NMBS
10/06/03
Ondernemingsplan NMBS:
De NMBS levensvatbaar maken
Sporen naar herstel in de Europese context
De NMBS heeft vandaag de krachtlijnen voorgesteld van haar
ondernemingsplan 2003-2007. Het betreft een voorstel waarover zal
moeten worden onderhandeld met de Overheid en met de representatieve
vakbonden. Het voorgestelde plan, dat de projectnaam MOVE
2007 draagt, stelt zich tot doel de NMBS levensvatbaar te maken binnen
de Europese context. Het moet de NMBS tevens toelaten om een centrale
rol te blijven spelen in de mobiliteit en de economie van ons land.
Een project met 6 assen
Het project MOVE 2007 is opgebouwd rond zes onderling verweven assen.
1 - Strategische opties
Binnenlands verkeer (opdracht van openbaar nut):
In de loop van de komende jaren zal de NMBS haar inspanningen toespitsen op de verbetering van de dienstverlening aan de klant (veiligheid, stiptheid, netheid, aantal zitplaatsen). Tegelijk zal erover worden gewaakt dat het financiële evenwicht van de activiteiten inzake binnenlands vervoer verzekerd blijft. Het huidige vervoersaanbod zal globaal behouden blijven. Tegen het jaar 2007 zou het aantal reizigers moeten stijgen met 12% ten opzichte van 2002 zodat het totale aantal op 170 miljoen reizigers komt.
Het productengamma en het tarievenstelsel zullen overigens worden
vereenvoudigd.
Tegen de periode 2008-2012, zou het binnenlands vervoer een
aanzienlijke groei moeten kennen dankzij de uitbouw van nieuwe
klassieke infrastructuren, hogesnelheids- en GEN-verbindingen.
Internationaal verkeer (commerciële activiteit onderworpen aan
concurrentie) :
In de nieuwe Europese context zal de uitdaging voor de NMBS erin
bestaan om haar huidige aanbod terug financieel gezond te maken, om
het aanbod inzake hogesnelheidsverbindingen maximaal uit te spelen, en
dit alles met het oog op het bereiken van een operationeel evenwicht
in het jaar 2007. Het aantal reizigers op de hogesnelheidslijnen zou
op die manier aanzienlijk moeten toenemen (met 60% ten opzichte van
2002), tot 12,8 miljoen reizigers tegen eind 2007.
Het goederenvervoer (commerciële activiteit onderworpen aan de
concurrentie):
In de nieuwe, concurrentiële context zullen de komende jaren vooral
worden gekenmerkt door een sanering van de activiteiten. De strategie
inzake goederenvervoer zal zich concentreren rond drie polen: a) de
NMBS als regionale operator in België en aangrenzende economische
zones, b) de NMBS als beheerder van internationale "corridors", en dit
in partnership met andere operatoren en c) de NMBS als specialist
inzake het transport van specifieke goederen (bv. staal) en inzake
logistieke diensten (bv. terminals).
2 - Operationele maatregelen
Een reeks operationele maatregelen zullen moeten worden genomen in
alle geledingen van de onderneming om substantiële kostenbesparingen
van om en bij de 25 tot 30% te kunnen realiseren. Hierbij moet ons
veiligheidsniveau tot de hoogste van Europa blijven behoren.
Deze operationele aanpassingen beogen enerzijds een verbetering van de dienstverlening aan de klant en anderzijds een betere interne werking van de onderneming. Ze hebben betrekking op het verbeteren van de productiviteit van het netwerk, op het materieel, het personeel en op een ingrijpende vermindering van de algemene kosten.
3 - De investeringen
Het investeringsplan 2001-2012 van de NMBS, goedgekeurd door de
regering, voorzag in een budget van 6.5 miljard EUR voor de periode
2004-2007, waarvan 1 miljard EUR gefinancieerd moest worden via
alternatieve financieringsmethodes.
De huidige financiële toestand van de onderneming laat evenwel niet
toe om dit investeringsbedrag op te brengen.
Om het project MOVE 2007 te kunnen realiseren zal de onderneming nood
hebben aan minimum 5.8 miljard EUR aan investeringsmiddelen voor het
onderhoud van het netwerk en om de noodzakelijke
capaciteitsuitbreidingen uit te voeren.
Het vereiste bedrag ligt dus 1 miljard EUR lager dan hetgeen
oorspronkelijk was ingeschreven in het plan 2001-2012. Dit impliceert
dat, in de huidige omstandigheden, enkele belangrijke projecten
uitgesteld zullen moeten worden. Het betreft o.m. de ontsluiting van
de luchthaven, de nieuwe spoorverbindingen in Wallonië
(Namen-Charleroi), de modernisering van de lijn Namen-Luxemburg, de
tweede spoorontsluiting van de haven van Antwerpen, de zone Zeebrugge,
---
Wat meer specifiek het GEN betreft, onderlijnt de NMBS haar wil om het
project actief verder te zetten, op voorwaarde dat de noodzakelijke
middelen ter beschikking worden gesteld voor de infrastructuur, de
aankoop van het materieel en de tussenkomst in het operationele
tekort.
4 - De gedeeltelijke overname van de schuldenlast
Op basis van de wet kan de NMBS aanspraak maken op een gedeeltelijke
overname van haar schuldenlast door de Overheid. Het gaat meer bepaald
om de historische schuld van voor 1993 die voortvloeit uit de
activiteiten van openbare nut alsook uit de financiering van de
hst-infrastructuur. Op basis hiervan bedraagt de schuld over te nemen
door de Overheid 7,2 miljard EUR tegen 1 januari 2005.
Dit gegeven moet uiteraard deel uitmaken van de besprekingen met de Overheid, maar het is nu al zonder meer duidelijk dat dit een absolute voorwaarde is voor het voortbestaan van de onderneming.
5 - Sociale begeleiding
In de loop van de komende jaren zal de NMBS een grondige hervorming
doormaken op het vlak van haar werkingsmethodes en haar activiteiten.
Om deze hervorming goed te laten verlopen en om de
vernieuwingsoperatie te laten slagen zal een stevig onderbouwd
begeleidingsplan noodzakelijk zijn. Dit plan zal met name een
uitgebreid vormingsluik omvatten alsook maatregelen voor interne
reconversie.
Het doorvoeren van operationele maatregelen die zijn opgenomen in het
voorstel van het plan zou de onderneming moeten toelaten om met een
personeelsbestand van om en bij de 32 000 voltijdse medewerkers te
functioneren tegen 2007. Deze productiviteitsverhogingen zullen
gedeeltelijk worden beheerd door natuurlijke afvloeiingen, geschat op
ca. 6 700 medewerkers tegen 2007.
Om het personeelsbestand te stroomlijnen met de reële behoeften van de
onderneming worden twee maatregelen overwogen: (1) een vrijwillige
vertrekformule via prepensioen, nog te onderhandelen met de Staat en
de vakbondsorganisaties; (2) selectieve aanwervingen.
Ontslagen zijn dus niet aan de orde.
6 - Het beheerscontract
De laatste as van het project MOVE 2007 betreft het beheerscontract
dat de wederzijdse verbintenissen tussen de Overheid en de onderneming
bepaalt. Het beheerscontract zal worden afgewerkt tegen eind 2003.
De structuur van de onderneming
Los van het ondernemingsplan heeft de Gedelegeerd Bestuurder een
persoonlijke nota gericht aan de regering om de structuren van de
onderneming en van de beheersorganen te herzien. Het is de bedoeling
om zich zo goed mogelijk aan te passen aan de nieuwe concurrentiële
context in Europa en de beheersmechanismen van de NMBS te
verduidelijken.
Besluit
Het welslagen van alle aspecten van het project MOVE 2007 zou de
onderneming in staat moeten stellen levensvatbaar te worden en aan te
knopen met een positieve cash flow tegen 2007. Meer nog, het welslagen
van het plan zal de NMBS toelaten haar centrale rol in de Belgische
mobiliteit en economie te herbevestigen.
Einde productinfo]
© 2003 NMBS