RAAD VOOR WERK EN INKOMEN

RWI: Laat Wsw-er zoveel mogelijk in reguliere omgeving werken

Den Haag, 4 juni 2003

De Raad voor Werk en Inkomen bepleit een modernisering van de Wet Sociale Werkvoorziening (Wsw). De RWI heeft hiervoor vandaag aan staatssecretaris Rutte van Sociale Zaken en Werkgelegenheid een aantal voorstellen gedaan.

Een belangrijk uitgangspunt is Wsw-ers in een zo regulier mogelijke omgeving werkzaam te laten zijn. Dit kan in dienst bij een reguliere werkgever met behulp van loonkostensubsidie of begeleiding, óf in dienst bij de gemeente/het SW-bedrijf maar dan gedetacheerd bij een regulier bedrijf. Dit streven geldt niet voor de gehele Wsw-populatie; de RWI vindt dat waar nodig Wsw-ers blijvend terecht moeten kunnen in de beschutte werkomgeving van het SW-bedrijf.

De Wsw is het sluitstuk van de instrumenten voor arbeidsparticipatie. Onder de Wsw vallen bijna honderdduizend arbeidsgehandicapten en er is een budget mee gemoeid van ongeveer 2 miljard euro. De voorstellen van de RWI zijn tot stand gekomen na een uitgebreide consultatieronde met gemeenten, SW-bedrijven, cliëntenorganisaties en indicatiedeskundigen.

Uit onderzoek is gebleken dat vergeleken met andere landen de Wsw-doelgroep in Nederland nauwelijks in een reguliere omgeving werkzaam is. Vanuit het uitgangspunt dat de werkomgeving voor elk individu zo passend mogelijk moet zijn, bepleit de RWI de bestaande mogelijkheden bij een reguliere werkgever vaker te benutten. Dit streven past ook bij de doelstelling van persoonlijke ontwikkeling die in de Wsw is opgenomen. Om werkgevers te stimuleren Wsw-ers in dienst te nemen, moeten zij gefaciliteerd worden in de vorm van een permanente loonkostensubsidie en voldoende permanente begeleiding voor zowel werkgever als werknemer. De RWI vindt dat werkgevers moeten worden gevrijwaard van risicos van loondoorbetaling bij ziekte en premieverhoging bij arbeidsongeschiktheid. Uitvoering van dit voorstel levert de individuele Wsw-er een meer passende, meer in de samenleving geïntegreerde en daardoor ook een meer respectvolle werkomgeving op.

De RWI wil dat de cliënt centraal komt te staan en niet de regelgeving. De Raad pleit daarom voor een uitbreiding van de bevoegdheden van de indicatie-commissie, zodat deze niet alleen beoordeelt of iemand is aangewezen op de Wsw, maar ook adviseert of hij al dan niet de potentie heeft om bij een reguliere werkgever aan de slag te gaan. Dit oordeel moet onafhankelijk tot stand komen, het SW-bedrijf mag daar, anders dan nu het geval is, niet bij betrokken zijn. Ter voorkoming van onnodige bureaucatie wil de RWI een betere afstemming met claimbeoordelingen in het kader van andere sociale regelingen, zoals de ABW, WAO en WIW. Centraal moet staan wat de cliënt wél kan, in plaats van wat hij niet kan.

Op dit moment gaat het budget voor de WSW meteen van het Rijk naar het werkvoorzieningschap (bestuurlijk samenwerkingsverband van verschillende gemeenten) en niet naar de gemeenten zelf. Om de gemeenten meer in de positie te plaatsen om de SW-bedrijven aan te sturen, stelt de RWI voor het Wsw-budget in alle gevallen rechstreeks aan de gemeenten ter beschikking te stellen.

In de Wsw staat dat aanmelding op basis van vrijwilligheid plaatsvindt. De RWI stelt voor dat gemeenten en het UWV de mogelijkheid krijgen om uitkeringsgerechtigden met een reïntegratieverplichting (WAO, ABW) aan te melden voor een Wsw-indicatiestelling indien de Wsw de beste optie lijkt. Wanneer het SW-bedrijf een passende baan aanbiedt, kan deze dan niet meer door de cliënt geweigerd worden.

Verder stelt de Raad voor om de SW-infrastructuur ook voor andere doelgroepen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt te benutten, wat een optimale inzet van de totale Wsw-infrastructuur betekent. Dit moet wel onder voorwaarden gebeuren, zodat de primaire doelgroep beschermd blijft.

Uitvoering van de RWI-voorstellen levert de SW-bedrijven meer mogelijkheden op om hun productiecapaciteit veelzijdig in te zetten, waardoor ze zowel hun bedrijfseconomische als hun sociale doelstellingen beter kunnen realiseren.

De Raad voor Werk en Inkomen is het overlegorgaan van werkgevers, werknemers en gemeenten voor de minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid over arbeidsmarktbeleid. De RWI streeft naar een duurzame verbinding van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt door middel van advies en subsidie.

Voor de redactie,