THE BOSTON CONSULTING GROUP
Rapport BCG: Stroomprijzen schieten omhoog
Met het rapport 'Keeping the Lights On: Navigating Choices in European
Power Generation' geeft The Boston Consulting Group een integraal
beeld op de ontwikkelingen in de Europese energiemarkt. Deze is sterk
in beweging door liberalisering, vrije concurrentie, groei van de
vraag, toenemende import en export en internationale handel in
elektriciteit en. Gecombineerd met ambitieuze doelstellingen op het
gebied van leveringszekerheid, duurzame energievoorziening, uitfaseren
van kernenergie en het verminderen van CO2 biedt deze markt ook veel
uitdagingen voor overheden, beleidsmakers en regelgevers. Voor de
eerste keer is nu onderzoek gedaan naar de vraag of en in welke mate
genoemde doelstellingen ook werkelijk zullen worden gerealiseerd. Het
resultaat is zowel opmerkelijk als zorgelijk. 'De leveringszekerheid
wordt door de overheid aan de markt overgelaten, terwijl de
randvoorwaarden die diezelfde overheid stelt dit onmogelijk maken',
aldus Jaap de Jong, Vice President van The Boston Consulting Group en
leider van de Nederlandse Energy Practice. 'Wanneer het aan markt
overgelaten wordt is het risico op een 'boom and bust' cycle heel
groot'.
De belangrijkste conclusies van het rapport zijn:
1. De stroomprijzen zullen tussen vandaag en 2012 alleen maar
stijgen
The Boston Consulting Group heeft berekend dat de komende jaren de
prijs van elektriciteit zal stijgen met minimaal 35%. Deze stijging
zal nog veel forser kunnen uitvallen als rekening wordt gehouden met
de Kyoto-verplichting om de broeikasgassen in Europa verder terug te
dringen.
2. Bestaande elektriciteitsproductiebedrijven hebben weinig redenen om
te investeren in grootschalige nieuwe elektriciteitscentrales
De Europese elektriciteitsproductiesector wordt meer en meer beheerst
door een aantal zeer grote spelers. Er wordt op dit moment slechts op
zeer beperkte schaal geïnvesteerd in grote gas- of kolengestookte
elektriciteitscentrales. Deze investeringen worden beschouwd als zeer
risicovol, want economisch niet rendabel en de vooruitzichten (m.n.
CO2) zijn zeer onzeker.
3. Een langere periode van onderinvesteringen kan leiden tot sterk
fluctuerende prijzen en zal negatieve gevolgen hebben voor de
betrouwbaarheid en de leveringszekerheid
Hoewel Californische toestanden vooralsnog voor Europa niet aan de
orde zijn, neemt de huidige overcapaciteit de komende jaren in rap
tempo af. The Boston Consulting Group schat dat er de komende 10 jaar
wellicht 65 GW aan nieuw vermogen bijgebouwd zal moeten worden om
geplande sluitingen en de groei van de vraag op te vangen. Zonder een
helder overheidsbeleid en een voldoende aantrekkelijk
investeringsklimaat zullen consumenten, MKB en industriële
grootverbruikers hiervan de gevolgen gaan ondervinden.
4. De afhankelijkheid van Europa op het gebied van gas zal fors
toenemen de komende decennia
Op dit moment voorziet Europa voor meer dan de helft van haar
gasconsumptie door eigen productie. De komende 25 jaar zal deze vraag
naar gas bijna verdubbelen, voornamelijk door meer gasgestookte
elektriciteitsproductie. Aangezien de eigen productie van gas zal
afnemen zal de komende jaren de importafhankelijkheid van de Europese
Unie op het gebied van gas toenemen van nu 40% naar 80% in 2030. Dit
gas komt niet alleen van veel verdere en duurdere bronnen, maar vooral
ook van onzekere landen als Rusland, Algerije en het Nabije Oosten. Om
deze enorme stijging van importen mogelijk te maken zijn investeringen
in de orde van 10 miljard EUR per jaar nodig. Nog onduidelijk is welke
partijen bereid zijn deze investeringen te doen in het huidige
onzekere investeringsklimaat.
5. Europa en nationale overheden zullen zich moeten realiseren dat een
aantal gestelde doelen met betrekking tot de vrije energiemarkt niet
zullen worden gehaald
Met dit rapport wordt aangegeven dat de vrijmaking van de Europese
elektriciteitsmarkt en de afbraak van nationale monopolies niet
noodzakelijkerwijs zullen leiden tot lagere prijzen en voldoende
investeringen in nieuwe productiecapaciteit. Ook wordt gesteld dat het
realiseren van de Kyoto-doelstellingen twijfelachtig zal worden,
indien wordt vastgehouden aan de geplande uitfasering van
kerncentrales en oude kolengestookte centrales. De Jong: 'Het versneld
uitfaseren van kernenergie zet het realiseren van de
Kyoto-doelstellingen onder grote druk'. In ieder geval zullen
bedrijven en consumenten hiervan de kosten door middel van hogere
elektriciteitsprijzen gaan ondervinden.
Het rapport sluit af met aanbevelingen voor de verschillende
belanghebbenden zoals elektriciteitsproducenten, overheden en
grootverbruikers. Met name de overheid wordt erop aangesproken om op
korte termijn realistische keuzes maken waarbij de verschillende
doelstellingen onderling beter zijn afgestemd. Pas dan zullen de
inmiddels marktgedreven energiebedrijven voldoende prikkels en
zekerheid hebben om te investeren in voldoende productiecapaciteit.
The Boston Consulting Group (BCG) is een wereldwijde topmanagement
consulting organisatie. In 34 landen werken ruim 2.600 consultants
verspreid over meer dan 55 kantoren. In Nederland adviseren momenteel
ruim 80 consultants multinationals en de top van het Nederlandse
bedrijfsleven op het gebied van strategie, organisatie en
bedrijfsprocessen. Meer informatie is te verkrijgen op de website
www.bcg.com.
Voor nadere informatie:
The Boston Consulting Group
Vie Blonk, Manager Marketing & Communication
Tel: (035) 548 68 00
04 jun 03 10:32