TNO Industrie en Q Lab introduceren nieuwe technologieën en processen voor productie van kronen en bruggen

Eindhoven, 4 juni 2003 - TNO Industrie en Q Lab (een organisatie die samen met TNO R&D doet op het gebied van tandtechnische materialen, producten en processen) introduceren vandaag tijdens een seminar voor tandtechnici nieuwe technologieën en productieprocessen voor de vervaardiging van tandtechnische elementen (kronen en bruggen). Deze nieuwe technologieën maken het mogelijk om een groot deel van het productieproces te automatiseren. Dit maakt het mogelijk om grotere volumes te produceren en daarmee de kostprijs te verlagen. De kronen en bruggen zijn bovendien gebaseerd op het technische keramiek zirkoniumoxide in plaats van metaal.

TNO en Q Lab werken sinds 1996 samen aan het op basis van digitale data vervaardigen van tandtechnische elementen. Deze samenwerking heeft geresulteerd in de toepassing van voor de tandtechniek nieuwe technologieën zoals scannen, digitale vormreconstructie en computergestuurde productie-processen. De basis van dit geheel vormt een modulair productiesysteem, waarbij in de lay-out al rekening gehouden is met een groeiende vraag naar zirkonium-producten en dat tevens in staat is om andere materialen te verwerken.

TNO Industrie en Q Lab zijn voornemens de productie van tandtechnische elementen op basis van de nieuwe technologieën en productieprocessen onder te brengen in een centraal productiecentrum. Hiervoor worden op dit moment participanten gezocht onder Nederlandse tandtechnische laboratoria. Naar verwachting zal het centrale productiecentrum in de tweede helft van dit jaar van start gaan.

Productieproces
Het productieproces dat binnen het centrale productiecentrum zal worden toegepast ziet er als volgt uit:
* Bij een participerend laboratorium wordt het gipsmodel van het te vervaardigen tandtechnische element gescand;
* De gescande gegevens worden via Internet verstuurd naar het centrale productiecentrum;
* In het productiesysteem vindt een digitale vormreconstructie plaats:
* Het systeem freest het tandtechnische element uit zirkoniumoxide in pre-sinterfase;
* Het gefreesde product wordt vervolgens in een cyclus van 16 uur gesinterd bij ±1500°C;
* Na sintering zijn de bijzondere eigenschappen van zirkoniumoxide bereikt te weten, een enorme sterkte, taaiheid en elasticiteit;
* Vervolgens wordt het eindproduct gescand en worden als eindcontrole de begindata met de einddata vergeleken;
* Indien er geen afwijkingen zijn, wordt het halffabrikaat uitgeleverd aan het desbetreffende tandtechnische laboratorium;
* Het tandtechnische laboratorium voorziet het element van de natuurlijk ogende porseleinlaag en verzorgt de definitieve afwerking.
Het centraal productiesysteem kan op dit moment halffabrikaten van zirkoniumoxide (ZrO2) vervaardigen. Daarnaast wordt het systeem geschikt gemaakt om halffabrikaten van diverse andere, voor dentale doeleinden geschikte materialen te produceren. Het productiesysteem zal starten met een productiecapaciteit van 700 à 1000 eenheden per week.

Voordelen:
De door TNO Industrie en Q Lab geïntroduceerde technologieën en productieprocessen leveren belangrijke voordelen op vergeleken met de wijze waarop tandtechnische elementen op dit moment worden vervaardigd (volledig met de hand). Zo wordt de productietijd aanzienlijk verkort, waardoor tandartsen en patiënten sneller over de bestelde producten kunnen beschikken. De kwaliteit van de halffabrikaten wordt op basis van een door de industrie vastgestelde norm (zoals ISO, DIN of ADA) gegarandeerd. Alle met CAD/CAM-technologie vervaardigde producten zijn in kwaliteit meetbaar, constant en reproduceerbaar, wat voor een met de hand vervaardigd product onmogelijk is. Door de eindcontrole, waarbij de scandata van het product worden vergeleken met de scandata van het gipsmodel, is het uitgesloten dat de eindproducten bij het verlaten van de centrale productie niet voldoen aan de gestelde eisen.

Patiënten
Voor patiënten is een belangrijk voordeel dat de producten vervaardigd zijn van het technische keramiek zirkoniumoxide. Op dit moment worden de meeste kronen en bruggen gemaakt op basis van een metaallegering, waarover een porseleinen laag wordt gelegd. Belangrijk nadeel bij gebruik van een legering is dat er keuze is uit een groot aantal verschillende soorten. Door verschillende legeringen over de jaren heen in de mond te gebruiken kunnen er allerlei klachten optreden. Het alternatief in de vorm van een volledig porseleinen product is veel kwetsbaarder en daardoor slechts beperkt inzetbaar en bovendien veel duurder dan de variant op basis van metaal. Zirkoniumoxide vormt een uitstekende vervanging voor de legering in een kroon of brug: het leidt niet tot verkleuringen, is een volledig neutraal materiaal en heeft geen invloed op het milieu in de mond. Door de inzet van computer gestuurde productie is het mogelijk geworden een kroon of brug te maken met de esthetische kwaliteiten van het natuurlijke gebit, in combinatie met de noodzakelijke technische kwaliteiten.

TNO Industrie
TNO Industrie ontwikkelt innovatieve producten en processen, door het uitvoeren van projecten samen met haar opdrachtgevers. Daarbij wordt ontwikkelde kennis op het gebied van productontwikkeling, productieprocessen en materiaaltoepassingen vertaald naar praktische oplossingen. De afdeling Industriële Prototyping is internationaal koploper op het gebied van Rapid Prototyping, Rapid Tooling en Rapid Manufacturing. Dat wil zeggen dat de activiteiten (onderzoek, ontwikkeling, advies en kennisoverdracht) zich richten op het totale proces van scannen tot en met het produceren, met gebruikmaking van de meest geavanceerde technologische kennissystemen voor CAD, CAM, CIM en dataverwerking.

Q Lab
Q Lab BV is een onderdeel van Noble House Holding BV, waarvan ook Hèt Lab Voit BV deel uitmaakt. Onder de paraplu van Q Lab worden verschillende R&D-activiteiten bij TNO Industrie uitgevoerd, die tot doel hebben het product alsook het productieproces van tandtechnische elementen te optimaliseren.



Ingezonden persbericht