Botulisme aangetroffen in enkele Amersfoortse vijvers
datum: 23 juni 2003
De afgelopen weken is het warm zomerweer geweest, waarbij de
stadswateren zijn opgewarmd. Dan kan botulisme ontstaan. In een aantal
vijvers van Amersfoort is het dan ook al aangetroffen. Op de Dreef in
het Soesterkwartier is vastgesteld dat het water besmet is met
botulisme. Ook de vijver van Emiclaer lijkt besmet met botulisme,
omdat hier veel dode vissen ronddrijven. Het is echter nog niet met
zekerheid vastgesteld. Botulisme veroorzaakt verlammingsverschijnselen
bij watervogels en vissen, waaraan de dieren uiteindelijk sterven.
Botulisme ontstaat tijdens de groei van een bacterie die
normaalgesproken overal in het oppervlakte-water in beperkte mate
voorkomt. Maar wanneer de watertemperatuur hoog is, het water weinig
zuurstof bevat en juist wel veel eiwit (bijvoorbeeld een dode vogel),
breidt de bacterie zich explosief uit. Vooral watervogels en vissen
zijn slachtoffer van botulisme. Watervogels krijgen
verlammings-verschijnselen aan kop en vleugels. Vogels die eraan zijn
gestorven hebben vaak een slappe, verdraaide nek en gestrekte poten.
Besmette vissen happen naar lucht en zwemmen moeizaam.
Besmet water vermijden
In Nederland komt botulisme zelden voor bij mensen. Het
oppervlaktewater is niet giftig. Mensen kunnen alleen ziek worden
wanneer ze stukjes kadaver met botulisme opeten of inslikken. Heel
soms komt wondbotulisme voor, de bacterie groeit dan in een wondje.
Het is van belang dat kinderen geen water ingaan of met water spelen,
als zich daarin zieke of dode dieren bevinden. Dat geldt ook voor
huisdieren. Zij lopen overigens, net als mensen, niet of nauwelijks
gevaar. Botulisme uit zich bij mensen in eerste instantie vooral door
misselijkheid, duizeligheid en een droge mond. Daarna volgt wazig
zien, slecht verdragen van licht en spierslapte. Wie deze symptomen
waarneemt en mogelijk in contact is geweest met besmet water, kan het
best de huisarts waarschuwen.
Dode watervogels of vissen melden
Wie dode watervogels of vissen ziet, kan dit melden bij de
Servicetelefoon van de gemeente, telefoon (033) 469 48 69. Bij die
vermelding is van belang: datum en tijdstip, vindplaats (nauwkeurig
omschreven), aantal en soort dode of zieke dieren. Het is belangrijk
dat de gemeente zieke of dode vogels en vissen zo snel mogelijk uit
het water kan verwijderen, want elk dood dier is een nieuwe
botulismehaard. Het is niet de bedoeling dat omwonenden dit zelf doen.
Verder is het beter in deze tijd de eenden niet te voeren. Een grote
hoeveelheid brood in het water verlaagt de hoeveelheid zuurstof en
zorgt voor extra eiwit. Niet voeren draagt bij aan een betere
waterkwaliteit.
Gemeente Amersfoort