Universiteit van Utrecht
Persbericht van de Universiteit Utrecht
Faculteit Wiskunde en Informatica/Freudenthal Instituut
22 mei 2003
Achterstand in wiskundeonderwijs allochtone leerlingen door verborgen taalproblemen
Bij het vak wiskunde blijven de prestaties van allochtone leerlingen achter
bij die van hun leeftijdgenoten. De oorzaak hiervan moet voor een groot deel
gezocht moet worden bij verborgen taalproblemen. Docenten zouden meer
aandacht moeten besteden aan de context en de bedoeling van een opgave. Dat
concludeert Corine van den Boer. Zij promoveert op dinsdag 27 mei 2003 bij
de faculteit Wiskunde en Informatica.
In de hedendaagse wiskunde is het begrijpen van de context van een
wiskundeopgave een deel van het oplossen van de som. De woordenschat van
allochtone leerlingen is vaak kleiner dan van autochtone leerlingen doordat
bijvoorbeeld ouders thuis een andere taal spreken. Op zich is het niet zo'n
probleem dat de leerlingen bepaalde woorden niet kennnen, probleem is eerder
dat leerlingen strategieën ontwikkelen om taalproblemen te vermijden. De
leerlingen lezen over onbekende woorden heen of raden de betekenis. Dit
leidt ertoe dat docenten en allochtone leerlingen zich niet realiseren dat
taalproblemen en leerstrategieën van allochtone leerlingen een barrière
vormen voor het leren van wiskunde. Uit het onderzoek van Van den Boer
blijkt dat allochtone leerlingen zich in de wiskundelessen veelal passief
opstellen. Vanwege hun gebrek aan taalvaardigheid richten zij zich op de
berekeningen en de antwoorden. Hierdoor leren ze weinig van hun eigen
wiskundige activiteiten en beperkt het leren zich tot instrumenteel
begrijpen.
Daarom moeten didactische interventies primair tot doel hebben docenten en
allochtone leerlingen hiervan bewust te maken, en hen helpen dit gedrag te
veranderen. Dit kan door meer aandacht te geven aan de context van een
opgave en bedoeling die erin gebruikt worden alvorens te beginnen met het
oplossen van de som. Allochtone leerlingen moeten volgens de promovenda een
actievere rol krijgen. Dat kan door te praten over de opgave en de manier om
deze op te lossen en niet alleen het geven van het antwoord. Dit heeft als
gevolg dat er per opgave meer tijd nodig zou zijn.
Van den Boer heeft docenten en leerlingen in de basisvorming van het
voortgezet onderwijs onderzocht door middel van observaties, interviews,
experimenten en wiskundetesten. De analyses van het leergedrag van de
allochtone leerling en van het onderwijsgedrag van de docent hebben
geleidelijk aan zicht gegeven op mechanismen die de onderwijsachterstand van
allochtone leerlingen mede verklaren.
Dinsdag 27 mei 2003 om 14.30 uur
Academiegebouw Domplein 29, Utrecht
Promotie: 'Als je begrijpt wat ik bedoel; Een zoektocht naar verklaringen
voor achterblijvende prestaties van allochtone leerlingen in het
wiskundeonderwijs'
Mw.drs. C.J.E.M. van den Boer, faculteit Wiskunde en Informatica
Voorlichter Roy Meijer (030) 253 3705, r.meijer@csc.uu.nl