LTO Nederland

Oproep LTO aan politiek, afzetorganisaties en maatschappelijke organisaties

'Ruimte voor MKZ-vaccinatie staat niet los van afzet producten'

Dinsdag 27 mei 2003 - De mogelijkheid om bij een toekomstige uitbraak van Mond- en klauwzeer (MKZ) dieren te laten vaccineren, is een stap in de goede richting. Maar het effect ervan zal in de praktijk beperkt zijn als daar geen consequenties aan worden verbonden. Het gaat hierbij zowel om garanties voor de afzet van producten van geënte dieren, zoals melk en vlees, als om compensatie voor een nadeliger positie op afzetmarkten.

Dit stelt LTO Nederland naar aanleiding van voorstellen van de Europese Commissie voor een nieuwe Richtlijn voor de MKZ-bestrijding. De landbouwministers in Europa (EU-landbouwraad) bespreken 11 juni a.s. de door de Europese Commissie voorgestelde bestrijdingsaanpak. Dan wordt ook over het voorstel besloten.

Er wordt volgens LTO weliswaar een eerste goede stap gezet, maar de noodzakelijke vervolgstappen blijven vooralsnog uit. De bestrijdingsaanpak blijft als het ware in de lucht hangen. De ruimte om te kunnen vaccineren, kan niet los worden gezien van de afzet van producten. Een en ander leidt er toe, dat bij een volgende uitbraak vrijwel zeker weer veel gezonde dieren worden geruimd. De weerstand hiertegen was bij de laatste MKZ-uitbraak zowel in als buiten de agrarische sector groot.

LTO spant zich in eigen land, maar ook internationaal voortdurend in om het huidige non-vaccinatiebeleid op de helling te krijgen. Het is opvallend dat de landbouworganisatie bij deze lobby nauwelijks steun krijgt van allerlei organisaties en groeperingen, die zich ten tijde van de MKZ-crisis uitspraken tegen het preventief doden en afvoeren van dieren. LTO doet een beroep op de politiek, ketenpartijen en op andere maatschappelijke organisaties om nu de krachten te bundelen, zodat grootschalige ruimingen in de toekomst kunnen worden voorkomen.

Het Commissievoorstel biedt weliswaar meer ruimte om dieren in te enten dan bij het oude beleid. De verkoop van vlees en zuivel, afkomstig van geënte dieren, is echter nog niet gegarandeerd. LTO vraagt juist hiervoor aandacht van de Nederlandse en de Europese politiek. Het nieuwe MKZ-beleid sluit grootschalig ruimen van gezonde dieren in de toekomst dus nog steeds niet uit.

In het nieuwe MKZ-beleid is het cruciaal dat een boer, die zijn dieren laat inenten en laat leven, geen recht heeft op schadevergoeding door de EU als problemen ontstaan bij de verkoop van de zuivel en/of het vlees van de geënte dieren. Een boer wiens (geënte) dieren als gevolg van MKZ geruimd worden, krijgt wél een uitkering. De Europese Commissie laat in het aangepaste MKZ-beleid deze tegenstelling bestaan; er is derhalve geen duidelijkheid over de dekking van de kosten van een MKZ-uitbraak.
Het is niet uitgesloten dat het onderscheid in vergoeding in de tweede helft van 2003 alsnog wordt rechtgetrokken. Echter, de realiteit van vandaag is dat als morgen onverhoopt opnieuw MKZ uitbreekt, er geen financiële garanties wordt geboden voor boeren die hun dieren laten inenten en in leven willen houden. Dit betekent dat de meeste veehouders - omwille van de continuïteit van hun bedrijf - er voor zullen kiezen om hun geënte dieren te laten ruimen.

Uit het voorgestelde MKZ-beleid blijkt voorts, dat een lidstaat die vaccineert en daarna de geënte dieren laat leven, minimaal zes maanden moet wachten voordat weer kan worden geëxporteerd. Dat was vroeger 12 maanden, dus ook dit is een verbetering. Maar als een land kiest voor ruimen van het vee, krijgt het de oude exportstatus al na minimaal drie maanden terug. Brussel volgt hiermee de voorschriften van de OIE, de internationale organisatie waarin afspraken over handel in dierlijke producten worden gemaakt.
Tijdens de vorige week gehouden jaarvergadering van de OIE in Parijs zijn met betrekking tot MKZ geen besluiten genomen, die vaccinatie tegen de besmettelijke veeziekte bevorderen. Het komende jaar mag volgens LTO niet worden verwacht dat de zes maanden wachttermijn bij enten zal worden verkort.

LTO noemt het positief dat het nieuwe kabinet in de Regeringsverklaring uitspreekt een eind te willen maken aan het non-vaccinatiebeleid. Voorwaarde is dan wel dat de afzet van vlees en zuivel van geënte dieren dan gegarandeerd wordt. In Nederland is door minister Veerman (LNV) een werkgroep ingesteld om de mogelijkheden hiertoe op een rij te zetten. Overleg tussen de betrokken partijen (o.a. supermarkten, verwerkingsbedrijven en veehouders) heeft nog geen resultaat opgeleverd. Dit komt ook omdat nu nog geen zicht bestaat op wat straks bij de nieuwe Richtlijn wel en niet mag. Minister Veerman liet vorig jaar weten dat hij naar een convenant wil werken met alle betrokken partijen, zodat de afzet van die producten vooraf is gegarandeerd.

De inspanningen van LTO zijn overigens niet vruchteloos geweest. De landbouw-organisatie krijgt steun van de Britse en Duitse landbouworganisaties. Ook zijn meerdere leden van het Europees Parlement druk bezig om het MKZ-beleid in de gewenste richting bij te buigen. Voorts gaat LTO door met pogingen om de OIE achter haar ideeën te krijgen. Politieke steun, zowel in Nederland als in Europa, is daarbij echter noodzakelijk om deze lobby tot een goed einde te brengen.

Wilt u hierop reageren? Stuur dan uw e-mail naar: info@lto.nl

(Auteur: LTO Nederland)