---
DORDRECHTS MUSEUM VERWERFT EEN BELANGRIJK 17de-EEUWS WERK
Alicja Rakuzyn
Cornelis van der Meulen (Dordrecht 1642-Stockholm 1692), Trompe l'oeil
brievenbord met boeken, documenten, een tekening en andere objecten in
een geschilderde lijst, gesigneerd en gedateerd 1673, doek, 48,5 x 62
cm.
Het Dordrechts Museum heeft een zeldzaam 17de-eeuws stilleven Trompe
l'oeil brievenbord van Cornelis van der Meulen (1642-1692) aangekocht.
Het uit 1673 daterende `bedriegertje' is met steun van de Vereniging
Rembrandt en de Stichting Vrienden van het Dordrechts Museum
verworven. In Nederlandse openbare collecties was het werk van Van der
Meulen nog niet vertegenwoordigd. Het schilderij onderstreept het
belang en de invloed van zijn leermeester Samuel van Hoogstraten, de
uitvinder van bedrieglijk echt geschilderde brievenborden. Het
Dordrechts Museum bezit van Van Hoogstraten eveneens een
`Brievenbord'. De aankoop is nu te zien in de tentoonstelling `Van
Cuyp tot Cobra'.
Van der Meulen en het Trompe l'oeil
De Dordtse schilder Cornelis van der Meulen doorliep een glansrijke
carrière waarbij hij het tot hofschilder in Stockholm bracht. Zijn
opleiding kreeg hij bij de Rembrandtleerling Samuel van Hoogstraten
(1627-1678) in Dordrecht. Met het Trompe l'oeil brievenbord laat Van
der Meulen zien dat hij een uitstekend schilder is. Een Trompe l'oeil
(letterlijk oog bedrieger) is een zeer natuurgetrouw schilderij
waarbij de schilder de illusie probeert te wekken - al is het maar
voor even - dat het voorgestelde echt is. Een schilder die voorwerpen
zo overtuigend wist af te beelden verwierf de nodige eer. Te zien zijn
brieven en boekjes en een opgerolde tekening die geplaatst zijn achter
twee rode linten op een bord. Het Trompe l'oeil brievenbord vertoont
duidelijk de invloed van Samuel van Hoogstraten die met vergelijkbare
illusionistische werken grote faam verwierf. Een prachtig voorbeeld
hiervan is het Brievenbord van Van Hoogstraten dat in 1992 ook door
het Dordrechts Museum met de steun van de Vereniging Rembrandt is
aangekocht.
Van der Meulen en Van Hoogstraten
In één van zijn traktaten raadt Van Hoogstraten jonge schilders, zoals
Van der Meulen, aan om zich nijver toe te leggen op het schilderen van
platte objecten op platte oppervlakken `met brieven en kammen'. Van
Hoogstraten wist op die manier aan het Weense hof Ferdinand III op een
verkeerd been te zetten met een bedrieglijk echt stilleven. De
spanning tussen Van der Meulen en Van Hoogstraten - de leerling
tegenover zijn meester die hij overduidelijk wil overtreffen - maakt
de vereniging van hun beider werk in het Dordrechts Museum bijzonder.
Van der Meulens werk vormt door het afwijkende kleurgebruik, de
lichtval en een meer willekeurige ordening van de objecten een
contrast met Van Hoogstratens uitbeelding.
Meer informatie en beeldmateriaal voor de pers:
Dordrechts Museum
www.dordrechtsmuseum.nl
Vincent van de Kerk
Tel (078) 648 21 48
Fax(078) 614 17 66
06 51 53 91 50
v.vande.kerk@dordrecht.nl