NIZW
Scholen moeten niet te groot, maar ook niet te klein zijn
Scholen en andere instellingen die werken met jongeren moeten niet te
groot en niet te klein zijn. Dat is de conclusie van een studie door
Micha de Winter naar de effecten van schaalgrootte op leerlingen en
jeugdige cliënten. De resultaten verschijnen deze week bij het NIZW in
het rapport 'Niet te groot en niet te klein'. Op grotere scholen is
het welbevinden van leerlingen lager dan op kleinere scholen.
Tegelijkertijd laat het onderzoek zien dat er ook aan kleinere scholen
problemen kunnen zijn verbonden: leerlingen van deze scholen blijken
wat meer genotsmiddelen te gebruiken dan hun collega's van grotere
scholen, en wellicht verbazingwekkend: op kleinere scholen wordt meer
gepest en gevochten dan op grotere scholen.
Er zijn verschillende verklaringen voor deze resultaten. Wordt het
verminderde algemene welbevinden op de grotere scholen veroorzaakt
door anonimiteit en een onpersoonlijke sfeer? Zijn leerlingen in
kleinere scholen soms zo sterk op elkaar aangewezen dat dit extra
spanningen met zich meebrengt? Is de mate van persoonlijke
betrokkenheid tussen leerlingen en docenten op de grotere scholen te
gering, en op de kleinste scholen misschien wel juist te groot?
'Klein binnen groot'
Wie onderwijs en hulpverlening grootschalig wil organiseren zal zeer
veel maatregelen moeten treffen om een omgeving te creëren waarmee
leerlingen, docenten en ouders zich verbonden voelen. De praktijk laat
voorbeelden zien waaruit blijkt dat het principe van 'klein binnen
groot' met succes kan worden toegepast. Er wordt dan bijvoorbeeld
gewerkt met deelscholen, kernteams, junior- en seniorcolleges,
brugklasgebouwen en dergelijke.
Gegevensverzameling
Voor de verzameling van de gegevens is gebruik gemaakt van
verschillende onderzoeken van het Trimbos Instituut, Universiteit
Leiden en Universiteit Utrecht. Deze onderzoeken verzamelden gegevens
via scholen die aanmerkelijk verschillen wat betreft hun
leerlingenaantal. Bovendien keek elk van de onderzoeken naar
verschillende aspecten van gedrag en ontwikkeling van jeugdigen. De
Stichting Alexander voerde het kwalitatieve deel van het onderzoek uit
met behulp van Jongeren Inspectie Teams. Jongeren traden op als
medeonderzoekers.
Bestellen
'Niet te groot en niet te klein. Een onderzoek naar effecten van
schaalgrootte op het welbevinden van jeugdigen' is geschreven door
Micha de Winter en kost Euro 6,50. ISBN 90-5957-048-0 en E 23513. De
publicatie is te bestellen bij NIZW Uitgeverij, Postbus 19152, 3501 DD
Utrecht, telefoon (030) 230 66 07, fax (030) 230 64 91, e-mail
bestel@nizw.nl.
Noot voor de redactie (