Gemeente Zoetermeer
Asbestonderzoek Balijbos
Begin 2003 heeft de Dienst Landelijk Gebied van het Ministerie van LNV
(DLG), als ontwikkelaar van de wandel- en fietspaden in Boswachterij
De Balij, een onderzoek uit laten voeren naar aanwezigheid van asbest
in een groot aantal van deze paden. Er is op ruim 80 plaatsen gemeten.
In een groot aantal paden is geen asbest waargenomen. In de paden waar
wel asbest is gemeten is de concentratie asbest lager dan de strenge
norm van het Ministerie van VROM.
Eerder onderzoek
In 2001 werd in één van de paden in het Recreatiegebied de Balij
asbest aangetroffen. De concentratie bleek echter zo laag te zijn dat
ingrijpen volgens de strenge regels van het Ministerie van VROM niet
nodig was. Uit het oogpunt van extra voorzorg en het wegnemen van
iedere bezorgdheid bij de bezoekers van de Balij heeft DLG toch
besloten dit pad af te dekken met grond en kiezels.
Verantwoordelijkheden
DLG ontwikkelt groengebieden voor overheden. In de periode van
ontwikkeling is de dienst eigenaar van de gronden en daarmee
verantwoordelijk. Na de inrichting worden de terreinen overgedragen
aan eindbeheerders zoals Staatsbosbeheer. Het deel van de paden in de
Balij waar DLG nog verantwoordelijk voor is, is nu onderzocht. Het
beheer van de overige paden is overgedragen aan Staatsbosbeheer.
Staatsbosbeheer heeft geen aanleiding gezien om naar deze paden
onderzoek te laten verrichten.
Het Ministerie van VROM is bevoegd gezag als het gaat om het
onderzoeken (en als dat nodig zou zijn saneren) van de paden in de
Balij. Dat wil zeggen dat het Ministerie van VROM de
onderzoeksrapporten ontvangt en beoordeelt. Omdat de onderzochte paden
op het grondgebied van de gemeente Pijnacker-Nootdorp liggen, ontvangt
deze gemeente eveneens alle rapporten. De norm die het Ministerie van
VROM hanteert, is gebaseerd op het verwaarloosbaar risiconiveau voor
de volksgezondheid.
De gemeente Zoetermeer is bij het verhaal betrokken omdat ook veel
inwoners van deze gemeente gebruik maken van de Balij. Het belang van
de gemeente Zoetermeer is het goed informeren van haar inwoners en het
aandringen op voorkomen van risico's bij de verantwoordelijke
partijen. De gemeente Zoetermeer heeft zelf geen verantwoordelijkheid
in het aanpakken en onderzoeken van de paden in de Balij.
Wat is asbest eigenlijk?
Asbest is een stof met een vezelstructuur. De naam asbest komt van het
Griekse woord "asbestos" dat onverwoestbaar of onvergankelijk
betekent. Een juiste naam voor deze stof, omdat asbest bestand is
tegen zuren, logen en hoge temperaturen. Asbest is sterk en flexibel
tegelijkertijd, slijtvast en het heeft een goede isolerende werking
voor warmte, elektriciteit en geluid. Ook is het mineraal makkelijk te
winnen en eenvoudig te verwerken. In vergelijking met synthetische
vezels is asbest een goedkope grondstof. Daarom is asbest vroeger ook
op grote schaal toegepast.
Gebruik, schadelijkheid en regels asbest
Tot circa 20 jaar geleden werd asbest veel gebruikt. Bijvoorbeeld in
de bouw van huizen, schuren, in vloerbedekkingen, in remblokken van
auto's en in hogedrukleidingen in fabrieken. Asbesthoudend puin werd
weer gebruikt als onderlaag voor wegen en paden. Tot die tijd kende
men alleen de goede eigenschappen van asbest. In de jaren 70 werd
bekend dat asbest ook zeer negatieve eigenschappen kan hebben: bij het
breken van asbestplaten kunnen asbestvezels loskomen. Deze
asbestvezels kunnen bij inademing kankerverwekkend zijn. De mate
waarin de vezels gevaarlijk zijn voor de gezondheid hangt af van het
type asbest, vorm van de vezels en, vanzelfsprekend, van de mate
waarin vezels loskomen.
Omdat asbest alleen schadelijk is als er vezels vrij kunnen komen,
heeft de overheid besloten dat het niet nodig is om op alle plekken
waarvan men weet of vermoedt dat er asbest zit deze asbest te
verwijderen. Wel is het verwerken van asbestsoorten als grondstof in
nieuwe producten in ons land sinds 1993 verboden. Asbest moet altijd
verwijderd of afgedekt worden als:
er gesloopt wordt (bijvoorbeeld vooroorlogse woningen of schuren met
asbestgolfplaten);
de asbest bloot komt te liggen;
de concentratie asbest die is verwerkt in "asbest"wegen hoger is dan
de norm.
Om gezondheidsrisico's te voorkomen heeft de overheid (het Ministerie
van VROM) ook vastgesteld dat alleen deskundige
asbestverwijderingsbedrijven asbest mogen ruimen. Zij moeten daarbij
o.a. onder bepaalde omstandigheden de kenmerkende witte
"maanmannetjespakken" aan hebben.
Inwoners van Zoetermeer kunnen voor vragen over asbest of over de
paden in de Balij contact opnemen met Natasja Mulders van de Gemeente
Zoetermeer: 346 9068.
Laatste wijziging: 05-06-2003