Partij van de Arbeid

Den Haag, 28 mei 2003

PvdA verbaasd over onderbrengen van de VWA bij Ministerie van LNV

De PvdA is hoogst verbaasd en teleurgesteld over het kabinetsbesluit om de Voedsel- en Warenautoriteit (VWA), inclusief de Keuringsdienst van Waren, onder te brengen bij het Ministerie van Landbouw. Hierdoor wordt de schijn van belangenverstrengeling, die eigenlijk al bestond, alleen maar versterkt. Nu de VWA wordt ondergebracht bij LNV, vindt de PvdA dat er des te meer aanleiding is om de VWA om te zetten in een volstrekt onafhankelijk en zelfstandig orgaan.

De PvdA heeft altijd gepleit voor een sterke en vooral volstrekt onafhankelijke Voedsel- en Warenautoriteit. Controle op de veiligheid van voedsel en voedingsproducten dient uitsluitend de volksgezondheid te dienen. Elke schijn van economische overwegingen moet worden voorkomen. Door de VWA onder te brengen bij het ministerie van LNV, krijgen we in feite de slager die zijn eigen vlees keurt. Dit is absoluut onacceptabel. Het is de vraag hoe deze combinatie in praktijk zal uitwerken. Komen er nu twee gescheiden circuits binnen het ministerie, een voor volksgezondheid en een voor economische belangen? Dit lijkt erg onwaarschijnlijk.

Bovendien druist dit besluit, en de manier waarop dit besluit is genomen, in tegen de overwegingen die destijds hebben meegespeeld bij het oprichten van de VWA. Door middel van een goed democratisch overleg, met nadruk op het maatschappelijk middenveld, werd de VWA opgericht, geïnstalleerd en ondergebracht bij VWS, waardoor het veel meer gericht was op de consument. Nu besluit het kabinet tot deze gewijzigde machtsverdeling, zonder dat de Tweede Kamer, Ministeries, het maatschappelijk middenveld en andere betrokken instanties hiervan op de hoogte waren gesteld, laat staan dat ze bij de overwegingen hiertoe zijn betrokken.

De PvdA vindt dat er een volstrekt onafhankelijke Voedsel- en Warenautoriteit moet komen, die de consument kan garanderen dat hun voeding op onafhankelijke wijze wordt gecontroleerd. Het lijkt onafwendbaar dat de VWA nu binnen het Ministerie van LNV valt. Maar hier liggen tevens nieuwe mogelijkheden: vanuit deze positie moet de VWA worden omgezet in een zelfstandig en onafhankelijk orgaan. Dit orgaan (een zelfstandig bestuursorgaan, ZBO) moet los van de politiek beleids- en onderzoeksvrijheid krijgen, zoals ook de Nederlandse Mededingingsautoriteit (NMa) en Staatsbosbeheer hebben. Alleen op die manier kan de schijn van belangenverstrengeling worden opgeheven en kan de consument erop vertrouwen dat de voedselveiligheid onafhankelijk wordt bewaakt en gegarandeerd.