Centraal Planbureau
Onderwerp: persbericht
Nummer: 19
Datum: 4 juni 2003
Transactiekosten beperken het aantal verhuizingen sterk
De hoge transactiekosten bij aankoop van een woning beperken het aantal verhuizingen bij eigenwoningbezitters in sterke mate. Een vermindering van deze transactiekosten met 1%-punt leidt tot een toename van het aantal verhuizingen van eigenwoningbezitters met 8 procent. Momenteel vinden er jaarlijks ongeveer 200.000 verhuizingen plaats op de koopwoningenmarkt. Door een afname van de transactiekosten van 12% naar 11% van de waarde van de woning zal het aantal verhuizingen met ongeveer 16.000 toenemen. De gemiddelde verblijfsduur van 18 jaar voor eigenwoningbezitters neemt hierdoor met ongeveer 1,3 jaar af.
Dit concluderen Michiel van Leuvensteijn van het Centraal Planbureau en Jos van Ommeren van de Vrije Universiteit Amsterdam in het vandaag gepubliceerde onderzoek New evidence of the effects of transaction costs on residential mobility.
Met het kopen van een woning zijn hoge transactiekosten gemoeid. Gemiddeld bedragen deze kosten ongeveer 12% van de waarde van de woning. De overdrachtsbelasting vormt met 6 %-punt hiervan het grootste onderdeel. Onder transactiekosten vallen verder notariskosten en de makelaarskosten die worden gemaakt bij koop- en verkoop van de woning. Overigens vallen kosten voor inrichting van de woning of verhuizing niet onder het begrip transactiekosten.
Hoge transactiekosten leiden ertoe dat eigenwoningbezitters minder snel verhuizen. De vraag is hoe groot dit effect is voor bestaande eigenwoningbezitters. Vergeleken met het kopen van een woning, worden bij het huren van een woning nauwelijks transactiekosten in rekening gebracht. In dit onderzoek is daarom het effect van een verlaging van de transactiekosten op het aantal verhuizingen afgeleid uit het verschil in verhuisgedrag van bestaande eigenwoningbezitters die een nieuwe woning huurden en van hen die een nieuwe woning kochten. Op basis van administratieve gegevens van individuen over de periode 1989-1997 van het Centraal Bureau voor de Statistiek zijn daarvoor schattingen verricht.
Uit het onderzoek blijkt dat een afname van de transactiekosten in de koopwoningen-markt van 1%-punt het aantal verhuizingen van bestaande eigenwoningbezitters doet toenemen met 8 procent. Omdat dit verband waarschijnlijk niet lineair is, is hier niet direct uit af te leiden hoe groot het effect op het aantal verhuizingen zal zijn van bijvoorbeeld een afschaffing van de overdrachtsbelasting. Daar het onderzoek zich richt op bestaande eigenwoningbezitters, kunnen de effecten voor huurders van een dergelijke verlaging van de transactiekosten moeilijk worden ingeschat.
Dick Morks
Centraal Planbureau
van Stolkweg 14, 2585 JR 's-Gravenhage
Postadres: Postbus 80510, 2508 GM 's-Gravenhage
Telefoon: 070-3383410;
Telefax: 070-3541078
Inlichtingen bij Michiel van Leuvensteijn (tel: 070-3383488), of bij Jacqueline Timmerhuis (tel: 070-3383477)