nieuwe structuur.
3. Structuur en werkwijze van de nieuwe interventieteams
De landelijk dekkende structuur zal worden vormgegeven door middel van 9 geografische
regio's, waarin projecten kunnen worden gestart. Projecten worden uitgevoerd in één regio,
in meerdere regio's of met een landelijke insteek. Stand-by-faciliteiten als kantoorruimte en
automatisering bevorderen een snelle start van projecten en leiden tot flexibiliteit die het
mogelijk maakt om direct op actuele problematiek in te spelen. Door de eenvoudige
organisatiestructuur zullen bovendien de kosten tot een minimum worden beperkt en zullen
deze vooral betrekking hebben op inzetbaar personeel dat controles/lichte opsporing
verricht.
Over de interventiestructuur is overeenstemming bereikt met alle organisaties, gemeenten en
betrokken departementen. Er zal een organisatiestructuur komen, die bestaat uit twee
niveaus: een Landelijke Stuurgroep (LS) en projecten die regionaal worden uitgevoerd door
landelijke dan wel lokale projectleiders vanuit de organisaties/gemeenten. De LS is
verantwoordelijk voor - en neemt besluiten over - alle zaken rond o.a. de keuze van
projecten, inzet van personeel, continuïteit van de projecten en de projectresultaten. De
projecten worden onder verantwoordelijkheid van het betreffende stuurgroeplid van de LS
uitgevoerd. De projectideeën zullen naar verwachting veel vanuit de regio's worden
aangemeld, maar kunnen ook direct door de stuurgroepleden zelf worden aangedragen.
3
Om projectideeën vanuit de regio's te kunnen genereren worden 9 regionale platforms
opgericht, die onder verantwoordelijkheid van gemeenten zullen functioneren. Deze
4
platforms hebben tot doel de bestaande regionale contacten en de uitwisseling van expertise
tussen de organisaties op lokaal niveau te waarborgen. Voorts worden aan de 9 regionale
platforms 2 fte toegekend om de functie van het platform goed te kunnen invullen. Deze fte
zullen ook worden gebruikt om het gehele gemeentelijk veld zowel bij de projectideeën als
de uitvoering van een gekozen project te betrekken.
Gezien het landelijk dekkend bereik van de interventiestructuur kunnen in beginsel alle
gemeenten in de regio's waar projecten worden uitgevoerd zich daarbij aansluiten door
controle-/opsporingsfunctionarissen vanuit die gemeenten in te zetten in het project.
Gemeenten kunnen via de onlangs in de Staatscourant gepubliceerde subsidieregeling
"Tijdelijke regeling stimuleringsregeling intensivering opsporing en controle Abw"
hiervoor subsidie aanvragen.
4. Start van de nieuwe structuur
De start van de nieuwe structuur zal in juni 2003 plaatsvinden, waarbij de operationele start
van de eerste projecten "nieuwe stijl" in de loop van het jaar zal worden gerealiseerd. Het
jaar 2003 zal worden gebruikt voor de afbouw van de vaste Rif-kern en organisatie
(structuur, gebouwen, vaste medewerkers etc). Lopende Rif-projecten zullen in ieder geval
eind 2003 worden afgerond, zodat de controle-/opsporingscapaciteit vanuit de organisaties
en gemeenten, volledig voor de nieuwe projectteams beschikbaar komt. Met deze
geleidelijke overgang naar interventieprojecten wordt bereikt dat de continuïteit in
samenwerking wordt gewaarborgd, zonder dat dit ten koste gaat van de opbrengsten die van
de interventieprojecten worden verwacht.
De Staatssecretaris van Sociale Zaken
en Werkgelegenheid,
(M. Rutte)